Instructie en motivatie. Om een hoge kwaliteit van motivatie mogelijk te maken is zowel autonomie-ondersteuning als het bieden van structuur nodig. Autonomie-ondersteuning betekent dan ook niet ‘doe maar waar je zin in hebt’, maar betekent dat je de ander ondersteunt in zijn ervaring dat zijn gedrag voortkomt vanuit hemzelf. Dat hij geen marionet is die wordt aangestuurd door krachten van buitenaf, maar dat hij zelf aan het roer staat van wat hij doet. Om die ervaring te kunnen hebben is juist de aanwezigheid van sturing en structuur gewenst. Want dan pas kun je betekenisvolle keuzes maken en dan pas kun je betekenisvolle progressie boeken; je weet dan immers wat je probeert te bereiken en waar je energie voor actie zich op kan richten.

Een behoeftenondersteunende bevalling gaat zeker niet alleen om de fysieke kant van de bevalling. De psychologische kant van de bevalling speelt een grote rol in hoe vrouwen hun bevalling ervaren en erop terugkijken. Bevallen is voor de meeste vrouwen een ingrijpende ervaring. De onderzoekers Brand et al (2023) suggereren de zelfdeterminatietheorie als uitgangspunt te nemen bij het doen van onderzoek naar het creëren van positieve bevallingservaringen. Zij stellen dat de mate waarin zorgverleners de behoeften van vrouwen aan verbondenheid, competentie en autonomie ondersteunen of frustreren, hun tevredenheid over de bevalling voorspelt.

De kwaliteit van verandertaal. Verandertaal is een kernaspect in motivational interviewing. MI is een aanpak die veel in de gezondheidszorg wordt benut en de aanpak is bottom-up ontwikkeld. Dat wil zeggen dat er via trial en error, op inductieve wijze, een aanpak ontstond die niet zozeer theoretisch gefundeerd of onderzocht was maar in de praktijk effectief leek te zijn.

Twee bronnen van betekenisvol werk. Mensen die hun werk als betekenisvol ervaren zijn energieker, meer toegewijd aan hun werk en ze verdiepen zich meer in hun werk. Ze ervaren meer voldoening en voelen zich meer betrokken bij de organisatie. De ervaring dat je betekenisvol werk doet levert individuele medewerkers en organisaties dus veel op.

Progressiegerichte intervisie begeleiden combineert autonomie-ondersteuning met het bieden van structuur. Regelmatig begeleiden wij progressiegerichte intervisiegroepen, en daarnaast trainen we procesbegeleiders in de progressiegerichte intervisie-aanpak.

Respect en status in de adolescentie vormen de sleutel tot effectieve gedragsinterventies, zo leggen Yeager et al uit in dit onderzoeksartikel. Effectieve preventie van pestgedrag bij adolescenten is een belangrijk doel, maar traditionele anti-pest benaderingen blijken minder effectief te zijn naarmate adolescenten ouder worden. Sommige anti-pestbenaderingen die bij jongere kinderen wel goed werken blijken bij adolescenten het pesten juist te intensiveren. De afname in effectiviteit kan te wijten zijn aan een gebrek aan aandacht voor de veranderende behoeften van adolescenten, met name op het gebied van respect en status.

Reageer alert op agentische betrokkenheid. Leerlingen kunnen op verschillende manieren betrokken zijn bij de les. Zo kunnen ze emotioneel, gedragsmatig en cognitief betrokken zijn. Maar uit onderzoek van Reeve et al is gebleken dat er een vierde vorm van betrokkenheid een betere voorspeller is van academische progressie dan emotionele (en wellicht ook van cognitieve) betrokkenheid (zie ook hier).

Praktische waarde van SDT. In de meta-review van meta-analyses van de zelfdeterminatietheorie worden ook diverse toepassingsgebieden besproken, zoals de toepassing in organisaties, gezondheidszorg, sport en onderwijs en opvoeding. Uit de review van de meta-analyses blijkt de praktische waarde van de zelfdeterminatietheorie in diverse contexten.

ADHD vanuit SDT-perspectief is het onderwerp van een manuscript van Champ et al (2022). In dit manuscript presenteren de auteurs een perspectief op ADHD vanuit de zelfdeterminatietheorie. Vanuit dit perspectief pleiten ze voor een op groei gerichte benadering om mensen met ADHD te ondersteunen.

Meta-review van meta-analyses SDT is net verschenen en geschreven door Richard Ryan et al (2023). In hun meta-review namen de onderzoekers 60 meta-analyses mee, waarvan 58 gepubliceerd. Het grootste deel van deze artikelen is in de laatste 10 jaar verschenen. De review gaat in op het bewijs voor de zes minitheorieën binnen het theoretisch SDT-kader en op verschillende toepassingsgebieden.