De nepoplossing om ouders niet meer in Magister te laten kijken

De nepoplossing om ouders niet meer in magister te laten kijken. Het Nederlandse onderwijssysteem kampt al jaren met een sterke focus op cijfers en prestaties. Deze prestatiedruk heeft niet alleen invloed op de leerlingen zelf, maar ook op ouders en docenten. Recent is op een school besloten om ouders geen toegang meer te geven tot het cijferdeel in Magister, het systeem waarin de voortgang van leerlingen wordt bijgehouden. Dit voorstel lijkt op het eerste gezicht een oplossing voor de druk die ouders uitoefenen op hun kinderen, maar in werkelijkheid is het een schijnoplossing die de kern van het probleem niet aanpakt.

Nepoplossing

De nepoplossing om ouders niet meer in Magister te laten kijken is een bedroevende uiting van de doorgeschoten cijfer- en prestatiefocus in het Nederlandse onderwijssysteem. Met de cijferfocus lijken we tegen kinderen te zeggen: ‘Wat je hier op school moet doen is zo oninteressant en onnuttig dat we je met cijfers moeten motiveren om in beweging te komen. Een beloning (hoog cijfer) als je braaf oplepelt wat je moet oplepelen, een straf (onvoldoende) als je niet precies oplepelt wat we van je willen. En een scheutje voorwaardelijke achting erbij, omdat we alleen respect voor je hebben als je hoge cijfers haalt, maar als je lage cijfers haalt behandelen we je als probleemgeval en zetten we je nog wat meer onder druk.’ En in die cijferregen zijn we vervolgens verbaasd als leerlingen de vraag stellen: ‘Is het voor een cijfer?‘ en leggen we de schuld van een gebrek aan motivatie bij de leerlingen zelf.

Gecontroleerde motivatie

Al deze manieren om motivatie erin te pompen leiden tot gecontroleerde motivatie, en dat gaat gepaard met onwelbevinden, minder interesse in de leerinhoud, slechtere prestaties, een slechtere relatie met degenen die de druk uitoefenen, en de wil om zo snel mogelijk te stoppen met leren en van school af te gaan. Velen wijzen naar social media als de oorzaak van het mentaal onwelbevinden van leerlingen, terwijl voor de causale relatie tussen social media en mentale problemen weinig wetenschappelijke onderbouwing is. Voor de relatie tussen onwelbevinden en cijferdruk is daarentegen veel wetenschappelijk bewijs.

Symptoombestrijding

Het ouders geen toegang meer geven tot Magister lost daarom niets op. Het is een simplistische manier om het probleem van de druk die ouders leggen op hun kind om hoge cijfers te halen aan te pakken. Een manier die het symptoom probeert te bestrijden, maar de oorzaak ongemoeid laat. De kern is dat leerlingen gebaat zijn bij feedback op hun werk, geschreven en mondeling, waarbij ze de gelegenheid krijgen om naar aanleiding van die feedback een stap verder te zetten qua kennis en vaardigheden. Feedback over wat je al goed doet en wat je moet verbeteren is essentieel om progressie te boeken. Een leerlingen hebben ook behoefte aan feedback. Maar dat wil niet zeggen dat we die feedback in de vorm van een cijfer moeten geven. Opmerkingen werken veel beter dan cijfers, want ze trekken de aandacht naar wat iemand aan het leren is in plaats van naar het cijfer, het prestatiedoel.

Focus op progressie

Als we de wetenschap serieus zouden nemen, dan zouden we de focus op cijfers op zijn minst laten afnemen in ons Nederlandse onderwijssysteem. Cijfers zouden een sporadisch iets moeten zijn, in plaats van de cijferregen die er nu plaatsvindt op scholen. Het ontnemen van ouderlijk toegang tot Magister is slechts een pleister op de wonde. Het echte doel zou moeten zijn om het onderwijs weer te richten op het ontwikkelen van kennis en vaardigheden, in plaats van op het najagen van cijfers.