De negativiteitsbias gaat over de manier waarop mensen geneigd zijn om inkomende informatie te beoordelen en evalueren. Onbewust evalueren mensen doorlopend inkomende informatie. Ze kunnen die informatie positief interpreteren of negatief interpreteren. Die interpretatie gaat in eerste instantie zonder dat ons bewustzijn er aan te pas komt. In ons brein is te zien of wij een positief of een negatieve evaluatie creëren (P3 amplitudes).

Er (niet) over praten? In deze bijdrage beschrijf ik enkele invalshoeken met betrekking tot de keuze om problemen en zorgen al dan niet te bespreken. Vermoedelijk bestaat er een ‘sweet spot’ ten aanzien van er (niet) over praten.

Wanneer ga je dan straffen? Tijdens een training progressiegericht leidinggeven vroeg een leidinggevende dit aan ons. We behandelden tijdens die sessie het onderwerp van (herhaald) ongewenst gedrag.

Gisteren hadden we een sessie in de opleiding progressiegericht werken. In de groep zaten twee adviseurs. Ze hadden geleerd dat ze ‘hard op de inhoud, zacht op de persoon’ moesten communiceren. Een voorbeeld van zo’n communicatie zou kunnen zijn: “Kees, ik mag je heel graag, maar jouw aanpak van de vergadering is echt enorm slecht.” Echter, de ervaringen met deze manier van communiceren waren niet positief. De ontvanger van deze ‘zacht op de persoon, hard op de inhoud’-boodschap vertoonde vaak drie reacties: defensief worden, dichtklappen of in een consumptiehouding belanden.

Persoonlijkheidshokjes-denken. Regelmatig vertellen mensen in onze trainingen over hoe het persoonlijkheidshokjes-denken kritiekloos wordt geadopteerd in organisaties. Ook in organisaties die wetenschap bedrijven blijkt het regelmatig voor te komen dat ondeugdelijke persoonlijkheidstests worden ingezet.

Reageer alert op agentische betrokkenheid. Leerlingen kunnen op verschillende manieren betrokken zijn bij de les. Zo kunnen ze emotioneel, gedragsmatig en cognitief betrokken zijn. Maar uit onderzoek van Reeve et al is gebleken dat er een vierde vorm van betrokkenheid een betere voorspeller is van academische progressie dan emotionele (en wellicht ook van cognitieve) betrokkenheid (zie ook hier).

Pesten neemt af door autonomie-ondersteunend lesgeven. Cheon et al (2022) rapporteren in dit artikel hun onderzoeksresultaten naar pesten en klassenklimaat. Het blijkt dat autonomie-ondersteunend lesgeven het klassenklimaat verbetert en daarmee anti-sociaal gedrag vermindert.

Hoe scholen zijn en hoe ze kunnen worden is het thema van een hoofdstuk van Johnmarshall Reeve et al in het nieuw verschenen Handbook of Self-determination Theory. In deze bijdrage vat ik de hoofdboodschap van dit hoofdstuk samen.

“Helpen” is niet altijd de oplossing. Vaak proberen mensen situaties op te lossen door te helpen, terwijl deze hulp niet passend is. Leidinggevenden, collega’s, docenten en ouders lijken vaak te denken dat ze anderen moeten helpen, terwijl dat niet altijd de juiste aanpak is. Er zijn situaties waarin we andere acties moeten ondernemen om vooruitgang te boeken. In deze bijdrage bespreken we enkele situaties waarin we ervoor pleiten om niet te helpen.

Frustrerend, vervullend en onverschillig leiderschap, dat zijn de drie verschillende interpersoonlijke gedragingen van leidinggevenden die Huyghebaert-Zouaghi et al (2022) onderscheiden. De eerste twee zijn al vaak beschreven, maar de derde is een relatief nieuwe categorie binnen de zelfdeterminatietheorie.