Autonoom functioneren binnen je liefdesrelatie. Kan dat en is dat iets goeds? De meeste theorieën die gaan over de kwaliteit van liefdesrelaties focussen op de behoeften aan intimiteit, veiligheid en responsiviteit.

Verbondenheid

In de zelfdeterminatie theorie is dat slechts 1 van de behoeften die wordt geadresseerd, namelijk de behoefte aan verbondenheid. Naast die behoefte aan verbondenheid blijkt de mate waarin de behoefte aan autonomie wordt vervuld een hele sterke beïnvloeder te zijn van tevredenheid met de relatie.

Competentie

Ook de behoefte aan competentie (het gevoel dat je effectief bent in wat je doet) is een belangrijke beïnvloeder van relatietevredenheid.

Autonoom functioneren

In de zelfdeterminatie theorie wordt onderscheid gemaakt tussen autonoom functioneren en gecontroleerd functioneren. In een liefdesrelatie kan het zo zijn dat je helemaal achter je relatie staat en er zelf voor kiest om te blijven bij je liefdespartner. Je bent dan autonoom gemotiveerd voor je liefdesrelatie.

Gecontroleerd functioneren

Het kan ook zo zijn dat je je gecontroleerd gemotiveerd voelt voor je liefdesrelatie. Je voelt je dan onder druk staan om te blijven, bijvoorbeeld vanwege angst voor sociale afkeuring als je weggaat of vanwege financiële redenen.

Autonoom gemotiveerd

In liefdesrelaties reageren partners die autonoom gemotiveerd zijn voor de relatie en vanuit zichzelf op een autonome wijze functioneren minder defensief tijdens conflicten en staan ze meer open voor het perspectief van hun liefdespartner.

Authentiek

De reden hiervoor is dat mensen die autonoom gemotiveerd zijn een geïntegreerd zelfbeeld hebben, dat authentiek en oprecht is, in plaats van een ego te hebben dat verdedigd moet worden. Daardoor reageren zij eerder op een reflecterende en emotieregulerende wijze op conflicten, dan op een ontwijkende, ontkennende, defensieve of aanvallende wijze.

Open

Het effect daarvan is open en eerlijke communicatie als de liefdespartners het oneens zijn met elkaar. Autonoom gemotiveerde liefdespartners attribueren een succes of een falen ook in gelijke mate aan wat ze zelf deden, terwijl gecontroleerd gemotiveerde liefdespartners successen attribueren aan zichzelf en falen buiten zichzelf leggen.

Drie basisbehoeften

Naast de behoefte aan verbondenheid, spelen de andere twee basisbehoeften (autonomie en competentie) dus evenzeer een belangrijke rol in de tevredenheid over de liefdesrelatie.

Behoefte aan autonomie

Als in een liefdesrelatie de basisbehoefte aan autonomie wordt vervuld, dan is dit een voorspeller voor meer tevredenheid met de relatie en meer committent voor de relatie en minder conflicten. Het blijkt dat de mate waarin de ene liefdespartner de perceptie heeft dat tegemoet wordt gekomen aan zijn behoefte aan autonomie, niet alleen een voorspeller is van hoe tevreden die persoon zelf is over zijn relatie, maar ook een goede voorspeller is voor hoe tevreden zijn liefdespartner is met de relatie.

Niet onafhankelijk

Autonomie is niet hetzelfde als onafhankelijkheid, afstandelijkheid, vermijding van intimiteit of rebellie. In plaats daarvan is autonomie een diepe persoonlijke bekrachtiging van de eigen acties en betrokkenheid bij anderen.

Reactief

Je zou het kunnen zien als het verschil tussen reactieve en reflectieve autonomie. Reactieve autonomie is het weerstand bieden tegen beïnvloeding door de ander, niks willen aannemen van de ander en het streven naar onafhankelijkheid van de ander.

Reflectief

Reflectieve autonomie gaat over het maken van geïnformeerde beslissingen waar je helemaal achter staat gebaseerd op een besef van je behoeften, interesses en waarden. Daarbij hoort openheid voor het perspectief van je liefdespartner en de bereidheid om diens behoeften mee te nemen in je beslissingen.

Autonoom functioneren

Dus hoe kun je zorgen dat je liefdespartner autonoom kan functioneren in jullie relatie? Dat begint met het erkennen van en open staan voor het perspectief van je liefdespartner, het bieden van keuzemogelijkheden, het aanmoedigen van eigen initiatieven en responsief zijn naar de ander toe. Hier kun je meer lezen over het vervullen van psychologische basisbehoeften van de ander.

Liefdesrelatie

Autonoom functioneren binnen je liefdesrelatie. Dat kan en het is iets goeds. Het effect ervan is dat de basisbehoeften van je liefdespartner worden vervuld, hij of zij emotioneel meer op je durft te bouwen, hij of zij zich veilig gebonden voelt, goed weet om te gaan met jullie verschillende behoeften en zich beter weet aan te passen zodat het goed blijft gaan in jullie relatie, en dat je je liefdespartner meer jou, als zijn liefdespartner, integreert in zijn Zelf.

]