De rijkdom van reciprociteit is het thema van een artikel van Schweinfurth en Call (2019). Reciprociteit, of wederkerigheid, verwijst naar de neiging om te geven wat je krijgt. Vaak wordt reciprociteit eenzijdig belicht en als iets waartoe alleen mensen met cognitieve vaardigheden in staat zijn. Dat zou komen omdat reciprociteit cognitief belastend zou zijn: je moet bijhouden hoeveel je een ander moet geven op basis van wat die ander heeft gegeven. Maar er zijn verschillende vormen van reciprociteit, wat het een rijk concept maakt. In deze bijdrage daarom iets over de rijkdom van reciprociteit.

Je kunt een ander niet veranderen. Vandaag hoorde ik die stelling weer, en ik heb die in de loop der jaren al heel vaak gehoord. Ik denk er anders over. Ik denk dat je iemand anders niet niet veranderen kan. Daarnaast denk ik dat de overtuiging dat je een ander niet kan veranderen risico’s met zich meebrengt.

Hoe kun je de les interessant maken voor de leerlingen? In het pas verschenen boek Supporting student’s motivation van Reeve et al geeft hij een aantal, op onderzoek gebaseerde, tips. Autonomie en interesse zijn nauw met elkaar verbonden. Wanneer leerlingen zich autonoom voelen zijn ze ook meer geïnteresseerd in wat ze doen, en dat effect treedt op ongeacht de initiële interesse die de leerling had voor het onderwerp van de les. Dus wil je dat leerlingen geïnteresseerder kunnen worden in de les, ondersteun ze dan in hun autonomiebehoefte. Wanneer de psychologische basisbehoeften van leerlingen worden vervuld wordt interesse in de activiteit mogelijk. Hoe kun je dit concreet doen?

Juist bij drukte is progressiegerichte reflectietijd nuttig. En juist bij drukte schiet dit er, als we niet uitkijken, als eerste bij in. We geven deze periode veel trainingen aan leidinggevenden, die willen leren om progressiegerichte gesprekken te voeren. Vanochtend zeiden een paar van hen: juist bij drukte is deze reflectietijd nuttig.

Van der Hauwaert et al (2021) deden onderzoek naar performance management systemen en motivatie van managers. Performance management systemen hebben een slechte naam, ze worden gezien als bureaucratiserend en controlling management instrument. Wanneer ze de basis vormen voor individuele prestatiebeoordeling en -beloning hebben ze eerder negatieve dan positieve effecten op de motivatie en prestaties van managers. Bestaat motiverend performance management?

Met het groeiend aandeel oude mensen in de samenleving is er ook groeiende belangstelling voor de vraag naar het stimuleren van psychologische gezondheid van senioren. Gezond oud worden. Behzadnia et al (2020) schreven een hoofdstuk in het handboek Selfdetermination Theory and healthy aging over de relaties tussen levensdoelen, fysieke activiteit en welbevinden in ouderen.

Schemerige motivatie is misschien een kwaliteit van motivatie die tussen de donkere en de lichte motivatiekwaliteit inzit. Dat suggereert Nikos Ntoumanis in een nieuw te verschijnen boek Advances in motivation science. Zijn hoofdstuk is getiteld The bright, dark, and dim light colors of motivation: Advances in conceptualization and measurement from a self-determination theory perspective.

Leiderschapsontwikkeling vindt veelal plaats vanuit een verouderd denkkader over effectief leiderschap, zo stelt Susan Fowler in haar artikel Toward en New Curriculum of Leadership Competencies. In haar artikel beschrijft zij, op basis van onderzoeken binnen de zelfdeterminatietheorie, een nieuwe set leiderschapscompetenties. De zelfdeterminatietheorie geeft een beter kloppend denkkader op basis waarvan leiderschapscompetenties kunnen worden beschreven en leiderschapstrainingen kunnen worden ontworpen.

Paden van motivatie van studenten, een meta-analyse van antecedenten van gecontroleerde en autonome motivatie. Bureau et al (2021) hebben deze meta-analyse uitgevoerd waarin meer dan 144 studies en meer dan 79000 leerlingen en studenten van de basisschool tot en met de universiteit betrokken werden.

Wetenschap van de gemotiveerde mens, een overzichtsartikel van Ryan, Deci, Vansteenkiste en Soenens, is verschenen in het journal Motivation Science. De onderzoekers waren gevraagd om voor een speciale editie te schrijven over de ‘erfenis’ van de zelfdeterminatietheorie. In 1971 werd de basis van de zelfdeterminatietheorie gelegd door Edward Deci, die erachter kwam dat beloning een ondermijnend effect kan hebben op intrinsieke motivatie.