Nieuwe prikkels

Nieuwe prikkels: ‘Het wordt wel heel saai zo’, hoorde ik sinds dinsdag veel mensen zeggen. Mensen hebben misschien behoefte aan nieuwigheid? De behoefte aan nieuwigheid is al te zien bij baby’s. Geen wonder dat veel mensen het woord ‘saai’ gebruiken om de huidige situatie mee te beschrijven. Er kan steeds minder en de fysieke wereld wordt kleiner.

Alertheid

Zo is er bijvoorbeeld onderzoek gedaan onder vier maanden oude baby’s. Op deze jonge leeftijd zuigen baby’s fanatiek als ze voor het eerst het woordje ‘Ba’ horen. Na een tijdje verliezen ze echter hun interesse in het woordje ‘Ba’ en stoppen ze met zuigen. Maar als er dan een nieuw woordje komt (‘Pa”), dan begint het heftige zuigen opnieuw. De baby wordt weer alert: er is iets nieuws te leren!

Intrinsieke motivatie

Niet alleen baby’s vertonen hernieuwde interesse wanneer er iets nieuws op hun pad komt. Mensen van alle leeftijden zijn intrinsiek gemotiveerd wanneer ze optimaal uitgedaagd worden. Intrinsieke motivatie is gericht op groei, op iets nieuws leren, op je vaardigheden stretchen en daar plezier aan beleven.

Nieuwigheid als basisbehoefte

Kinderen zoeken nieuwe ervaringen op, adolescenten verruimen
hun horizon en volwassenen blijven nieuwe dingen opzoeken als
fundamenteel aspect van hun psychologische groei. Nieuwigheid is
gewenst in allerlei levenscontexten, zoals in studie, werk, vrijetijdsbesteding, fysieke activiteit en relaties.

Er is daarbij steeds sprake van een behoefte aan balans tussen doen wat je al kunt (competentie) en iets nieuws leren (optimale uitdaging). Als mensen geen nieuwigheid ervaren in hun leven, of dat nou werk is of privé, dan raken ze verveeld.

Naast de behoefte aan autonomie, competentie en verbondenheid zou het zo kunnen zijn dat de behoefte aan nieuwe prikkels een vierde psychologische basisbehoefte is.

Nieuwe prikkels

Hoe kun je in een tijd van veel negatieve prikkels zorgen voor nieuwe, positieve prikkels in je leven? In die vraag zitten twee principes: op zoek gaan naar iets nieuws (de nieuwigheid) dat je als positief en plezierig ervaart (de ervaren positiviteit).

Het kan daarbij helpen uit te gaan van een reeds bestaande interesse, om vervolgens manieren te bedenken waarop die interesse je een nieuwe ervaring zou kunnen opleveren. Bijvoorbeeld door de interesse met nieuwe mensen te gaan delen of door de interessante activiteit een nieuwe vorm te geven (eenvoudig voorbeeld: je houdt van wandelen en gaat als nieuwe uitdaging het Pieterpad lopen bijvoorbeeld).