John Hattie maakt zich sterk voor evidence based onderwijspraktijken. Hij stelt dat het van groot belang is dat docenten een gedeelde perceptie hebben hoe progressie voor een individuele student er uit ziet. Als een leerling van de ene naar de andere klas gaat, is het van belang dat hij steeds iets uitdagender lesstof krijgt, dat hij een docent krijgt met dezelfde hoge verwachtingen ten aanzien van de te bereiken progressie door de leerling als de voorgaande docent en dat hij een docent krijgt die aansluit bij waar de leerling op dat moment aan toe is (in plaats van waar de docent zelf vanuit gaat dat leerlingen bij de start van een jaar moeten staan). Er is daarnaast veel winst te behalen bij het ontwikkelen van een groeimindset bij docenten, zo stelt Hattie. Docenten kijken nog vaak met een statische mindset naar leerlingen, plaatsen ze bijvoorbeeld in groepjes die zich van elkaar onderscheiden qua niveau en creeren daarmee vervolgens een statische mindset bij die leerlingen. Hier kun je meer stukjes vinden die ik schreef over de aanbevelingen en bevindingen van John Hattie:

1. leren van fouten
2. tips voor ouders en docenten in examentijd
3. sluit niet aan bij de leerstijl van de student
4. hoe kunnen we de zelf-effectiviteit in anderen versterken?
5. zes principes van kennis verwerven
6. leerprincipes
7. 7 tips voor effectief feedback geven
8. 4 effectieve manieren om te reageren op feedback
9. 4 niveaus van feedback
10. 10. drie hoofdvragen van feedback

Intrinsieke motivatie refereert aan het doen van een activiteit omdat die activiteit in zichzelf prettig en interessant is en voldoening schenkt. Er zijn drie typen intrinsieke motivatie. De eerste is de intrinsieke motivatie om te weten. Je kunt intrinsiek gemotiveerd zijn om bepaalde kennis te vergaren, informatie te verwerken, kennis op te bouwen. Iemand die vrijwillig een studie oppakt vanwege interesse in het onderwerp is intrinsiek gemotiveerd om kennis over dat onderwerp te vergaren. Het tweede is de intrinsieke motivatie om iets te creëren. Je kunt intrinsiek gemotiveerd zijn om zelf iets voor elkaar te krijgen, op te bouwen, te maken. Iemand die een boek schrijft of een liedje componeert of een training in elkaar zet of fotografeert ervaart voldoening om dit te creëren. Het derde type intrinsieke motivatie gaat om stimulerende ervaringen. Je kunt intrinsiek gemotiveerd zijn om stimulerende sensorische ervaringen te hebben, om prettige, leuke en opwindende dingen te ervaren. Dat kan gaan om sensorische stimulatie, zoals het luisteren naar muziek. Om esthetische stimulatie, zoals het kijken naar een mooi schilderij. Om het ervaren van flow, zoals je kunt ervaren wanneer je helemaal opgaat in dansen, tennissen, les geven, piano spelen, zingen en ga zo maar door.Klik hier om meer te lezen

Het boek The practice of practice van Jonathan Harnum is een interessant boek voor iedereen die goed wil leren oefenen. Hoewel Harnum inzoomt op muzikale vaardigheden, is zijn beschrijving van effectief oefenen net zo relevant voor andere vaardigheden. Het boek bestaat uit twee delen. In het eerste deel wordt de theorie van deliberate practice op een praktische manier behandeld. Deel 2 bevat praktische tips van experts. Harnum benadrukt het belang van langzaam oefenen, zo langzaam dat je het in 1 keer goed doet. Het voordeel daarvan is dat je direct de juiste myelinevorming in gang zet. Myelinevorming vindt immers plaats ongeacht of wat je leert goed of fout is. Als je heel vaak dezelfde fouten maakt, raken die net zo goed geautomatiseerd als wanneer je heel vaak het goede doet.Klik hier om meer te lezen

Laatst vertelde een jonge vrouw, ik noem haar Lucia, me over haar voorbereidingen voor een koorauditie. Haar ervaring klinkt mij in de oren als iets dat ik noem “de relax-paradox”. Die paradox ziet er zo uit:
Lucia heeft geen zangervaring, maar heeft wel veel enthousiasme om zich bij een koor aan te gaan sluiten. Zingen vond ze altijd al leuk, hoewel ze nooit verder is gekomen dan wat eenvoudige liedjes bedenken om familiefeestjes mee op te vrolijken. Om zich te kunnen aansluiten bij het koor van haar keuze, moet ze auditie doen. En dus oefent Lucia zich suf. Ze begint met het leren van het nummer dat ze moet gaan zingen tijdens de auditie. Ze kent het principe van deliberate practice, dus ze oefent langzaam, noot voor noot, woord voor woord, zin voor zin. Op die manier lukt het haar 80% van het nummer foutloos te zingen. Dat is natuurlijk niet genoeg. Dus hoe krijgt ze die laatst 20% te pakken? Dat is eenvoudiger gezegd dan gedaan. Want, als je geen zangervaring hebt, waar begin je dan met verbeteren? Waar haal je de technieken vandaan, die je nog niet hebt? Lucia heeft het gevoel dat ze tegen haar plafond zit. Hartelijke mensen in haar omgeving zeggen:”Relax!” en “Werk niet zo hard” en “Ontspan” en “Zingen klinkt het mooist als je er plezier in hebt”. En zie daar, zo ontstaat wat ik noem: de relax-paradox.
Natuurlijk klinkt het veel beter als je ontspannen zingt. Maar hoe kan Lucia zich ontspannen als het zo moeilijk is wat ze probeert te doen? Lucia realiseert zich dat ze expert begeleiding nodig heeft. Bij gebrek aan een leraar, zoekt ze tips in de literatuur. Dit is wat ze vindt:Klik hier om meer te lezen

Josh Waitzkin was een top schaakspeler, die na jaren aan de top te hebben gestaan een nieuwe activiteit oppakte: Tai Chi Chuan. Ik las zijn boek The art of learning: a journey in the pursuit of excellence. Het is een boeiend geschreven persoonlijk verhaal waarin hij probeert om een leidraad te geven voor diepgaand leren, waarmee je excellentie kunt bereiken. Hoewel er wel een paar wetenschappelijke bronnen te ontdekken zijn in zijn boek, is het boek toch meer een persoonlijk verslag van wat heeft gewerkt voor Josh zelf om excellent te worden in schaken en Tai Chi Chuan. De wetenschappelijke fundamenten die ik herken of meen te herkennen in zijn verhaal zijn de groeimindset van Carol Dweck en deliberate practice van Anders Ericsson en enige kennis over breinplasticiteit. Een paar mooie stukjes die ik tegenkwam gaan over feedback, reactie op falen, leerdoelen en prestatiedoelen, leren van fouten en successen en rust nemen. Ik heb wat Josh erover zegt vrij vertaald en samengevat.Klik hier om meer te lezen

Zingen heeft een positief effect op mensen. Hier zijn een paar voorbeelden van onderzoeken waaruit dat blijkt:Klik hier om meer te lezen

Als mensen ergens zeker van zijn, absoluut overtuigd ergens van zijn, dan stoppen ze met kijken en onderzoeken. Ze hebben hun conclusies getrokken, ze weten hoe het zit. Een dergelijke positie gaat niet gepaard met open onderzoeken of hun overtuigingen berusten op de waarheid. Op wat werkelijk waar is en is bewezen.Klik hier om meer te lezen

‘Vanuit een onzekerheid en angst voor hun eigen verantwoordelijke taak, bejegent mijn Raad van Toezicht me met een strenge en wantrouwende ondertoon in alles wat ze zeggen en vragen”, zo zei een bestuurder een maand geleden tegen me: ‘Bij de koffie vooraf is alles een en al vriendelijkheid, maar begint de vergadering dan slaat de sfeer om naar druk en gefronste wenkbrauwen’.
Hier schreef ik al eens iets over progressiegerichte helpende vragen voor toezichthouders. Hierbij een oproep aan bestuurders: welke vragen zou je willen dat je RvT aan je zou stellen en op welke manier zou je graag bevraagd en bejegend willen worden?
Je reactie wordt uiteraard volstrekt vertrouwelijk behandeld. Op deze site ga ik binnenkort een artikel plaatsen over progressiegerichte interventies voor Raden van Toezicht die in overleg zijn met hun bestuurder.
Reacties zijn welkom via dit email adres: gwendaschlundtbodien@kpnmail.nl

Een goede manier om jezelf te trainen zijn invuloefeningen.

Klik hier om meer te lezen

Ook als docenten het principe van autonomie ondersteuning van harte onderschrijven, kunnen zij, onbewust en bewust, soms toch controlerende motivatie strategieën gebruiken. Een van de omstandigheden waarin dat kan optreden is wanneer hun ego op het spel staat.Klik hier om meer te lezen