Wanneer schakel je door?

Wanneer schakel je door? Progressiegerichte coaches sluiten steeds aan op het perspectief van hun cliënt voordat ze doorschakelen met het stellen van een progressiegerichte vraag. Over progressiegericht erkennen en aansluiten kun je hier meer lezen. Hoe kun je bepalen of die doorschakeling met een volgende vraag op het juiste moment komt?

Oeverloos samenvatten

Progressiegerichte coaches maken immers gebruik van samenvattingen, maar dat wil niet zeggen dat het bij samenvattingen blijft. Niet alleen kan teveel samenvatten leiden tot irritatie bij de cliënt, je loopt ook het risico dat er geen progressie wordt geboekt in het perspectief van de cliënt. Daarom is het handig om te weten wat schakelmomenten in een coachingsgesprek zijn en hoe je door kunt schakelen.

Schakelmoment

Een schakelmoment is een moment in het gesprek waarin je kunt proberen om over te stappen naar een volgend thema. In een progressiegericht coachingsgesprek worden vaak de volgende thema’s belicht:

• de nuttigheid van het gesprek voor de cliënt: waarover wil de client met jou praten, zodat het hem iets oplevert?
• de progressiebehoefte van de cliënt: waaraan wil de cliënt iets verbeteren?
• de gewenste situatie van de cliënt: wat wil de client bereiken?
• de reeds bereikte progressie van de cliënt: wat heeft de cliënt al bereikt?
• de eerdere successen en positieve uitzonderingen in het verleden van de cliënt
• de bruikbaarheid van die eerdere successen en positieve uitzonderingen voor de cliënt
• de eerstvolgende progressiestap van de cliënt

Doorschakelen naar de nuttigheidsvraag

Een progressiegericht coachingsgesprek start met de nuttigheidsvraag. Progressiegerichte coaches stellen niet eerst allerlei andere vragen, maar kunnen wel even aan unfreezing doen. Die unfreezing gaat niet verder dan ‘hoe was je reis?’ en ‘wil je een kopje thee of koffie?’. Direct na het unfreezen schakelt de progressiegeriche coach door met de nuttigheidsvraag. Hier kun je meer over die vraag lezen. Het doel van de nuttigheidsvraag is om te verkennen ten aanzien waarvan de cliënt progressie wil boeken en hoe dit gesprek daaraan een bijdrage kan leveren.

Doorschakelen naar de progressiebehoefte

Je kunt doorschakelen naar de progressiebehoefte van de cliënt wanneer deze heeft aangegeven waarover het gesprek moet gaan zodat het nuttig voor hem is en/of wat het gesprek hem of haar moet gaan opleveren. Het doel van het verkennen van de progressiebehoefte is om erachter te komen waaraan de cliënt iets wil verbeteren en wat het belang daarvan is voor hem of haar.

Doorschakelen naar de gewenste situatie

Je kunt doorschakelen naar de gewenste situatie van de cliënt als deze heeft vertelt wat het probleem is en hoe hij/zij daar last van heeft, of wanneer de cliënt heeft vertelt wat hij/zij wil dat er beter wordt en wat het belang daarvan is. Hierbij moet je dus even herkennen of er sprake is van een probleem of direct al van een doel. Het doel van het verkennen van de gewenste situatie is om te visualiseren hoe de gewenste situatie eruit ziet en wat die situatie de cliënt oplevert. Dat doet de coach door antwoorden te ontlokken in termen van positieve concrete gedragsbeschrijvingen van de client in de gewenste situatie.

Doorschakelen naar de bereikte progressie

Je kunt doorschakelen naar het verkennen van de reeds bereikte progressie wanneer cliënt antwoord heeft gegeven in termen van zijn eigen positieve gedrag in de gewenste toekomst en het helder is wat het voordeel daarvan is. Het doel van het verkennen van de bereikte progressie is inzicht te krijgen in wat er al is bereikt van wat de cliënt graag wil bereiken (de gewenste situatie). Dat kan de coach bijvoorbeeld verkennen aan de hand van een schaalvraag of de binnencirkel van de cirkeltechniek.

Doorschakelen naar eerdere successen

De coach kan doorschakelen naar het verkennen van de eerdere successen zodra de cliënt antwoord heeft gegeven in termen van zijn eigen positieve gedrag dat heeft geholpen om te komen waar hij nu staat. Het doel van het verkennen van eerdere successen en positieve uitzonderingen is om te leren van wat werkt voor de cliënt om progressie te boeken.

Doorschakelen naar bruikbaarheid

Je kunt doorschakelen naar het verkennen van de bruikbaarheid van de eerdere successen zodra de cliënt antwoord heeft gegeven in termen van zijn eigen concrete positieve gedrag in situaties waarin de gewenste situatie al een beetje aan het gebeuren was. Het doel van het verkennen van de bruikbaarheid is om zicht krijgen op hoe de eerstvolgende beweging vooruit eruit ziet: wat kan de cliënt doen om progressie te boeken?

Doorschakelen naar de afronding

De coach kan doorschakelen naar de afronding van dit deel van het gesprek zodra de cliënt antwoord heeft gegeven in termen van zijn eigen positieve gedrag die hij associeert met kleine betekenisvolle progressie. Het doel van de afronding is om de cliënt in de gelegenheid te stellen te verwoorden of het gesprek nuttig was en eventueel wat er nuttig was en hoe hij/zij eventueel verder wil gaan met de coaching.

De kracht van het coachperspectief

In progressiegerichte coachingsgesprekken zoeken coaches eerst naar interne oplossingen van de client. Maar soms kan het nuttig zijn om ook het coachperspectief een plek te geven in het gesprek. Hier kun je lezen hoe de coach dat kan doen.