Rationales in termen van eigen belang. In David Yeager’s net verschenen boek 10-25 beschrijft hij hoe volwassen vaak als marketeers proberen om adolescenten te motiveren om te leren. Een leerling moet een wiskunde-opgave maken en docenten proberen de opgave leuker te maken door hem te linken aan een persoonlijke interesse. Als een leerling houdt van voetbal, dan wordt de wiskunde-opgave bijvoorbeeld toegespitst op de snelheid waarmee een bal op de goal keeper afkomt. Maar Yeager stelt: relevantie is niet besmettelijk. Voetballen is leuk, een wiskunde-opgave maken over voetbal is alleen leuk als je wiskunde leuk vindt.

Opname in interacties. Demszky et al (2021, 2023) deden onderzoek naar zogenoemde ‘opname’ in interacties. Opname in interacties betekent dat er wordt aangesloten op wat de gesprekspartner heeft gezegd. Opname heeft  zowel een taalkundige als sociale functie. Feedback over in welke mate een docent in zijn reacties daadwerkelijk opneemt wat de student of leerling zei of vroeg blijkt die docenten beter te maken in aansluiten.

Positieve emoties en tweede taalverwerving. Emoties spelen een belangrijke rol bij tweede taalverwerving. Onderzoek van Fredrickson toont aan dat negatieve emoties en positieve emoties een verschillende functie hebben. Negatieve emoties zoals angst en bezorgdheid om de eigen prestaties en gebrek aan begrip gaan gepaard met vernauwing van de aandacht en met focus. Positieve emoties gaan samen met verbreding van onze aandacht en percepties en met creativiteit. Wang et al schrijven in dit onderzoeksartikel over de rol van angst en plezier bij luistertaken in tweede taalonderwijs.

Hoe activeer je bestaande kennis? Wanneer mensen in een leersituatie zitten, is het raadzaam om hun bestaande kennis over het betreffende onderwerp te activeren, zodat de leerder een bruggetje kan bouwen tussen wat hij al weet en wat hij aan het leren is. De manier waarop die bestaande kennis wordt geactiveerd, bepaalt of de leerder het nut ervan inziet en ervaart. In deze bijdrage worden drie invalshoeken voor het ontwerpen van nuttige kennisactiveringsoefeningen.

Onbedoelde schade van negatieve feedback. Hoewel veel docenten met goede intenties negatieve feedback geven aan studenten, blijkt uit een meta-analyse van Mercer et al (2023) dat negatieve feedback vaak onbedoelde schade toebrengt. Die schade uit zich op vier vlakken: self-efficacy, affect, cognitie en gedrag. In deze bijdrage een samenvatting van hoe negatieve feedback kan doorwerken op die vier gebieden, blijkend uit deze meta-analyse.

Instructie en motivatie. Om een hoge kwaliteit van motivatie mogelijk te maken is zowel autonomie-ondersteuning als het bieden van structuur nodig. Autonomie-ondersteuning betekent dan ook niet ‘doe maar waar je zin in hebt’, maar betekent dat je de ander ondersteunt in zijn ervaring dat zijn gedrag voortkomt vanuit hemzelf. Dat hij geen marionet is die wordt aangestuurd door krachten van buitenaf, maar dat hij zelf aan het roer staat van wat hij doet. Om die ervaring te kunnen hebben is juist de aanwezigheid van sturing en structuur gewenst. Want dan pas kun je betekenisvolle keuzes maken en dan pas kun je betekenisvolle progressie boeken; je weet dan immers wat je probeert te bereiken en waar je energie voor actie zich op kan richten.

De rol van zelfperceptie in leesvaardigheid. In een recent artikel van Hofer et al. (2024), gepubliceerd in Nature, wordt de complexe relatie tussen zelfperceptie van kinderen, sociaal-ecenomische status en hun leesvaardigheid onder de loep genomen. Deze studie belicht specifiek hoe kinderen met verschillende sociaaleconomische achtergronden (SES) zichzelf zien en hoe dit zelfbeeld gerelateerd is aan hun leesvaardigheid.

Mindset x Context. Een aantal jaar geleden introduceerden mindset-onderzoekers het Mindset x Context framework, waaruit blijkt voor wie en in welke omstandigheden mindset en mindset-interventies positieve effecten hebben. Nu hebben Carroll et al een diepgaande analyse gemaakt en zo het Mindset x Context-framework verder gespecificeerd.

Waarom is dit relevant? Bij progressiegericht sturen en lesgeven is het belangrijk om een rationale te geven voor je progressieverwachting. Hoe kun je de rationale zo formuleren dat studenten er helemaal achter gaan staan om te doen wat er van ze gevraagd wordt? Johansen et al (2023) onderzochten hoe de ervaren relevantie van studiestof samenhangt met de motivatie, emoties, vitaliteit van studenten.

Gestructureerd gebruik van WhatsApp vermindert taalangst. De onderzoekers Alamer et al (2022) voerden een quasi-experimenteel onderzoek uit naar het gestructureerde gebruik van WhatsApp bij het leren van een tweede taal.