Zaken overnemen. Oplossingen aanreiken. Dingen voor de ander oplossen. En ervan balen omdat je het zelf drukker krijgt en de ander niet zelfredzamer wordt. Veel leidinggevenden zeggen hier last van te hebben. De medewerker komt met een probleem en voor de leidinggevende het weet heeft die het probleem…
De oplossingsgerichte stuuraanpak  reikt handvatten aan om de medewerker te activeren om eigen oplossingen te bedenken. Dat werkt goed, maar is nog niet altijd even gemakkelijk om consequent te doen.
Een leidinggevende die ik de afgelopen week zag heeft de volgende oplossing voor zichzelf gevonden. Als hij merkt dat hij zaken wil gaan overnemen, dan focust hij zich in plaats daarvan op wat hij waardeert in wat de medewerker al heeft gedaan. Hij geeft de medewerker een compliment en erkent diens inbreng. Het effect is tweeledig. De leidinggevende zelf kan niet twee dingen tegelijk, dus zaken overnemen en de medewerker waarderen. Door de medewerker te waarderen, neemt hij automatisch de zaken niet over. Het tweede effect heeft met de medewerker te maken. Door de erkenning en waardering wordt die optimistischer over zijn eigen competentie, gestimuleerd om na te denken over oplossingen en actief in het gesprek.

Niet alleen schrijven over traumatische ervaringen kan helend werken, ook schrijven over positieve levenservaringen kan een positief effect hebben op je gemoedstoestand en fysieke gezondheid. Dat blijkt uit onderzoek van King, 2004. Proefpersonen schreven gedurende drie dagen 20 minuten over de meest positieve ervaringen in hun leven. De resultaten? De proefpersonen die schreven over hun positieve ervaringen rapporteerden een significant betere gemoedstoestand en bezochten significant minder vaak een dokter, in vergelijking tot een controlegroep die schreef over neutrale onderwerpen (zoals hoe hun woonkamer eruit zag).
Wil je het zelf eens proberen? Dit is de instructie die proefpersonen in het onderzoek kregen:
Denk aan de meest prachtige ervaring of ervaringen van je leven, de gelukkigste momenten, extatische momenten, momenten van grote vreugde, misschien omdat je liefde voelde of omdat je naar muziek luisterde of omdat je opeens werd geraakt door een boek of schilderij of een ander creatief moment. Kies 1 moment of ervaring. Neem dat moment zo specifiek mogelijk in gedachten, met alle gevoelens en emoties die erbij hoorden. Schrijf zo gedetailleerd mogelijk over deze ervaring, inclusief alle gevoelens, gedachten en emoties die toen aanwezig waren. Doe je best om de gevoelens opnieuw te beleven.
Op dag 2 en 3 kun je over dezelfde of over een andere prachtige ervaring schrijven.
 

Schrijven kan een effectieve manier zijn om betekenis te geven aan gebeurtenissen in je leven en om (traumatische) ervaringen te verwerken. Schrijven kan zowel je fysieke gezondheid als je geestelijke gezondheid verbeteren. Dat blijkt uit wetenschappelijk onderzoek van onder andere J. W. Pennebaker, J.M. Smyth en L.A. King. James W. Pennebaker is professor aan de Universiteit van Texas, heeft veel onderzoek gedaan naar schrijven, taal en emoties en is auteur van vele boeken en artikelen, waaronder het boek The Secret Life of Pronouns.
Waarom kan schrijven over een traumatische gebeurtenis in je leven zulke positieve effecten hebben?
Kacewicz, E., Slatcher, R.B., & Pennebaker, J.W. (in press) zeggen hierover in het Handbook of Low-Cost Interventions to Promote Physical and Mental Health: Theory research and Practice het volgende:

1. Schrijven helpt je om je individueel en sociaal te ontremmen. Om “je hart te luchten”. Het delen van je ervaringen lucht op en verbetert de fysieke en geestelijke gezondheid.
2. Erkenning van je emoties en je emotioneel uiten helpt bij het verwerken van traumatische gebeurtenissen. Door te schrijven erken je je emoties en je gedachten.
3. Gewenning. Door meerdere malen woorden te geven aan je gevoelens en gedachten treedt gewenning op, waardoor je minder gevoelig wordt voor de gedachten aan de traumatische gebeurtenis.
4. Structureren. Het structuren van je verhaal helpt om betekenis te geven. Als het verhaal coherent is opgebouwd helpt dat beter dan wanneer het verhaal chaotisch wordt opgeschreven. Als het verhaal kan worden afgemaakt werkt dat beter dan wanneer het verhaal wordt onderbroken Als je schrijft vraagt dat om meer coherentie dan als je je verhaal vertelt, waardoor schrijven beter helpt om structuur aan te brengen in je traumatische ervaringen.
5. Door te schrijven kun je begrip en inzicht krijgen. Als mensen cognitieve woorden gebruiken in hun verhaal helpt het ze om het trauma te verwerken. Zinsconstructies als “ik begrijp nu dat…”of “ik realiseer me dat…” geven aan dat mensen betekenis geven aan hun verhaal en dat helpt ze bij de verwerking ervan. Mensen die al in sessie 1 dit soort zinnen gebruiken hebben geen baat bij het schrijven en mensen die in de loop van hun schrijfsessies meer van deze woorden gaan gebruiken hebben er wel baat bij om te schrijven.
6. Door te schrijven kun je de gebeurtenissen vanuit andere perspectieven gaan bekijken. Mensen die in de loop van de schrijfsessies veranderden van bijvoorbeeld de “ik-vorm” naar de hij/zij/wij vorm of andersom (de volgorde maakt niet uit, de verandering in vorm is waar het om gaat) hadden veel baat bij het schrijven. Ze keken naar het verhaal vanuit verschillende perspectieven.