Wanneer ga je dan straffen? Tijdens een training progressiegericht leidinggeven vroeg een leidinggevende dit aan ons. We behandelden tijdens die sessie het onderwerp van (herhaald) ongewenst gedrag.

Gisteren hadden we een sessie in de opleiding progressiegericht werken. In de groep zaten twee adviseurs. Ze hadden geleerd dat ze ‘hard op de inhoud, zacht op de persoon’ moesten communiceren. Een voorbeeld van zo’n communicatie zou kunnen zijn: “Kees, ik mag je heel graag, maar jouw aanpak van de vergadering is echt enorm slecht.” Echter, de ervaringen met deze manier van communiceren waren niet positief. De ontvanger van deze ‘zacht op de persoon, hard op de inhoud’-boodschap vertoonde vaak drie reacties: defensief worden, dichtklappen of in een consumptiehouding belanden.

“Helpen” is niet altijd de oplossing. Vaak proberen mensen situaties op te lossen door te helpen, terwijl deze hulp niet passend is. Leidinggevenden, collega’s, docenten en ouders lijken vaak te denken dat ze anderen moeten helpen, terwijl dat niet altijd de juiste aanpak is. Er zijn situaties waarin we andere acties moeten ondernemen om vooruitgang te boeken. In deze bijdrage bespreken we enkele situaties waarin we ervoor pleiten om niet te helpen.

Niet persoonlijk. In onze training progressiegericht leidinggeven afgelopen week vertelde een leidinggevende hoe het formuleren van de rationale hielp om het ‘niet persoonlijk’ te maken.

Wat kun je doen bij herhaald ongewenst gedrag van een medewerker? Wanneer een medewerker iets doet dat niet de bedoeling is, of iets nalaat wat wel de bedoeling is, gaan progressiegerichte leidinggevenden in eerste instantie sturen.

Als je iets van iemand verwacht kun je de neiging krijgen om je boodschap te gaan verkopen in een poging om de ander te overtuigen. Maar dat is een risicovolle strategie. In progressiegerichte gesprekken verkoop je niets. Je komt van verkopen naar informeren.

Juist bij drukte is progressiegerichte reflectietijd nuttig. En juist bij drukte schiet dit er, als we niet uitkijken, als eerste bij in. We geven deze periode veel trainingen aan leidinggevenden, die willen leren om progressiegerichte gesprekken te voeren. Vanochtend zeiden een paar van hen: juist bij drukte is deze reflectietijd nuttig.

Eruit gestuurd, maar niet gaan. Wat doe je als docent wanneer je een leerling de klas uitstuurt, maar die weigert om te gaan? Deze week oefenden we met een docenten op een MBO-school hoe je progressiegericht kunt omgaan met een dergelijke situatie.

Stagnatievragen en progressievragen: een van de manieren waarop we anderen kunnen activeren is door vragen te stellen. Wanneer we een vraag stellen aan onze gesprekspartner wordt die uitgenodigd om te gaan nadenken en eigen ideeën te gaan ontwikkelen. Een vraag heeft een ander effect dan een stelling. Als we een stelling op ons af krijgen dan gaan we beoordelen of we het met die stelling eens of oneens zijn. We gaan zelf ook stelling nemen; we vinden het goed of slecht.

Progressiegerichte gespreksafsluitingen zijn subtiel in het creëren van een positieve verwachting dat progressie waarschijnlijk is. Afgelopen dinsdag tijdens dag twee van de training progressiegericht coachen oefenden de deelnemers via deliberate practice een progressiegericht coachingsgesprek. We zoomen hierbij op microniveau in op formuleringen. Bij de afsluiting van het coachingsgesprek kwamen de diverse formuleringen voorbij die elk een ander effect teweeg brengen bij de cliënt.