Uitvragen verbeterbehoefte
Uitvragen van de verbeterbehoefte, daar gaat het om bij stap 2 in de CPW zeven-stappen-aanpak. Deze zeven stappen aanpak is uitermate geschikt voor iedereen die zijn gesprekspartner vooruit wil helpen in de richting van diens eigen doelen, zonder daarbij adviezen of tips te geven.
Verhelderen verbeterbehoefte
Bij het verhelderen van de verbeterbehoefte gaat het erom te bepalen waaraan de gesprekspartner iets wil verbeteren. Je gesprekspartner kan een probleem op tafel leggen, waar hij van af wil. Hij kan ook een doel op tafel leggen, dat hij wil bereiken. Bij een probleem speelt er iets negatiefs in zijn leven, waar hij last van heeft en waar hij geen oplossing voor weet. Bij een doel is er sprake van iets dat de gesprekspartner wil bereiken dat hij nu nog niet heeft bereikt.
Een probleem
Wanneer de gesprekspartner een probleem heeft dan kun je hem helpen om grip te krijgen op dat probleem door twee soorten vragen te stellen:
- Wat is het probleem?
- Hoe heb je er last van?
Dit zijn probleemonderkenningsvragen, die de gesprekspartner helpen om het onderwerp van zijn verbeterbehoefte onder woorden te brengen op zo’n manier dat dit onderwerp binnen zijn eigen invloedssfeer komt. Hier kan best wat tijd in gaan zitten, je hebt geen haast om je gesprekspartner snel over de gewenste situatie te laten praten. Immers, wanneer je gesprekspartner goed begrijpt waaraan hij iets wil verbeteren dan geeft hem dit een koers en richting die hij bij de beantwoording van de volgende vragen goed kan gebruiken.
Geen probleemanalyse en diagnose
In deze probleemonderkenningsfase stel je echter liever geen probleemanalytische vragen, die teruggaan naar de oorzaken en de geschiedenis van het probleem. En ook geen probleemdiagnostische vragen, die beogen het probleem te categoriseren en te labelen als een bepaald type probleem. Daar zit de progressie niet, in plaats daarvan zit daar juist het risico op het stimuleren van een statische mindset en het induceren van moedeloosheid.
Een doel
Als je gesprekspartner praat in termen van een doel, dan is het niet logisch om de situatie te behandelen als een probleem. De twee hoofdvragen (wat is het probleem en hoe heb je er last van) sluiten niet aan wanneer je gesprekspartner een doel wil bereiken dat hij nu nog niet heeft bereikt. In een progressiegerichte interactie willen we niet aan probleeminductie doen, dus in plaats van een probleemonderkenning vragen we in geval van een doel door met dit soort vragen:
- wat zou je willen verbeteren en bereiken?
- wat is het belang ervan om dit te verbeteren en bereiken wat jou betreft?
- wat zou het je opleveren wanneer je had bereikt wat je graag wilt bereiken?
Uitvragen van de verbeterbehoefte
Bij stap 2 gaat het om het verhelderen van de verbeterbehoefte, zodat je gesprekspartner focus krijgt: waar wil hij zijn verbeterenergie op gaan richten? Soms is deze stap zelfs al voldoende voor je gesprekspartner om zelf weer verder te kunnen. Hij kan opluchting ervaren omdat het ratjetoe aan gedachten en issues nu overzichtelijk is geworden en gekanaliseerd wordt in de richting van de gewenste situatie. En dan kun je door met stap 3 van de zeven stappen.
Meer leren? Training progressiegericht coachen