Onverschillig leiderschap werkt het slechtst. Huyghebaert-Zouaghi et al (2022) deden een onderzoek naar de samenhang tussen leiderschapsgedrag, psychologische basisbehoeften van medewerkers en motivatie van medewerkers. Ze keken specifiek naar hoe de combinatie van de vervulling, frustratie en niet-vervulling van de psychologische basisbehoeften van medewerkers tezamen verschillende behoeften- en motivatieprofielen van medewerkers vormen. Zo kwamen ze er in het onderzoek achter dat er zes verschillende profielen van medewerkers te onderscheiden zijn, die stabiel zijn in de tijd. Dit onderzoek is een van de eerste in zijn soort, en geven aanleiding tot nader onderzoek naar onder andere de effecten van een onverschillige leiderschapsstijl.

Frustrerend, vervullend en onverschillig leiderschap, dat zijn de drie verschillende interpersoonlijke gedragingen van leidinggevenden die Huyghebaert-Zouaghi et al (2022) onderscheiden. De eerste twee zijn al vaak beschreven, maar de derde is een relatief nieuwe categorie binnen de zelfdeterminatietheorie.

Is de aanpak van Dreamschool progressiegericht? Laatst vroeg een lezer van de CPW-nieuwsbrief ons of Dreamschool past bij de progressiegerichte aanpak. Dreamschool is een programma waarin jongeren die zijn vastgelopen op TV gevolgd worden als ze een paar weken naar deze school gaan. Om een antwoord te kunnen geven op de vraag van deze lezer heb ik de eerste vijf en de laatste aflevering van het Dreamschool-seizoen 2023 bekeken. Hierbij een paar invalshoeken en gedachten over of en zo ja, welke elementen in de aanpak van Dreamschool passen bij de progressiegerichte aanpak.

Nieuwe ervaringen: basisbehoefte? Gonzales et al deden correlationeel onderzoek naar de frustratie van nieuwe ervaringen en psychologische basisbehoeftenvervulling in sportonderwijs (gymlessen op school). De behoefte aan nieuwigheid werd al eerder naar voren geschoven als mogelijke vierde psychologische basisbehoefte. De drie universele psychologische basisbehoeften waarvoor overtuigend en robuust empirisch bewijs is zijn de behoefte aan competentie, verbondenheid en autonomie. Zou de behoefte aan nieuwigheid een vierde basisbehoefte kunnen zijn?

Praktische waarde van SDT. In de meta-review van meta-analyses van de zelfdeterminatietheorie worden ook diverse toepassingsgebieden besproken, zoals de toepassing in organisaties, gezondheidszorg, sport en onderwijs en opvoeding. Uit de review van de meta-analyses blijkt de praktische waarde van de zelfdeterminatietheorie in diverse contexten.

ADHD vanuit SDT-perspectief is het onderwerp van een manuscript van Champ et al (2022). In dit manuscript presenteren de auteurs een perspectief op ADHD vanuit de zelfdeterminatietheorie. Vanuit dit perspectief pleiten ze voor een op groei gerichte benadering om mensen met ADHD te ondersteunen.

Meta-review van meta-analyses SDT is net verschenen en geschreven door Richard Ryan et al (2023). In hun meta-review namen de onderzoekers 60 meta-analyses mee, waarvan 58 gepubliceerd. Het grootste deel van deze artikelen is in de laatste 10 jaar verschenen. De review gaat in op het bewijs voor de zes minitheorieën binnen het theoretisch SDT-kader en op verschillende toepassingsgebieden.

Moeten is geen vies woord. Het woord moeten heeft bij sommigen een negatieve connotatie. Moeten zou dan een indicatie zijn van een slechte motivatie. Vanuit dat perspectief is het niet goed als iemand zegt: ‘Ik moet zus en zo doen.’ Wanneer het woord ‘moeten’ een negatief stempel heeft, dan zijn mensen geneigd om te denken dat degene die dat woord gebruikt eigenlijk niet wil. Ik denk dat er niets mis is het het woord moeten en dat er zelfs voordelen zitten aan het juiste gebruik ervan.

Het twijfelachtige nut van reflecteren op jezelf, je opvoeding, je persoonlijkheid… Herinneringen ophalen aan opvoedsituaties en interpreteren hoe die opvoedsituaties gerelateerd zijn aan je huidige problemen. Nadenken over ‘wie je bent’ en ‘ hoe je in elkaar zit’. Ik vermoed dat dit soort reflecties beperkte waarde hebben en zelfs schadelijk kunnen zijn.

Verbondenheid en leidinggeven. Verbondenheid is een van de drie psychologische basisbehoeften die alle mensen hebben. Leidinggevenden kunnen hun effectiviteit vergroten door zich bewust te zijn van deze basisbehoefte en door te weten hoe ze hiermee rekening kunnen houden in hun dagelijkse interacties met medewerkers.