Mindfulness wordt in de SDT op een specifieke manier gedefinieerd en in verband gebracht met autonome gedragsregulatie. In dit artikel staat een samenvatting van een kritische evaluatie van mindfulness en in deze bijdrage ga ik in op mindfulness binnen de zelfdeterminatietheorie.

Kritische evaluatie van mindfulness en tevens een agenda voor de toekomst ervan, dat biedt het artikel van Van Dam et al. Voor 2005 was er weinig aandacht voor mindfulness, maar die aandacht is sinds dat jaar in rap tempo toegenomen. Zowel wetenschappelijke artikelen (van rond de 400 in 2005 naar meer dan 1100 in 2011) als nieuwsmedia artikelen (van rond 5000 in 2005 naar meer dan 32000 in 2015). Mindfulness wordt niet alleen een therapeutische context benut, maar ook breed ingevoerd in organisaties en in onderwijsinstellingen.

Meta-review van meta-analyses SDT is net verschenen en geschreven door Richard Ryan et al (2023). In hun meta-review namen de onderzoekers 60 meta-analyses mee, waarvan 58 gepubliceerd. Het grootste deel van deze artikelen is in de laatste 10 jaar verschenen. De review gaat in op het bewijs voor de zes minitheorieën binnen het theoretisch SDT-kader en op verschillende toepassingsgebieden.

Het verlengde geest is de titel van het nieuwste boek van Annie Murphy Paul. Ze bedoelt hiermee dat de menselijke geest niet alleen wordt gecreëerd door onze hersenen, maar ook door ons lichaam, onze omgeving en onze relaties met anderen.

Voorbij Covid-verveling. Waterschoot et al deden onderzoek waaruit interessante tips komen voor hoe mensen zichzelf kunnen bevrijden van verveling in Covid-lockdown tijden. Ze ontdekten dat mindfulness helpt om minder last te hebben van verveling en een hogere levenskwaliteit te ervaren. Naast de kwaliteit van je eigen motivatie voor je acties blijkt dat decentreren (of juist tobben) psychologische mechanismen zijn die hierbij een rol spelen.

Buffer tegen het slankheidsideaal: een experimentele studie door Ogden et al is recentelijk verschenen. De laatste decennia is er een groei te zien in problemen die vooral vrouwen hebben met hun lichaamsvorm, gewicht, diëten, eetstoornissen. Dit is zowel bij kinderen als bij volwassenen het geval. Ogden et al deden een experimentele studie waarin ze beelden van verschillende lichaamsvormen gebruikten.

Mindful aan het werk zijn klinkt intuïtief als iets positiefs. Is dat inderdaad zo en onder welke omstandigheden zijn mensen in staat om mindful aan het werk te zijn? Olafsen onderzocht deze vraag vanuit een SDT framework.

Is er een relatie tussen de vervulling van psychologische basisbehoeften en slaapkwaliteit? Dat onderzochten Campbell et al in een van de eerste studies naar de rol van psychologische basisbehoeften en de regulatie van de fysiologische behoefte aan slaap.

Slemp et al voerden een meta-analyse uit ten aanzien van autonomie-ondersteunend leiderschap.

Klik hier om meer te lezen

Een “life well lived” volgens de zelf determinatie theorie is een leven dat gekenmerkt wordt door:

1. Autonome zelfregulatie: je doet dingen die je interessant vindt en/of die je waardevol vindt en tijdens het uitvoeren van die dingen ervaar je volledige bereidwilligheid om ze te doen. Autonome zelfregulatie is een sleutel voor het volledig functioneren van mensen en het welbevinden van organismen in hun context. Autonome zelfregulatie hangt samen met doorzettingsvermogen, betere prestaties en grotere psychologisch, fysiek en sociaal welbevinden. Daarom stelt de zelfdeterminatie theorie dat een goed leven leven gekenmerkt wordt door autonome zelfregulatie.
2. Het nastreven en verwerven van intrinsieke aspiraties: je stelt jezelf intrinsieke doelen, die bijdragen aan persoonlijke groei, intieme relaties, fysieke gezondheid en het bijdragen aan de samenleving. Intrinsieke aspiraties nastreven en verwerven vergroot het welbevinden van mensen omdat de universele psychologische basisbehoeften worden vervuld door het nastreven en verwerven van deze aspiraties. Dit hangt samen met psychologische, fysieke en sociale gezondheid van mensen. Daarom stelt de zelf determinatie theorie dat een goed leven leven gekenmerkt wordt door het nastreven en verwerven van autonome aspiraties.
3. Mindful besef van de huidige ervaring: je bent je op een relaxte en oordeelloze wijze bewust van je ervaring op een bepaald moment. Mindfulness stimuleert de autonomie en het welbevinden, het aannemen van intrinsieke aspiraties en het bijdragen aan verantwoordelijk gedrag ten aanzien van de ecologie. Het stimuleert ook constructieve reacties in conflictsituaties met je romantische partner en in situaties waarin er stress is of zelfs sprake is van doodsdreiging. Daarom stelt de zelfdeterminatie theorie dat een goed leven leven gekenmerkt wordt door mindful besef van de huidige ervaring.

Bij een goed leven is er sprake van harmonie tussen denken, gevoelens en acties.
Hier zijn vijf vragen die ik een tijdje geleden opschreef en waarmee je kunt reflecteren op je levenskeuzes.