Vervullen van psychologische basisbehoeften is voor ieder mens van belang. Mensen zijn van nature proactief: ze willen hun eigen levensomstandigheden vormgeven en zo goed mogelijk maken. Ze streven er naar om steeds coherenter te leven. Om hun interesses, voorkeuren en waarden te integreren. Om ervoor te zorgen dat de manier waarop ze leven in harmonie is met hun interesses, voorkeuren en waarden. En om in harmonie te leven met hun omgeving. Hoewel mensen deze natuurlijke neiging hebben, is het niet zo dat dit ook automatisch lukt. Het is geen automatisme dat mensen deze coherente en geïntegreerde manier van functioneren bereiken. Daarvoor is het een voorwaarde dat de drie psychologische basisbehoeften van mensen vervuld worden.

 

Drie psychologische basisbehoeften

  1. De eerste psychologische basisbehoefte is competentie: de ervaring dat je effectief bent in de interactie met je omgeving.
  2. De tweede psychologische basisbehoefte is verbondenheid: de ervaring van liefde en zorg van significante anderen.
  3. De derde psychologische basisbehoefte is autonomie: de ervaring van vrije wil, dat je helemaal achter je eigen acties staat.

Vervulling

De vervulling van deze basisbehoeften is essentieel voor psychologisch floreren. Maar de psychologische basisbehoeften worden niet altijd vervuld. Het niet vervullen ervan kan op twee manieren plaatsvinden: door deprivatie of door actieve frustratie. Deprivatie is afwezigheid van de vervulling van de behoeften. Bijvoorbeeld een team waarin de teamleden elkaar niet helpen. Actieve frustratie van de vervulling is bijvoorbeeld een team waarin de teamleden elkaar actief ondermijnen. Zo is er sprake van actieve tegenwerking van de vervulling van de drie basisbehoeften.

Floreren

Hoe groeien mensen als de drie basisbehoeften worden vervuld?

Intrinsieke motivatie: de vervulling van de drie basisbehoeften is een integraal onderdeel van intrinsieke motivatie en de intrinsieke motivatie versterkt de vervulling van de drie basisbehoeften op zijn beurt. Intrinsieke motivatie is de motivatie die er is wanneer je de activiteit interessant vindt. Intrinsieke motivatie heeft allerlei voordelen bijvoorbeeld: vitaliteit, beter conceptueel leren en grotere creativiteit.

Internalisatie en integratie: de vervulling van de drie basisbehoeften ondersteunt het proces van assimilatie (aanpassen aan de verwachtingen van de omgeving) en het accepteren van de volledige verantwoordelijkheid voor eigen gedrag dat niet intrinsiek gemotiveerd is. Mensen kunnen hun eigen gedrag reguleren op verschillende manieren.

Regulatie

Die manieren vormen een continuüm van autonoom functioneren. Zo is er:

  • externe regulatie: je gedraagt je op een bepaalde manier om straf te vermijden of een beloning te krijgen
  • introjectie: je gedraagt je op een bepaalde manier om gevoelens van angst, schaamte en schuld te vermijden of gevoelens van zelfwaardering of waardering van anderen te krijgen
  • identificatie: je gedraagt je op een bepaalde manier omdat je er een waarde in ziet om je zo te gedragen
  • geïntegreerde regulatie: je gedraagt je op een bepaalde manier omdat dit helemaal in overeenstemming is met je waarden en belangen. Je staat er volledig achter, ook al vind je het gedrag zelf niet intrinsiek interessant

Kwaliteit

De hogere vormen van autonome zelfregulatie (geïntegreerde regulatie en identificatie) hangen samen met welbevinden, beter presteren, doorzetten, betere fysieke gezondheid. Wanneer de drie basisbehoeften worden vervuld kunnen deze hogere vormen van zelfregulatie opbloeien.

Welbevinden

De vervulling van de drie basisbehoeften gaat samen met je beter voelen over jezelf (eigenwaarde) en met je beter voelen over je leven. Leerlingen die ervaren dat hun psychologische basisbehoeften worden vervuld passen zich beter aan op school. Er wordt minder cortisol aangemaakt tijdens het uitvoeren van werkzaamheden wanneer mensen ervaren dat hun basisbehoeften worden vervuld (zelfs wanneer de werkzaamheden interessant zijn leiden gecontroleerde omgevingsfactoren namelijk tot de significante hogere aanmaak van het stress hormoon cortisol).

Identiteitsontwikkeling

Vervulling van de drie basisbehoeften hangt ook samen met een betere identiteitsontwikkeling. En met meer engagement ten aanzien van je werk. Adolescenten wiens ouders een autonomie-ondersteunende stijl van opvoeden hebben vertonen empathischer gedrag. De mate waarin de persoon ervaart dat zijn basisbehoeften worden vervuld is een voorspeller van mediale prefrontale cortex activiteit in conflictsituaties. Dit soort hersenactiviteit betekent dat de persoon meer zelfkennis gebruikt tijdens het oplossen van het conflict en meer weloverwogen beslissingen neemt.

Bron: On psychological growth and vulnerability, Vansteenkiste & Ryan