Competitie, beter zijn dan een tegenstander, winnen van iemand anders is sterke brandstof voor motivatie. Als er beperkte middelen zijn en er schaarste heerst kunnen mensen sterk gemotiveerd zijn om die middelen te verwerven voor zichzelf ten koste van de ander.
Overal waar mensen met elkaar vooruitgang willen of moeten bereiken is de progressiegerichte aanpak bruikbaar. Vandaar dat we in zoveel verschillende sectoren gevraagd worden om trainingen te komen verzorgen. In dit artikeltje beschrijf ik een paar rollen waarin de progressiegerichte aanpak gebruikt wordt.
Als je doet waar je talentvol in bent voel je je competent. Is competent zonder talent ook een optie? Als je doet wat je goed kunt, dan kan dat heel prettig zijn. Zeker weten dat je een taak goed kunt uitvoeren kan goed zijn voor je humeur. Het kost je weinig energie en toch presteer je goed. Doen wat je goed afgaat is soms ook verstandig. Als je op het podium staat te zingen kun je beter dat nummer kiezen dat je goed kent en kunt neerzetten dan een nummer dat je nog niet goed beheerst. De keerzijde van doen wat je goed kunt is dat het saai kan zijn. Je voelt je niet uitgedaagd, want er wordt niks van je gevraagd waarvoor je inspanning moet leveren.Klik hier om meer te lezen
Structuur is gedefinieerd als de mate waarin docenten hun verwachtingen van wat studenten moeten leren en bereiken communiceren, en de duidelijkheid waarmee ze dat doen, alsmede de methoden die zij aanreiken waarmee de studenten aan die verwachtingen kunnen gaan voldoen.
In deze stukjes schreef ik al eerder over het belang van het bieden van structuur: autonomie en structuur, verbondenheid en structuur, competentie en structuur, trainingen en structuur.
Hoe kun je je eigen kwaliteit van motivatie verhogen? ‘Pff, morgen moet ik weer een hele dag naar mijn werk. Ik heb er helemaal geen zin in. Het nieuwe project is zo ingewikkeld en het duurt nog acht maanden. Dus ik moet echt iets doen aan die tegenzin die ik voel. Anders wordt het een zware tijd voor me’, verzuchtte iemand de afgelopen week in een gesprekje met mij.Klik hier om meer te lezen
Verbondenheid betekent de perceptie dat je wordt gewaardeerd en gerespecteerd binnen je sociale groep en dat je een bijdrage levert die belangrijk wordt gevonden door jezelf en anderen. Klik hier om meer te lezen
Zonder structuur, geen competentie. Vanuit de zelfdeterminatietheorie is veel bekend over de competentiebehoefte van mensen. Competentie betekent in de zelfdeterminatietheorie dat je ervaart dat je kunt handelen wat de situatie van je vraagt. Dat je aankunt wat er van je verwacht wordt. Dat je in staat bent om effectief te zijn in je eigen context. Om die perceptie te krijgen, is er structuur nodig waarbinnen je functioneert.
Die structuur biedt je duidelijkheid hoe éffectief functioneren’ eruit ziet. Die structuur biedt je mogelijkheid om stap voor stap nieuwe dingen te leren. Die structuur biedt je de mogelijkheid om te bepalen of je progressie aan het boeken bent. Zonder die structuur functioneer je in een vacuüm en dat leidt uiteindelijk tot a-motivatie. Je stopt met de activiteit, omdat je geen idee hebt waar je mee bezig bent. De perceptie van competentie kan ontstaan wanneer er een duidelijke rationale is, een duidelijke aanpak, duidelijke prestatienormen en duidelijke progressiefeedback.
Weten waartoe iets dient en waar je inspanningen toe bijdragen is een belangrijk puzzelstukje in je perceptie van competentie. Dat is het geval wanneer studenten begrijpen waartoe dat wat ze aan het leren zijn belangrijk is. Hetzelfde geldt voor medewerkers, die weten wat het belang van hun werkzaamheden is voor het grotere geheel waarvan ze deel uit maken. Ook kinderen willen graag weten waarom er bepaalde dingen van ze verwacht worden. Mensen zijn sociale wezens die graag een betekenisvolle bijdrage willen leveren aan hun sociale groep. Zonder rationale is wat je doet zinloos en voel je je niet competent.
Weten hoe iets aangepakt gaat of moet worden geeft je houvast en dat is een tweede belangrijk puzzelstukje in je perceptie van competentie. Aan iemand vragen wat die persoon wil leren, terwijl diegene nog geen overzicht heeft over wat er te leren valt, werkt niet. Don’t ask, can’t tell.
Voor medewerkers geldt hetzelfde; als je binnen een structuur en volgens een duidelijke aanpak werkt kun je ervaren dat je in staat bent om je taken goed te vervullen. Zonder die structuur en duidelijke aanpak heb je geen idee wat je aan het doen bent en of wat je doet werkt of juist niet werkt. Hoe meer iemand een expert is, hoe meer de aanpak en structuur uit hemzelf kan komen, maar ook dan is structuur nodig om te ervaren dat je goed bezig bent.
Om te ervaren dat je competent bent moet je informatie hebben over hoe ‘goed functioneren’ eruit ziet. Als je geen idee hebt wat ‘goed’ is, kun je je eigen functioneren niet relateren aan een prestatienorm en kun je niet weten of je effectief bezig bent. Om de perceptie te kunnen hebben dat je competent bent, is informatie over wat ‘goede prestaties’ zijn nodig. Duidelijke prestatienormen is een derde puzzelstukje in het vervullen van de competentiebehoefte van studenten, medewerkers en kinderen.
Waar ga ik heen? Hoe doe ik het nu? Wat is mijn eerstvolgende progressiestap? De antwoorden op die drie vragen zijn essentieel om je competentiebehoefte te vervullen. Een student die weet wat hij aan het leren is, wat hij nu doet dat goed of niet goed werkt om het te leren, en die een idee heeft over wat hij vanuit waar hij nu staat gaat doen om progressie te boeken ervaart dat hij competent is, ongeacht of hij de uiteindelijke vaardigheid of kennis al helemaal in de vingers heeft. Je kunt je competent voelen zonder dat je nu al ‘goed’ hoeft te zijn in wat je uiteindelijk wilt of moet kunnen. En zo werkt dat ook voor medewerkers en kinderen. Zonder structuur, geen competentie. En zonder structuur, ook geen autonomie.
In het boek Making good progress? van D. Christoloulou wordt vergeleken hoe de lesopbouw van docenten eruit ziet wanneer ze uitgaan van het generic skills model vergeleken met het deliberate practice model. Klik hier om meer te lezen
In zijn boek, 10 mindframes for visible learning, beschrijft Hattie motivationele strategieën voor in de klas. Zonder motivatie vindt geen leren plaats, dus het is belangrijk om condities te creëren waarbinnen studenten gemotiveerd raken om te leren.Klik hier om meer te lezen
Directe instructie werkt goed, zo blijkt uit de meta-analyses van Hattie. Maar er is veel verwarring over wat directe instructie behelst. Klik hier om meer te lezen