Minder burnout door meer autonomie onder gezondheidszorgprofessionals, kan dat wel? Dat vroeg een manager in een gezondheidszorgorganisatie ons laatst. De manager stond voor de opdracht om de kosten te verlagen terwijl er meer patiënten behandeld moesten worden. De manager wilde daarbij voorkomen dat de zorgprofessionals burnout-klachten zouden krijgen. De gedachte van deze manager was dat dit noodzakelijkerwijze samen moest gaan met het opleggen van verplichtingen en het controleren van de zorgprofessionals. Zo wilde de manager de zorgprofessionals verplichten om deel te nemen aan bijeenkomsten die tot doel hadden kostenbesparingen te bereiken en ging de manager de manier waarop de zorgprofessionals hun werk deden inclusief wat ze uitgaven strak controleren. Hoewel ik best begrip heb voor deze redenering, vermoed ik dat deze niet klopt en dat de controlling aanpak een averechts effect zal hebben.

Empowerment

Een onderzoek van Ruimei Sun et al (2022) onderschrijft dit vermoeden. Ruimei Sun et al deden onderzoek naar empowerment en burnout onder zorgprofessionals. Er zijn vier componenten van empowerment:

  1. Betekenis: de mate waarin de persoon de doelen die hij moet bereiken in zijn werk waardevol en interessant vindt.
  2. Competentie: de mate waarin de persoon gelooft dat hij in staat is om zijn taken goed uit te voeren.
  3. Zelfdeterminatie: de mate waarin de persoon zich autonoom voelt voor het starten en continueren van werkgedrag en werkprocessen.
  4. Impact: de mate waarin de person de werkaanpak, werkstrategie, het management van het werk en de resultaten van het werk kan beïnvloeden.

Zelfdeterminatie en impact

Het doel van de studie was om te bepalen of twee componenten van empowerment, namelijk zelfdeterminatie en impact, geassocieerd waren met burnout onder gezondheidszorgprofessionals. De invloed van de mate waarin iemand verslaafd was aan zijn werk werd mede-onderzocht. Werkverslaving is een problematisch patroon waarbij iemand excessief focust op zijn werk en er zoveel energie instopt dat het ten koste gaat van persoonlijke relaties, vrijetijdsbesteding en eigen gezondheid.

Burnout

Wanneer mensen ervaren dat hun werk te hoge eisen aan hen stelt en ze niet de fysieke of mentale kracht hebben om aan die hoge eisen te voldoen, voelen ze zich uitgeput. Dat leidt uiteindelijk tot negatieve gezondheidseffecten, zoals burnout klachten. Burnout betekent dat mensen zich emotioneel uitgeput voelen, dat ze depersonalisatie ervaren ten opzichte van hun managers, collega’s, patiënten en dat ze een gebrek aan persoonlijke effectiviteit ervaren.

Hypothesen

De onderzoekers hadden zes hypothesen:

  1. Zelfdeterminatie en impact zijn negatief gecorreleerd met burnout.
  2. Zelfdeterminatie is negatief gecorreleerd met werkverslaving.
  3. Impact is positief gecorreleerd met werkverslaving.
  4. Werkverslaving is positief gecorreleerd met burnout.
  5. Werkverslaving speelt een medierende rol in de correlatie tussen zelfdeterminatie en burnout
  6. Werkverslaving peelt een medierende rol in de correlatie tussen impact en burnout

Resultaten

Bijna alle hypothesen werden bevestigd in het onderzoek. Zelfdeterminatie was inderdaad negatief gecorreleerd met burnout en met werkverslaving. Impact was positief gecorreleerd met werkverslaving, werkverslaving speelt een medierende rol tussen zelfdeterminatie en burnout en tussen impact en burnout. Dus alleen voor hypothese 1 werd slechts deels bevestiging gevonden: het bleek dat zelfdeterminatie inderdaad negatief gecorreleerd is met burnout, maar voor impact werd geen significante correlatie gevonden.

Meer autonomie minder burnout

De onderzoekers reiken interessante praktische implicaties aan. Om burnout onder gezondheidszorgprofessionals te voorkomen en verlagen doen organisaties er goed aan om ze de ruimte te geven hun werk processen zelf in te richten, hun werk zelf te coördineren en eigen initiatieven mogelijk te maken. Ook is het belangrijk om directe en constructieve feedback te krijgen van supervisors. Daarnaast is het essentieel om emotionele steun tussen collega’s en van managers naar professionals te creëren, bijvoorbeeld door sociale activiteiten te ontplooien en door ruimte te bieden om te reflecteren op het werk en elkaar te helpen in het werk. In plaats van meer te gaan controleren en meer verplichtingen op te gaan leggen, doet de manager er in het voorbeeld beter aan om de zorgprofessionals meer autonomie te geven om de noodzakelijke kostenbesparingen te bereiken en de werkwijzen te verbeteren. Meer autonomie, minder burnout.