Cijfers of opmerkingen?
Cijfers of opmerkingen? Dat is kort samengevat het onderwerp van een meta-analyse van Koenka et al. De onderzoekers bestudeerden het effect van cijfers, opmerkingen of geen feedback op de schoolprestaties en de motivatie van leerlingen in het primair en secundair onderwijs.
Vier meta-analyses
In totaal deden de onderzoekers vier meta-analyses. Ze exploreerden daarbij de impact van cijfers versus geen prestatiefeedback en cijfers versus opmerkingen op schoolprestaties en de kwaliteit van motivatie van de leerlingen. Uit deze meta-analyses komen de volgende conclusies.
| Trainingen Progressiegericht Werken |
Cijfers, prestaties en motivatie
Leerlingen die cijfers kregen presteerden beter dan leerlingen die geen feedback kregen. Leerlingen die cijfers kregen lieten consequent lagere kwaliteit van motivatie voor school zien dan leerlingen die geen prestatiefeedback kregen. De leerlingen vertonen minder autonome motivatie, doorzettingsmotivatie, intrinsieke motivatie en sterkere oriëntatie op prestatievermijddoelen. Leerlingen die cijfers in het vooruitzicht gesteld krijgen zijn minder vanuit zichzelf gemotiveerd voor leren dan studenten die geen cijfer in het vooruitzicht gesteld krijgen. De effecten van cijfers zijn sterker bij leerlingen in het secundair onderwijs dan in het primair onderwijs (waarschijnlijk omdat cijfers in het primair onderwijs vaak goed zijn).
Cijfers en slecht presterende leerlingen
Het negatieve effect op de kwaliteit van motivatie is sterker bij leerlingen die niet goed presteren dan bij leerlingen die goed presteren. De motivatie van leerlingen die goed presteren wordt niet zozeer verschillend beïnvloed of ze cijfers krijgen of geen feedback krijgen, maar de leerlingen die slecht presteren laten sterke afname van interne motivatie zien. Juist leerlingen die het moeilijk hebben raken nog meer gedemotiveerd door de continue stroom van cijfers op school. Lage kwaliteit van motivatie gaat samen met afnemende schoolprestaties.
| Trainingen Progressiegericht Werken |
Opmerkingen, prestaties en motivatie
Leerlingen die geschreven commentaar krijgen presteren veel beter dan leerlingen die (alleen) cijfers krijgen. In vergelijking tot leerlingen die (alleen) cijfers krijgen laten leerlingen die geschreven opmerkingen krijgen hogere kwaliteit van motivatie zien: intrinsieke motivatie, meesterschapsdoelen, doorzettingsmotivatie, ervaren competentie en de waarde inzien van school. Daarnaast meer interne attributie en minder externe attributie.
Type opmerkingen
De onderzoekers keken naar twee type opmerkingen: algemeen-affectieve en taakgerichte. Algemeen-affectieve opmerkingen klinken bijvoorbeeld zo: ‘Ga zo door!’ Taakgerichte opmerkingen maken specifiek wat de leerling goed heeft gedaan en wat die verder moet verbeteren. Beide type opmerkingen versterken de kwaliteit van motivatie van de leerling, maar de taakgerichte opmerkingen hebben een bijna driemaal zo groot positief effect op motivatie. Daarnaast hebben specifieke taakgerichte opmerkingen een positief effect op prestaties maar hebben algemeen-affectieve opmerkingen dit positieve effect niet.
Opmerkingen in combinatie met cijfers
Leerlingen die alleen opmerkingen ontvangen laten veel hogere kwaliteit van motivatie zien dan leerlingen die cijfers krijgen. Hoe is de impact op de kwaliteit van motivatie wanneer leerlingen een combinatie van een cijfer en opmerkingen krijgen? Leerlingen die zowel een cijfer als opmerkingen kregen hadden geen andere kwaliteit van motivatie dan leerlingen die alleen een cijfer kregen. Wanneer er zowel een cijfer als commentaar wordt gegeven gaat de aandacht van de leerling uit naar het cijfer.
| Trainingen Progressiegericht Werken |
Cijfers of opmerkingen
De onderzoekers komen met vier aanbevelingen:
- Geef leerlingen, waar mogelijk, specifieke geschreven taakgerichte opmerkingen op hun werk.
- Als cijfers niet nodig zijn, geef ze dan ook niet.
- Als cijfers noodzakelijk zijn, geef dan eerst taakgerichte opmerkingen die de leerling kan verwerken en geef op een later moment pas een cijfer.
- Als cijfers noodzakelijk zijn wees je er dan van bewust dat ze vooral demotiverend werken voor leerlingen die niet goed presteren, en dat cijfers geen positieve impact hebben op prestaties en negatieve impact hebben op de kwaliteit van motivatie bij leerlingen in het secundair onderwijs.