Negeren is erger dan incidenteel boos worden. In deze bijdrage beschreef ik de uitkomsten van onderzoek van Huyghebaert-Zouaghi et al (2024). Dat onderzoek bestudeerde hoe medewerkers hun leidinggevende ervaren en wat de gevolgen van die ervaring zijn voor hun werkmotivatie, betrokkenheid en welbevinden.

Hoe je medewerkers jouw leiderschap ervaren. Huyghebaert-Zouaghi et al (2024) deden onderzoek naar hoe medewerkers hun leidinggevende ervaren, en hoe deze ervaring samenhangt met werkmotivatie, engagement en welbevinden van die medewerkers. Het ging er in hun onderzoek niet om of de leidinggevenden bewust bepaald gedrag vertoonden, maar om hoe de medewerkers het gedrag van de leidinggevenden ervoeren en interpreteerden.

Hoe wekken we onbedoeld gecontroleerde motivatie op? Dat was een vraag die een MT zich stelde naar aanleiding van een sessie over progressiegericht leidinggeven. De MT-leden hadden de intentie om zodanig leiding te geven dat medewerkers met een hoge kwaliteit van motivatie aan het werk konden zijn. Maar ze realiseerden zich dat ze onbedoeld soms die hoge kwaliteit van motivatie onmogelijk maakten door hun eigen aanpak.

Lekker de week inrollen. Deze week gaven we een kennismakingsworkshop progressiegericht leidinggeven aan het bestuur en managementteam van een grote zorgorganisatie. Een van de onderwerpen was positieve innerlijke werkbeleving.

Sturen is gebaseerd op eerlijkheid. Een docent, met een eigen bedrijf in elektronische apparatuur, verkoopt tijdens zijn lesdagen producten aan zijn leerlingen. Dat is niet toegestaan en is een ongewenste situatie die moet stoppen. De teamleider is ervan op de hoogte dat deze docent dat doet. Hij is echter huiverig om erover te praten met hem, want hij wil liever goede maatjes blijven. De docenten liggen immers niet voor het oprapen, hij zou niet weten wat hij moest beginnen als de docent zijn ontslag zou nemen.

Aansluiten bij de woorden. Tijdens een van onze sessies progressiegericht leidinggeven oefenden we met een leidinggevende een stuurgesprek. Deze leidinggevende wilde een gesprek gaan voeren met een van zijn medewerkers omdat die te weinig initiatief toonde in het werk. Daardoor liep de organisatie kansen mis om hun dienstverlening daadwerkelijk in te kunnen zetten bij hun klanten. Die klanten wisten namelijk niet dat ze de betreffende dienstverlening konden afnemen, omdat deze medewerker hen dit niet liet weten.

De ontkenning zit in de erkenning. Harm is de leidinggevende van Jan. Jan volgt de veiligheidsprocedures op het werk niet goed, waardoor Harmen risico op het ontsnappen van asbest ziet. Jan sluit de zakken met afval niet, dus die staan open in de bus. Harm gaat erover in gesprek met Jan. Jan werpt tegen: ‘Maar de clips zijn altijd op, ik kan die zakken dus niet dichtdoen. Het is heel vervelend en lastig dat er nooit genoeg clips in de bus klaar liggen.’

Leidinggeven in onzekere tijden. Wat kunnen leidinggevenden het beste doen in onzekere tijden? Hoe kunnen zij medewerkers helpen om ondanks alles toch geregeld een positieve innerlijke werkbeleving te ervaren?

Strategiedag met de cirkeltechniek. Heidagen en strategiebijeenkomsten kunnen maar al te snel verzanden in een litanie aan klachten en zorgen en problemen. Voeg daarbij dat sommige deelnemers vooral hun eigen belangen proberen te behartigen tijdens een dergelijke bijeenkomst, en je hebt een recept voor een energieverslindende dag in plaats van een inspirerende en doelgerichte dag. Veel bestuurders en MT-leden die de progressiegerichte aanpak benutten hebben goede ervaringen met de cirkeltechniek, omdat ze daarmee een directe focus op bereikte en verder te bereiken progressie kunnen aanbrengen.

Ergernis als progressiebron. In een van onze trainingssessies deze week vertelde een leidinggevende dat ze zich soms ergert aan een medewerker en dat ze dat niet goed vindt van zichzelf. We reflecteerden op het benutten van ergernis als progressiebron.