Een behoeftenondersteunende bevalling gaat zeker niet alleen om de fysieke kant van de bevalling. De psychologische kant van de bevalling speelt een grote rol in hoe vrouwen hun bevalling ervaren en erop terugkijken. Bevallen is voor de meeste vrouwen een ingrijpende ervaring. De onderzoekers Brand et al (2023) suggereren de zelfdeterminatietheorie als uitgangspunt te nemen bij het doen van onderzoek naar het creëren van positieve bevallingservaringen. Zij stellen dat de mate waarin zorgverleners de behoeften van vrouwen aan verbondenheid, competentie en autonomie ondersteunen of frustreren, hun tevredenheid over de bevalling voorspelt.

Behoefte aan verbondenheid

Een van de sterkste voorspellers van tevredenheid bij de moeder over de bevalling is de relatie met de zorgverlener en de mensen die betrokken zijn bij de bevalling. Als vrouwen bevallen met mensen die ze vertrouwen en om wie ze geven, voelen ze minder pijn en hebben ze minder ingrepen nodig; ze zeggen dat dan zelf ook dat ze een betere band met hun kind hebben en een succesvollere borstvoeding. Moeilijke bevallingservaringen worden zelfs positiever herinnerd als er een ondersteunende relatie was met de zorgverlener. Elke vorm van continue één-op-één ondersteuning, zelfs van een vreemde, voorspelt minder ingrepen en grotere tevredenheid over de bevalling dan zonder dergelijke steun.

Behoefte aan competentie

Vrouwen die met een hoger gevoel van zelfeffectiviteit de bevalling ingaan, melden verminderde pijn en verhoogde tevredenheid over de bevalling. Vrouwen die pijn ervaren in een competentie-ondersteunende omgeving voelen een enorm gevoel van empowerment als het voorbij is. Je competent voelen tijdens de bevalling, ondanks de pijn, kan versterkend zijn voor vrouwen. Vrouwen zijn vaak tevreden met interventies die zij zelf aanvragen. Dit impliceert dat het aantal of type interventies misschien geen goede voorspeller van tevredenheid is; eerder is het gevoel van competentie en autonomie bij het kiezen of afwijzen van interventies doorslaggevend.

Behoefte aan autonomie

Een van de meest voorkomende bevindingen over de bevallingservaring is dat tevredenheid gerelateerd is aan de mate waarin barende vrouwen controle of autonomie voelen. Vrouwen zijn het meest tevreden met hun bevalling als ze zich gehoord voelen in hun voorkeuren en beslissingen. Als ze dus zorgverleners hebben die om hun welzijn geven en hen voorzien van informatie en steun. Met deze steun kunnen moeders in spé autonome beslissingen nemen.

Behoeftenondersteunende bevalling

Om het welzijn van barende moeders te verbeteren, is het belangrijk om hun behoeften aan verbondenheid, autonomie en competentie in het bevallingsproces te ondersteunen. De onderzoekers reiken daartoe drie suggesties aan. Ten eerste zouden moeders de optie moeten krijgen voor continue zorg met één of een klein aantal zorgverleners. Wanneer de moeder een relatie ontwikkelt met één zorgverlener gedurende de zwangerschap, bevalling en postpartumzorg, verbetert haar gevoel van vertrouwen en tevredenheid aanzienlijk. Ten tweede is prenatale educatie belangrijk om een gevoel van competentie te versterken en ook in staat te zijn autonome beslissingen te nemen. Kennis hebben van de competentie van het lichaam om zelf te bevallen, zonder medische ingrepen, kennis van enkele van de risico’s, kennis van de voordelen en aanbevelingen voor enkele van de meest voorkomende interventies, al die kennis versterkt de competentie van vrouwen. Ten derde kan het belang van echte shared decision making (geïnformeerde toestemming) niet genoeg benadrukt worden.

Samenvattend

Samenvattend bevestigen studies dat de psychologische ervaringen van moeders tijdens de bevalling belangrijk zijn voor hun beoordeling van de bevalling en voor hun eigen latere welzijn en dat van hun kinderen. Het ondersteunen van de behoeften van vrouwen aan verbondenheid, competentie en autonomie tijdens de bevalling heeft verstrekkende voordelen voor nieuwe moeders en hun kinderen. Voor zorgverleners is het van belang deze psychologische basisbehoeften te kennen en ze te proberen te vervullen.

Wat vrouwen zelf kunnen doen

Voor vrouwen die gaan bevallen is het van belang kennis te hebben van de psychologische basisbehoeften en zelf dingen te doen om die behoeften vervuld te krijgen. Zo kunnen vrouwen ervoor zorgen dat ze zich competent kunnen voelen tijdens de bevalling, door voldoende kennis te hebben van het proces van de bevalling. Ze kunnen zorgen dat er voortdurend iemand bij hen is die ze vertrouwen en die hen met respect en warmte behandelt. Ze kunnen er ook voor zorgen dat er naar hun keuzes en voorkeuren geluisterd wordt, door daarover zelf (vooraf) duidelijk te communiceren of de persoon die bij hen is dat voor hen te laten bewaken.