Mozaïek van mogelijkheden is de subtitel van mijn boek Progressiegericht Opvoeden, dat in de komende maanden verschijnt. Het boek bestaat uit vier delen.

Progressiegericht instrueren gaat in de kern over het creëren van condities waarin iemand een bepaalde aanpak leert toepassen om te kunnen voldoen aan een bepaalde progressieverwachting. Progressiegericht instrueren is 1 van de vier progressiegerichte rollen in het 4PR-model. In dit artikel werk ik de kenmerken van progressiegericht instrueren uit.

Structuur in de opvoeding, Grolnick et al publiceerden een onderzoeksartikel over dit onderwerp. Ze keken zowel naar de manier waarop ouders een context creëerden waarin de behoefte aan competentie van het kind werd vervuld en ze keken ook naar de mate waarin de ouders de autonomie behoefte van het kind ondersteunden. Het onderzoek richtte zich op drie levensdomeinen van het kind: huiswerk en studeren, de tijd die het kind zonder ouderlijk toezicht doorbrengt en de verantwoordelijkheid voor huishoudelijke taken en voor verzorging van zichzelf.

Verbeterbehoefte interventies vormen stap twee van de CPW-zeven stappen aanpak. Waar we bij stap één nuttigheidsinterventies gebruiken, verkennen we bij stap 2 waaraan de cliënt iets wil verbeteren.

Progressie-rituelen zijn misschien een interessante variant wanneer je nieuwe rituelen wilt creëren in je gezin. In samenlevingen zijn rituelen voortdurend aan verandering onderhevig. Vroeger waren er bepaalde rituelen die door het grootste deel van de bevolking werden onderschreven terwijl die nu door veel minder mensen nog waardevol worden gevonden. Sommige rituelen die vroeger normaal gevonden werden zijn nu in veler ogen zelfs verwerpelijk en ongewenst.

Een proces georiënteerd werkvoorbeeld is een nuttige leertechniek om in te zetten bij het leren van complexe vaardigheden. Bij het leren van progressiegerichte interventies kunnen proces georiënteerde werkvoorbeelden dan ook helpen om de interventies te leren doorgronden. Tamara van Gog beschrijft, onder andere in haar dissertatie, onderzoek naar proces georiënteerde werkvoorbeelden. In dit artikel geef ik een voorbeeld van een proces georiënteerd werkvoorbeeld van de nuttigheidsvraag.

Acceptabele nevenschade, is dat denkbaar in bepaalde gesprekssituaties? Een deelnemer (laten we hem Job noemen) in een training afgelopen week vertelde me over een situatie waarin hij bewust negatieve druk zette op zijn gesprekspartner. We reflecteerden samen op deze situatie.

Wat kan ik voor je doen? Dat is een vraag die deelnemers tijdens deliberate practice in onze trainingen soms stellen wanneer ze de nuttigheidsvraag willen gebruiken. De nuttigheidsvraag is een interventie die in progressiegerichte coachingsgesprekken op diverse momenten wordt gesteld: aan het begin, gedurende het gesprek en bij de afsluiting van het gesprek. Maar de vraag ‘Wat kan ik voor je doen?’ is geen precieze formulering van de nuttigheidsvraag.