Instructie en motivatie

Instructie en motivatie. Om een hoge kwaliteit van motivatie mogelijk te maken is zowel autonomie-ondersteuning als het bieden van structuur nodig. Autonomie-ondersteuning betekent dan ook niet ‘doe maar waar je zin in hebt’, maar betekent dat je de ander ondersteunt in zijn ervaring dat zijn gedrag voortkomt vanuit hemzelf. Dat hij geen marionet is die wordt aangestuurd door krachten van buitenaf, maar dat hij zelf aan het roer staat van wat hij doet. Om die ervaring te kunnen hebben is juist de aanwezigheid van sturing en structuur gewenst. Want dan pas kun je betekenisvolle keuzes maken en dan pas kun je betekenisvolle progressie boeken; je weet dan immers wat je probeert te bereiken en waar je energie voor actie zich op kan richten.

Onderzoek

Evans et al onderzochten de relatie tussen cognitieve belasting, de instructiestijl en de motivatiestijl van de docent en de motivatie, betrokkenheid en prestaties van de leerling. Er is wel eens geopperd dat het goed zou zijn voor de motivatie en betrokkenheid van leerlingen wanneer de stof op een verwarrende en moeilijk te begrijpen wijze zou worden aangereikt. Een heel klein lettertype gebruiken, bijvoorbeeld, waardoor de leerling veel moeite moet doen om de tekst tot zich te kunnen nemen. De cognitieve belasting is dan extrinsiek, omdat de moeilijkheid hem zit in aspecten die niet direct te maken hebben met de inhoud. Maar uit het onderzoek van Evans et al blijkt dat dit waarschijnlijk niet zo werkt. De kans is groter dat cognitieve overload leidt tot slechtere motivatie en minder betrokkenheid.

Load reduction instruction

De instructiestijl die erop gericht is om cognitieve overload te voorkomen heet load reduction instruction. Deze instructiestijl benut vijf principes: verminder de moeilijkheidsgraad, bied ondersteuning en opbouw, creëer oefenmogelijkheid, geef nuttige feedback en ontwerp zelfstandige werkopdrachten waarbij de leerling voldoende kennis heeft kunnen opdoen om de taak succesvol te kunnen uitvoeren. Evans et al onderzochten hoe deze instructiestijl samenhangt met motivatie en betrokkenheid van leerlingen en hoe de motivatiestijl van docenten ermee samenhangt.

Autonome motivatie

Het blijkt dat load reduction instruction samenhangt met autonome motivatie van leerlingen en met betrokkenheid van leerlingen. Deze instructiestijl werkt dus goed voor leerlingen omdat het hen helpt om de stof belangrijk en interessant te gaan vinden en betrokken te raken bij de stof en de les. Wanneer docenten load reduction instruction inzetten doen ze de volgende dingen:

1. Moeilijkheid reduceren: als we iets nieuws leren, dan begint de docent met de makkelijkste aspecten; de docent zorgt ervoor dat het niet te moeilijk is als we beginnen met iets nieuws te leren; als we een nieuw onderwerp behandelen dan begint de docent bij de basis; als we een nieuw concept leren dan zorgt de docent ervoor dat het makkelijk te begrijpen is
2. Begeleiding en opbouw: als we aan iets werken dan biedt de docent goede ondersteuning; als we met ons schoolwerk bezig zijn dan krijgen we hulp van de docent; in deze klas is de docent beschikbaar als we hulp nodig hebben; in deze klas geeft de docent ondersteuning als we aan het leren zijn
3. Oefenen: de docent bewaakt dat we echt oefenen als we iets aan het leren zijn; de docent zorgt dat we alle hoofdonderdelen herhalen; de docent zorgt dat we voldoende hebben geoefend voor we verder gaan met een volgend onderdeel; de docent zorgt dat we de belangrijke dingen meerdere malen oefenen; we krijgen altijd gelegenheid om te oefenen wat we hebben geleerd.
4. Feedback: de docent geeft ons veel feedback op ons werk; de docent vertelt ons vaak hoe we ons werk kunnen verbeteren; de docent reikt goede ideeen aan die ons helpen om ons schoolwork aan te pakken; de docent geeft constructieve feedback waar we van leren; de feedback van de docent is behulpzaam.
5. Begeleid zelfstandig werken: zodra we weten wat we aan het doen zijn geeft de docent ons gelegenheid om voor onszelf te werken; zodra ons helder is waar we mee bezig zijn biedt de docent ons vragen die we zelfstandig kunnen beantwoorden; zodra we de stof snappen geeft de docent ons schoolwerk dat we zelf kunnen uitvoeren; zodra we dat aankunnen biedt de docent ons de mogelijkheid om zelfstandig te werken; zodra we dat kunnen krijgen we tijd om zelfstandig te oefenen.

Motivatiestijl

Naast de instructiestijl onderzochten Evans et al ook of de motivatiestijl van de docent samenhangt met de instructiestijl van de docent. Het bleek dat de motivatiestijl van de docent geassocieerd is met de perceptie van cognitieve belasting. De motivatiestijlen van autonomie-ondersteuning en het bieden van structuur blijken samen te hangen met de ervaring van minder cognitieve belasting bij de leerling. Docenten die echter op een controlerende of chaotische manier lesgeven blijken bij leerlingen de ervaring aan te wakkeren van meer cognitieve belasting. De motivatiestijlen die de onderzoekers betrokken in hun onderzoek waren die eerder in het circumplex van docentstijlen werden beschreven. Hier kun je daar meer over lezen.

Motivatie en cognitieve belasting

De lesstijl van autonomie-ondersteuning en structuur bieden blijkt in de praktijk vaak samen te gaan met load reduction instruction en met autonome motivatie van leerlingen. De lesstijl van control en chaos blijkt in de praktijk vaak samen te gaan met meer cognitieve belasting bij leerlingen en een lagere kwaliteit van motivatie en betrokkenheid. Docenten doen er dan ook goed aan om de vijf principes van load reduction instruction te benutten in hun instructiestijl en een motivatiestijl te ontwikkelen die sturing, structuur en psychologische basisbehoeftenondersteuning bevat. Hier kun je meer lezen over hoe je dat praktisch invulling kunt geven.