Progressie inzichten komen vaak nadat je iets hebt geprobeerd en hebt gemerkt en ervaren wat er wel en niet werkt. Dat geldt al helemaal in nieuwe situaties. Situaties waarin er weinig of geen kennis en ervaring beschikbaar is. Situaties zoals waar we nu als samenleving en wereld mee te maken hebben.

Leren van wat werkt

Progressie inzichten ontstaan wanneer we via kleine stappen, op een testende en uitproberende manier, inzoomen op wat er werkt in wat we aan het doen zijn. Op die manier analyseren we onze recente eerdere successen en kunnen we vanuit daar een volgende kleine stap zetten. Progressievragen die we kunnen stellen om de eerdere successen te analyseren zijn bijvoorbeeld:

  • wanneer was de situatie al eens een beetje zoals we willen dat die wordt?
  • wanneer was de situatie minder slecht dan we hadden verwacht?
  • hoe kwam die situatie tot stand?
  • wie deed wat om die situatie te bewerkstelligen?
  • wat werkte er met name goed?
  • welke kennis hebben we nu verworven over wat werkt?
  • hoe kunnen we dat wat er goed werkte opnieuw benutten en uitbouwen?

Leren van wat niet werkt

Naast het leren van wat werkt is het ook belangrijk te leren van wat niet werkt. Zo kun je stoppen met wat niet werkt of iets veranderen zodat het wel het beoogde effect gaat hebben. Progressievragen die kunnen helpen om te analyseren wat niet werkt zijn:

  • welke situaties liepen er niet zoals we hadden gehoopt?
  • wat ging er mis in die situaties?
  • hoe merkten we dat dat mis ging en niet werkte?
  • hoe kunnen we dit soort situaties in de toekomst beter aanpakken?
  • wat doen we dan anders?
  • waaraan zouden we gaan merken dat onze aanpak daadwerkelijk een verbetering is?
  • wat is onze eerstvolgende stap voorwaarts om onze hypothese te toetsen?

Eerlijk zijn over wat niet werkt

Soms denken mensen dat we in de progressiegerichte aanpak geen aandacht willen besteden aan problemen en aan wat niet werkt. Dat is een misvatting. Hoe kun je weten in welke richting je de gewenste situatie zoekt wanneer je niet mag praten over wat er nu fout gaat? Onderkennen wat er mis gaat en daar eerlijk voor uitkomen is in veel situaties een startpunt om progressie te kunnen gaan boeken. Een ander nadeel van niet mogen benoemen wat er nu niet goed loopt is dat men druk kan ervaren om positief te moeten doen.

Positiviteitsdruk

Veel mensen ervaren op dit moment druk om vooral de positieve kanten van online werken te moeten belichten en te moeten uitstralen dat er zulke mooie initiatieven worden ontplooit. Hoewel die positieve aspecten er zeker zijn en het ook leuk en nuttig is die te benoemen, is het niet verstandig om geen ruimte en aandacht meer te bieden aan de problemen en de nadelen. Want als we niet mogen onderkennen welke nadelen we nu ervaren en tegen welke problemen we oplopen lopen we niet alleen het risico van het reactance en facebook effect, maar missen we ook de mogelijkheid om vanuit een helder gedefinieerde progressiebehoefte stappen voorwaarts te maken richting onze gewenste situatie.

Alles is evident als je het antwoord eenmaal weet

Het analyseren van wat er nu niet goed loopt en wat er niet het gewenste effect heeft is overigens niet hetzelfde als analyseren wie wat fout zou hebben gedaan. Het kenmerk van nieuwe situaties is dat we vooraf niet weten wat er werkt en wat er niet werkt. Achteraf is het heel eenvoudig om aan te wijzen wat goede en slechte beslissingen waren, maar midden in de situatie is dat juist iets wat je aan het ontdekken bent. Everything is obvious once you know the answer. Alles is evident als je het antwoord eenmaal weet.