Opvoeding: ondersteun de autonomie én voorkom psychologische controle. De zelfdeterminatietheorie laat zien dat er sprake is van een duaal proces van psychologische basisbehoeften-ondersteuning en -frustratie. Dat wil zeggen dat wat je niet doet even relevant is als wat je wel doet in de omgang met anderen. In een meta-analyse hebben Bradshaw et al vijf hypothesen onderzocht en gekeken of de duale procesbenadering ook opgaat in de opvoeding. Hebben kinderen baat bij autonomie-ondersteuning én tegelijkertijd baat bij de afwezigheid van psychologische controle?

Autonomieondersteunende vaders. Kinderen hebben, net als iedereen, behoefte aan autonomie. Dat wil zeggen dat ze willen ervaren dat hun gedrag voortkomt vanuit henzelf, dat hun gedrag vrijwillig is en dat ze zelf voor hun gedrag hebben gekozen. Moeders die de behoefte aan autonomie ondersteunen blijken hun kinderen een dienst te bewijzen. De autonomieondersteuning van moeders is namelijk een voorspeller van executieve functies van het kind en de schoolrijpheid van het kind. De onderzoekers Meuwissen et al (2018) keken naar de rol die vaders kunnen spelen.

Innovatief werkgedrag en autonomie. Papachristopoulos et al (2024) deden correlationeel onderzoek naar de rol van een causaliteitsoriëntatie en innovatief werkgedrag. Dit onderzoek kan het denken over hoe organisaties innovatief werkgedrag kunnen stimuleren voeden. Want als innovatie belangrijk is voor de organisatie, wat kunnen beleidsmakers dan het beste doen om innovatief werkgedrag te bewerkstelligen? Een systeem van bonussen en beoordelingen optuigen waarin innovatief werkgedrag wordt beloond? Of is er een eenvoudiger manier om innovatief werkgedrag mogelijk te maken?

Heeft autonomie-ondersteuning op school wel zin? Docenten die een autonomie-ondersteunend leerklimaat proberen te creëren in hun klassen vragen zich soms af of dat wel nut heeft. Hun pessimistische gedachte is dan dat autonomie-ondersteuning op school weinig zoden aan de dijk zal zetten wanneer er bij de leerlingen thuis geen sprake is van autonomie-ondersteuning. Onderzoek van Cheon et al (2024) geeft reden voor optimisme.

Hoe docenten autonomie kunnen faciliteren. In de zelfdeterminatietheorie is de dual procesbenadering van cruciaal belang voor het bevorderen van een hoge kwaliteit van motivatie bij studenten: wat doe je als docent het beste wel en wat doe je het beste niet als docent? De onderzoekers Ahmadi et al presenteren een overzicht van concrete docentgedragingen die autonome motivatie mogelijk maken. Een van de categorieën docentgedragingen gaat over het bieden van autonomie-ondersteuning en het voorkomen van autonomie-ondermijning. Autonomie-ondersteuning helpt studenten te ervaren dat hun gedrag voortkomt vanuit henzelf.

Pesten neemt af door autonomie-ondersteunend lesgeven. Cheon et al (2022) rapporteren in dit artikel hun onderzoeksresultaten naar pesten en klassenklimaat. Het blijkt dat autonomie-ondersteunend lesgeven het klassenklimaat verbetert en daarmee anti-sociaal gedrag vermindert.

Minder burnout door meer autonomie onder gezondheidszorgprofessionals, kan dat wel? Dat vroeg een manager in een gezondheidszorgorganisatie ons laatst. De manager stond voor de opdracht om de kosten te verlagen terwijl er meer patiënten behandeld moesten worden. De manager wilde daarbij voorkomen dat de zorgprofessionals burnout-klachten zouden krijgen. De gedachte van deze manager was dat dit noodzakelijkerwijze samen moest gaan met het opleggen van verplichtingen en het controleren van de zorgprofessionals. Zo wilde de manager de zorgprofessionals verplichten om deel te nemen aan bijeenkomsten die tot doel hadden kostenbesparingen te bereiken en ging de manager de manier waarop de zorgprofessionals hun werk deden inclusief wat ze uitgaven strak controleren. Hoewel ik best begrip heb voor deze redenering, vermoed ik dat deze niet klopt en dat de controlling aanpak een averechts effect zal hebben.

Autonomie en innovatie. Autonomie, in de zin van zelf beslissingen mogen nemen en je eigen keuzes mogen maken kun je op verschillende manieren vorm geven. In een onderzoek van Boss et al werd gekeken naar zelf mogen kiezen aan welk idee je werkt of zelf mogen kiezen met wie je werkt. Heeft autonomie ten aanzien van kiezen aan welk idee je werkt en/of kiezen met wie je werkt een verschillend effect op prestaties?

Hoe ziet autonomie in een liefdesrelatie eruit? In een artikel van Anderson maakt de onderzoeker onderscheid tussen verschillende vormen van autonomie.

Autonomie in een gezonde relatie is een interessante invalshoek die weinig aandacht krijgt in veel relatietherapieën. In een artikel van Anderson pleit de onderzoeker ervoor autonomie als een sleutel ingrediënt voor een gezonde relatie te gaan behandelen. Autonomie is hierbij trouwens niet het tegenovergestelde van gezamenlijkheid of saamhorigheid of verbinding. Autonomie is niet hetzelfde als individualisme en alleen maar je eigen zin willen doen. Anderson gaat eerst in op veilige hechting. In een gezonde relatie is namelijk sprake van veilige hechting.