Negeren is erger dan incidenteel boos worden. In deze bijdrage beschreef ik de uitkomsten van onderzoek van Huyghebaert-Zouaghi et al (2024). Dat onderzoek bestudeerde hoe medewerkers hun leidinggevende ervaren en wat de gevolgen van die ervaring zijn voor hun werkmotivatie, betrokkenheid en welbevinden.

Hoe je medewerkers jouw leiderschap ervaren. Huyghebaert-Zouaghi et al (2024) deden onderzoek naar hoe medewerkers hun leidinggevende ervaren, en hoe deze ervaring samenhangt met werkmotivatie, engagement en welbevinden van die medewerkers. Het ging er in hun onderzoek niet om of de leidinggevenden bewust bepaald gedrag vertoonden, maar om hoe de medewerkers het gedrag van de leidinggevenden ervoeren en interpreteerden.

C’est le ton qui fait la musique. Vrijders et al onderzochten hoe de toon waarop iets gezegd wordt ervaren door kleuters en volwassenen. Ze maakten daarbij onderscheid tussen een toon van autonomieondersteuning en een toon van controle. Hoe ervaren mensen een controlerende toon, hoe bereid zijn ze tot samenwerking en hoe dichtbij voelen ze zich dan bij de spreker? En wat is het verschil met een autonomieondersteunende toon?

Innovatief werkgedrag en autonomie. Papachristopoulos et al (2024) deden correlationeel onderzoek naar de rol van een causaliteitsoriëntatie en innovatief werkgedrag. Dit onderzoek kan het denken over hoe organisaties innovatief werkgedrag kunnen stimuleren voeden. Want als innovatie belangrijk is voor de organisatie, wat kunnen beleidsmakers dan het beste doen om innovatief werkgedrag te bewerkstelligen? Een systeem van bonussen en beoordelingen optuigen waarin innovatief werkgedrag wordt beloond? Of is er een eenvoudiger manier om innovatief werkgedrag mogelijk te maken?

Kwaliteit van team motivatie. In dit artikel kun je lezen over een model dat Greniér et al (2023) introduceren om team motivatie te beschrijven en verklaren. De onderzoekers pogen het ‘waarom’ van motivatie van het team te verklaren. Net als binnen de zelfdeterminatietheorie de kwaliteit van motivatie van individuen uiteen valt in gecontroleerde en autonome motivatie-typen, beschrijven de onderzoekers dat deze motivatiekwaliteiten ook op team niveau aanwezig zijn.

Instructie en motivatie. Om een hoge kwaliteit van motivatie mogelijk te maken is zowel autonomie-ondersteuning als het bieden van structuur nodig. Autonomie-ondersteuning betekent dan ook niet ‘doe maar waar je zin in hebt’, maar betekent dat je de ander ondersteunt in zijn ervaring dat zijn gedrag voortkomt vanuit hemzelf. Dat hij geen marionet is die wordt aangestuurd door krachten van buitenaf, maar dat hij zelf aan het roer staat van wat hij doet. Om die ervaring te kunnen hebben is juist de aanwezigheid van sturing en structuur gewenst. Want dan pas kun je betekenisvolle keuzes maken en dan pas kun je betekenisvolle progressie boeken; je weet dan immers wat je probeert te bereiken en waar je energie voor actie zich op kan richten.

Alleen maar niet eenzaam. Adams en Weinstein onderzochten het welbevinden en de psychologische basisbehoeften-vervulling wanneer mensen met anderen samen zijn versus wanneer mensen alleen zijn. Ze vroegen zich af of er een verschil is in de ervaring van competentie, autonomie en verbondenheid als mensen bij anderen zijn versus wanneer mensen alleen zijn. Daarnaast keken ze naar de relatie tussen de psychologische basisbehoeftenvervulling in sociale context en bij alleen zijn en dagelijks welbevinden en naar de interactie-effecten tussen psychologische basisbehoeftenvervulling in sociale context en bij alleen zijn.

Een behoeftenondersteunende bevalling gaat zeker niet alleen om de fysieke kant van de bevalling. De psychologische kant van de bevalling speelt een grote rol in hoe vrouwen hun bevalling ervaren en erop terugkijken. Bevallen is voor de meeste vrouwen een ingrijpende ervaring. De onderzoekers Brand et al (2023) suggereren de zelfdeterminatietheorie als uitgangspunt te nemen bij het doen van onderzoek naar het creëren van positieve bevallingservaringen. Zij stellen dat de mate waarin zorgverleners de behoeften van vrouwen aan verbondenheid, competentie en autonomie ondersteunen of frustreren, hun tevredenheid over de bevalling voorspelt.

Motivatiemix van willen en moeten. Soms associeren mensen ‘willen’ met ‘positief’ en ‘moeten’ met ‘negatief’. Ik denk dat het anders zit en dat die manier van denken verwarrend kan werken. Mensen doen dagelijks allerlei dingen waar ze in meerdere of mindere mate achter staan. Maar of je er al dan niet achter staat om iets te doen is niet hetzelfde als of je het wil of moet. En het is ook niet hetzelfde als, of je intrinsiek of extrinsiek gemotiveerd bent. Mensen kunnen namelijk dingen willen doen, die ze ook moeten doen.

De kwaliteit van verandertaal. Verandertaal is een kernaspect in motivational interviewing. MI is een aanpak die veel in de gezondheidszorg wordt benut en de aanpak is bottom-up ontwikkeld. Dat wil zeggen dat er via trial en error, op inductieve wijze, een aanpak ontstond die niet zozeer theoretisch gefundeerd of onderzocht was maar in de praktijk effectief leek te zijn.