Category Archive: Uncategorized

Creëer je eigen spanning

Als je je realiseert dat ieder mens de neiging heeft om informatie die bevestigt wat de persoon al gelooft eerder op te merken en meer gewicht toe te kennen, dan informatie die tegengesteld is aan wat de persoon gelooft, en je vindt dat fenomeen een risico voor jezelf en anderen, dan kun je bewust kiezen informatie tot je te nemen waar je aversie tegen voelt.Klik hier om meer te lezen

Gedreven ‘Dancer’

Deze week zag ik de prachtige documentaire ‘Dancer’. Als je naar deze documentaire kijkt door de ogen van de zelfdeterminatietheorie en met kennis over deliberate practice, dan zie je schrijnende en indrukwekkende voorbeelden van hoe graag mensen autonoom willen functioneren en hoe ver mensen kunnen komen als ze van jongs af aan zichzelf onderdompelen in deliberate practice. De documentaire volgt het leven van Sergei Polunin en toont de effecten die de keuzes van zijn vader, moeder en oma in zijn perceptie hebben gehad op zijn relatie met dansen. Sergei is een gedreven dancer. Klik hier om meer te lezen

De progressiedoos

Vandaag werkte ik met een groepje teamcoaches van een instelling in de gehandicaptenzorg. We reflecteerden aan de hand van het 4PR-model op welke rollen zij in welke situatie innamen. De vier progressiegerichte rollen zijn:Klik hier om meer te lezen

Het spel van oplichters

The confidence game: why we fall for it…every time is een boek van Maria Konnikova waarin zij de logica die oplichters gebruiken om je erin te laten lopen uiteen zet. Aan de wortels, zo schrijft zij, delen magische trucjes en de trucjes van oplichters (‘cons’, noemt zij deze personen, van con man, zwendelaar, oplichter) hetzelfde principe, namelijk dat van de manipulatie van je overtuigingen.Klik hier om meer te lezen

Top 5 boeken 2016

Dit jaar heb ik weer heel veel goede boeken bestudeerd en ik stelde me zelf de vraag wat mijn top 5 is. Best moeilijk om te kiezen, maar uiteindelijk is dit de top 5 boeken 2016 geworden omdat deze boeken mijn denken het meest in een nieuwe richting hebben gestimuleerd:

  1. Human motivation and interpersonal relationships: theory, research and applications.Dit boek is ge-edit door Netta Weinstein en alle bekende namen uit de zelfdeterminatietheorie hebben bijdragen geleverd. Deel 1 gaat over de kwaliteit van motivatie in relaties. Deel 2 gaat over autonomie en de vervulling van psychologische basisbehoeften in intieme relaties. Deel 3 gaat in op toepassingsgebieden, zoals in de opvoeding, in sport, op het werk, op het gebied van gezondheid, in therapie en in de artsenpraktijk. Een pareltje van een boek, waaruit weer overduidelijk blijkt dat robuuste wetenschap diepgaande praktische implicaties heeft. Een boek vol kennis die eigenlijk voor iedereen relevant is. Hier en hier zie je twee kleine voorbeelden van dingen die ik van dit boek heb geleerd.
  1. Building autonomous learners, perspectives from research and practice using self-determination theory, ge-edit door Woon Chia Liu, John Chee Keng Wang en Richard Ryan. In dit boek staat leren centraal. Het boek bestaat uit 15 hoofdstukken, waarin steeds een andere invalshoek van leren wordt belicht vanuit de zelfdeterminatie theorie. Hier en hier vind je twee kleine voorbeelden van wat ik van dit boek heb geleerd.
  1. Psychology of change, life contexts, experiences and identities, door Katherine RReynolds en Nyla Branscombe. Dit is bij mijn weten het eerste boek dat de psychologie van verandering zo compleet beschrijft. Het boek onderbouwde mijn overtuiging dat zelfs persoonlijkheid sterk veranderbaar is, en niet iets dat je bij je geboorte hebt meegekregen en dat onveranderbaar is. Hier en hier kun je twee kleine voorbeelden vinden van wat ik van dit boek heb geleerd.
  1. Radical, my journey from islamist extremism to a democratic awakening van Maaijd Nawaz. Een leerzaam boek en een belangrijk geluid in een tijd van angst en polarisatie. Maajid geeft een eerlijk en moedig verslag van zijn extremistische verleden en geeft duidelijke handvatten hoe mensen van hun extremistische pad naar een democratisch pad kunnen komen. In plaats van deze man weg te zetten als racistisch (sinds wanneer is een religie aanhangen hetzelfde als tot een ras behoren?), zouden veel meer mensen zijn inspanningen om te komen tot een vreedzame democratische samenleving waarin mensen met verschillende overtuigingen naast elkaar te leven op waarde moeten schatten. Hier kun je iets meer lezen.
  1. Re-wire your anxious brain, how to use the neuroscience of fear to end anxiety, panic and worry, van Catherine Pittman en Elizabeth Karle staat op vrijwel gelijk niveau in deze top vijf met het boek van Michael Merzenich, getiteld Soft-wired, how the new science of brain plasticity van change your life. Beide boeken zijn goed te lezen voor mensen die weinig weten over de werking van onze hersenen en beide boeken geven een groot aantal praktische aanknopingspunten om vitaal (en zonder angsten) oud te worden. Hier en hier kun je twee kleine voorbeelden vinden van wat ik leerde van deze twee boeken.

Deze boeken zijn mijn top 5 boeken van 2016!

Expressie van performers sterke invloed op beoordeling door het publiek

Deze week las ik het boek Psychology for musicians, understanding and acquiring the skills. Aanbevelenswaardig voor iedereen die interesse heeft in muziek en psychologie.

Klik hier om meer te lezen

Progressiegericht reageren op onbehouwen uitingen

Mensen kunnen soms onhandige dingen zeggen. Dat gebeurt in de vorm van een verdachtmaking, alsof de ander slechte bedoelingen heeft: “Jij bent hier alleen maar om geld te verdienen”, “Jij bent helemaal niet betrokken bij onze doelgroep”, “Jij bent alleen maar uit op je eigen gewin”. Of in de vorm van een aanname, zoals het volgende voorbeeld. Een paar dagen geleden zei een mannelijke adjunctdirecteur tegen me: ”Onze directeur is een vrouw en altijd als wij samen in gesprek zijn dan gaan mensen er automatisch vanuit dat ik de directeur ben en zij mijn assistent, dat beeld zit blijkbaar sterk verankerd in ons brein.” Zowel mannen als vrouwen hoor ik wel eens verzuchten dat zij last hebben van dit soort stereotype beelden. De adjunctdirecteur in het bovenstaande voorbeeld vond het net zo min prettig als de vrouwelijke directeur. Natuurlijk gelden dit soort aannames en stereotypes op velerlei gebied. We zien iemand met een bepaalde huidskleur en we hebben direct (vaak onbewust) een heel plaatje beschikbaar vol aannames en oordelen.
Dit soort uitingen kunnen je inwendig boos maken. Wat kun je doen in reactie op een dergelijke uiting, als je kiest voor progressie in de interactie in plaats van voor vechten?
Hier zijn een paar tips:
1. Ga ervan uit dat de persoon die de opmerking maakt een goede intentie heeft. Geef jezelf de opdracht op zoek te gaan naar die goede intentie. Zeg bijvoorbeeld: ”Dat zeg je vast niet zomaar…wat is er belangrijk voor jou?” Door zo constructief te reageren op de uiting van de ander nodig je de ander uit om ook constructief te reageren. En voor je het weet begrijp je echt beter waarom diegene zei wat hij zei en komt er begrip in plaats van je boosheid.
2. Wees op een vriendelijke manier duidelijk over je bedoeling en over wat de feitelijke situatie is. Zeg bijvoorbeeld: of “Je vermoedt dat ik alleen hier ben om geld op te strijken. Als dat de situatie zou zijn, dan kan ik me voorstellen dat je dit nu zo zegt. Dat is echter niet het geval. Wat mijn bedoeling wel is, is…..”
3. Wees duidelijk over je grenzen en over wat je wel wilt. Zeg bijvoorbeeld: ”Ik zou het liefst willen dat je bij deze bespreking aanwezig blijft, daarvoor is het noodzakelijk dat je je constructief uit ten opzichte van anderen. Welke mogelijkheden zie je daartoe?” of ”Ik wil graag op een goede manier met je over dit onderwerp verder praten, daarvoor is het nodig dat ik goed begrijp wat je bedoelt. Wil je me eens uitleggen hoe jij de situatie ziet?”
4. Wees mild. Iedereen zegt wel eens iets onhandigs. Stap erover heen en laat het los. Het kan goed zijn dat de persoon zich schaamt en blij is om zonder gezichtsverlies door te kunnen met het gesprek

Mannelijke perceptie van de seksuele interesse van een vrouw accurater maken

vrouwenSnel inschatten hoe geïnteresseerd iemand is in seks komt veel voor in sociale situaties. In een studie van Treat et al werd aan de hand van foto’s van vrouwen gekeken hoe mannen de inschatting maken of een vrouw interesse heeft in seks. Daarnaast werd een manier getest om die inschatting van mannen accurater te maken. Hoewel een foute inschatting van de seksuele interesse van een vrouw op een bepaald moment vaak op zijn hoogst leidt tot sociaal ongemakkelijke toestanden (de vrouw heeft wel interesse, maar de man pikt het niet op of de vrouw heeft geen interesse en de man denkt van wel en trekt zich snel terug zodra hij in de gaten heeft dat hij het mis heeft), komt seksueel agressief gedrag helaas ook veel voor.
De onderzoekers ontdekten dat naast de emotionele cues van de vrouw (veel interesse of helemaal geen interesse in seks en alles daartussen in), mannen de neiging hebben om ook andere (niet relevante) cues mee te nemen, zoals de omgeving waar de vrouw is (een bar of een kantoorhal) en de kleding die de vrouw draagt en hoe aantrekkelijk de vrouw is. Deze laatste drie cues zeggen niets over hoeveel interesse de vrouw op een bepaald moment heeft in seks met een specifieke man.
Mannen die rape-myth overtuigingen hebben (ze vraagt erom met zo’n kort rokje), blijken gevoeliger te zijn voor de laatste drie genoemde cues. Trump is een stuitend voorbeeld van iemand die de fout maakt dat, omdat een vrouw aantrekkelijk is, zij ook wel seksueel geïnteresseerd zal zijn (en dan ook nog specifiek in hem).
Het bleek echter mogelijk om die foute interpretaties te verbeteren door de mannen eerst te vragen een inschatting te maken van het interesseniveau van de vrouw op een foto en direct daarna feedback te geven omtrent het daadwerkelijke interesseniveau van die vrouw. Hun inschattingen werden daardoor veel accurater. Omdat de huidige antiverkrachtingsprogramma’s op de campussen in USA bar slecht werken, hopen de onderzoekers dat deze directe feedbackaanpak ingezet gaat worden.

De kracht van passie en de collectieve expertise van docenten

Hier kun je een TED presentatie vinden van John Hattie, en hier kun je posts vinden die ik eerder schreef over zijn werk. Uit zijn meta analyse van wat een impact heeft, groter dan 0,4)  op de prestaties van kinderen komt het volgende overzicht naar voren:

  • docenten die samenwerken om de impact van hun aanpak op de prestaties van de student gezamenlijk te begrijpen
  • de kracht van het bewegen van wat studenten nu weten naar expliciete succescriteria (waar sta ik nu, hoe ziet succes eruit)
  • fouten en vergissingen verwelkomen als kansen om te leren, een klimaat van vertrouwen dat fouten maken ok is
  • maximaliseren van de feedback aan docenten omtrent de impact op hun studenten
  • de juiste proporties tussen oppervlakkig en diepgaand leren (je kunt pas verbanden leren zien als je de oppervlakte feiten kent)
  • de Goldi Locks principes van uitdaging: niet te makkelijk en niet te moeilijk.
  • deliberate practice als leerstrategie om de uitdagingen te leren

Hattie pleit ervoor het over bovenstaande succesfactoren te hebben in ons onderwijsdebat, en niet meer over de factoren zoals de structuur, diepgaand leren, de kenmerken van studenten en de introductie van technologieen, omdat deze factoren geen verschil maken voor de prestaties van studenten.

Gevoel is kennis

Hoewel we intuitief geneigd zijn te denken dat we ons op een bepaalde manier gedragen omdat we ons op een bepaalde manier voelen (gevoel veroorzaakt gedrag), tonen de zelfperceptietheorie-onderzoeken aan dat die intuitie niet klopt. Gevoel is kennis.

Klik hier om meer te lezen