Soms zeggen mensen dat ze het ene gaan doen maar doen ze iets anders. Ajzen schrijft hierover het volgende. De tijd die verstrijkt tussen de intentie om het gedrag te gaan doen en het daadwerkelijke gedrag is belangrijk. Hoe langer de tijd die er tussen zit hoe groter de kans dat er gebeurtenissen plaatsvinden die maken dat mensen toch het gedrag niet gaan doen.
Daarnaast blijkt de implementatie intentie belangrijk. De implementatie intentie is het hebben van een duidelijk beeld van wanneer en hoe je het gedrag gaat uitvoeren. Dat is effectief om het gedrag daadwerkelijk uit te voeren. De reden waarom de  implementatie intentie zo goed werkt is dat het geen bewuste inspanning vraagt en onbewust en automatisch gaat als de cue gebeurt.
Of mensen al dan niet het gedrag gaan vertonen hangt sterk af van de ervaren controle over het gedrag. Er is een continuüm van controlemogelijkheden over vrijwillig gedrag. Sommig vrijwillig gedrag kun je vrij goed zelf controleren, zoals op wie je stemt in het stemhokje. Ander vrijwillig gedrag ervaar je als moeilijk zelf te controleren, zoals of je wel of niet niest. Roken en drinken zijn twee andere voorbeelden van vrijwillig gedrag waarover de ervaren controle vaak lager is.
Wat bepaalt de ervaren controle over gedrag? Dat zijn interne factoren, zoals de informatie, vaardigheden en vermogens van mensen om bepaald gedrag uit te voeren en de emoties en aandrang om gedrag te vertonen (het stoppen met nadenken over iets, stoppen met stotteren, overweldigend zijn door emoties). Het zijn ook externe factoren zoals kansen, toevalligheden en afhankelijkheid van anderen. De externe factoren leiden vaak alleen tijdelijk tot het stoppen van het gedrag.
Of je ervaart dat je controle hebt over het vertonen van het gedrag is een modererende factor tussen de gedragsintentie en het daadwerkelijke gedrag. Je kunt nog zo positief staan tegenover stoppen met roken, als je niet ervaart dat je controle hebt over je rookgedrag, dan wordt de kans kleiner dat je daadwerkelijk gaat stoppen. Volitional control heet dit: het vermogen om de eigen vrije wil te gebruiken. Het effect van de intentie op het daadwerkelijke gedrag is groter wanneer de daadwerkelijke controle hoger is. De ervaren controle is daarbij nog belangrijker dan de daadwerkelijke controle.
De theorie van planned behavior gaat ervan uit dat de ervaren gedragscontrole een effect heeft op de motivatie om een gedragsintentie te hebben. Mensen die geloven dat ze weinig controle hebben over het gedrag zullen, ook als ze positief ten opzichte van het gedrag staan, weinig motivatie hebben om de intentie te hebben het gedrag te gaan doen. De ervaren controle heeft een directe link met het daadwerkelijk uitvoeren van het gedrag. Dus ervaren gedragscontrole kan het gedrag indirect beïnvloeden, via de intentie om het gedrag uit te voeren, maar het kan het gedrag ook rechtstreeks beïnvloeden.
Als de attitude positief is, de subjectieve norm het gedrag onderschrijft en de ervaren controle groot is, dan is er een intentie om het gedrag uit te voeren. Denk maar aan gewichtsverlies: als mensen positief staan tegenover gewichtsverlies en hun sociale omgeving waardeert het als ze afvallen en ze hebben het gevoel dat ze kunnen afvallen, dan hebben ze een sterke gedragsintentie en gaan ze ook afvallen. Alle drie de factoren hebben een onafhankelijk effect op de gedragsintentie om af te vallen. De ervaren gedragscontrole heeft daarbij een heel sterk effect.
Wat voor implicaties heeft dit voor hen die anderen willen helpen veranderen? Twee dingen springen eruit:
1. help de ander met je vragen diens ervaren gedragscontrole te versterken. Bijvoorbeeld via een vraag naar eerdere successen (wannneer is het je al eens gelukt om de aandrang om een sigaret op te steken te weerstaan?)
2. help de ander met je vragen om een implementatie-intentie te visualiseren. Bijvoorbeeld via de toekomstige-progressievraag: (waaraan zou je morgen al merken dat je op de goede weg bent? wat doe je dan anders?)

Afvallen? Verwen jezelf! David Robson schreef een boek over het verwachtingseffect. Ieder mens heeft voortdurend verwachtingen. Verwachtingen over hoe veerkrachtig ons lichaam is, over of we gevoelig zijn voor bepaalde ziektes, of we aanleg hebben om dik te worden en ga zo maar door. Die verwachtingen en overtuigingen hebben diepgaande invloed op onze gezondheid en ons welbevinden, omdat ze lichamelijke en mentale reacties veroorzaken. Een voorbeeld is het Nobeco-effect, onze overtuiging over stress en hoe we stress interpreteren en de betekenis die we geven aan ons voedsel.

10 tips om de progressiegerichte aanpak in de vingers te krijgen. Communicatie vormt de kern van elke menselijke interactie, en de impact ervan gaat zoveel verder dan simpelweg woorden uitwisselen. Dus is het beheersen van gesprekstechnieken een essentiële vaardigheid die vaak onderschat wordt. Voor coaches, leidinggevenden en professionals is de capaciteit om effectieve en verrijkende dialogen te leiden van onschatbare waarde. De progressiegerichte aanpak draait om het creëren van een ruimte waarin ideeën vrijelijk kunnen stromen, waar inzichten tot bloei komen en waar authentieke verbindingen worden gesmeed. Bij het leren toepassen van de progressiegerichte aanpak is iets paradoxaals gaande; het is zowel eenvoudig als complex om te leren. Hier zijn tien tips om de progressiegerichte gespreksvaardigheden te leren toepassen en je vaardigheden daarin te leren aanscherpen.

Het onverplichte tussen verplichtingen neemt een uitzonderingspositie in. De opdracht waar geen cijfer voor wordt gegeven tussen alle opdrachten waarvoor wel cijfers worden gegeven. De training die niet verplicht is tussen alle trainingen die wel verplicht zijn gesteld. Twee voorbeelden waarbij het onverplichte tussen alle verplichtingen de uitzondering is.

Gemiste progressiekansen. Zo is het nu eenmaal. Dit is de realiteit, en dus hoort het zo en blijft het zo. Uit die zinnen spreekt een perspectief dat ik associeer met gemiste progressiekansen. Er spreekt een evidentie uit, een soort gelaten ‘realisme’. De aanpak werkt niet, maar toch blijven we het doen. Een voorbeeld.

Minder burnout door meer autonomie onder gezondheidszorgprofessionals, kan dat wel? Dat vroeg een manager in een gezondheidszorgorganisatie ons laatst. De manager stond voor de opdracht om de kosten te verlagen terwijl er meer patiënten behandeld moesten worden. De manager wilde daarbij voorkomen dat de zorgprofessionals burnout-klachten zouden krijgen. De gedachte van deze manager was dat dit noodzakelijkerwijze samen moest gaan met het opleggen van verplichtingen en het controleren van de zorgprofessionals. Zo wilde de manager de zorgprofessionals verplichten om deel te nemen aan bijeenkomsten die tot doel hadden kostenbesparingen te bereiken en ging de manager de manier waarop de zorgprofessionals hun werk deden inclusief wat ze uitgaven strak controleren. Hoewel ik best begrip heb voor deze redenering, vermoed ik dat deze niet klopt en dat de controlling aanpak een averechts effect zal hebben.

Nieuwe prikkels: ‘Het wordt wel heel saai zo’, hoorde ik sinds dinsdag veel mensen zeggen. Mensen hebben misschien behoefte aan nieuwigheid? De behoefte aan nieuwigheid is al te zien bij baby’s. Geen wonder dat veel mensen het woord ‘saai’ gebruiken om de huidige situatie mee te beschrijven. Er kan steeds minder en de fysieke wereld wordt kleiner.

Opoffering, tegen welke prijs? In twee grootschalige longitudinale onderzoeken onderzochten Holding et al wat het effect is van bepaalde carrièredoelen voor jong volwassenen. Als een jong volwassene een carrièredoel kies om snel veel geld te gaan verdienen, wat voor effect heeft dit dan op zijn psychologische basisbehoeften vervulling? En het opofferen van onderhoudsbehoeften, zoals slapen en jezelf verzorgen en goed eten, zodat je hard kunt werken aan het bereiken van je carrière doelen, wat voor effect heeft dat op het welbevinden van jong volwassenen? Dit soort interessante en belangrijke vragen werden onderzocht in dit onderzoek van Holding et al.

Schop onder je kont dat heeft mijn kind gewoon nodig, want zachte heelmeesters maken stinkende wonden, zei een moeder tegen een andere moeder terwijl ze het zwembad uitliepen waar hun kinderen zwemles hadden. Het kind van deze moeder was bang voor water en de tocht naar het zwembad was een klein drama geweest. De moeder had haar kind ferm toegesproken. Niet zo’n angsthaas zijn! Kom op, verman je en wees eens wat dapperder! Niemand houdt van doetjes en gejammer. Haar kind was stil geworden en was verder zonder morren het water in gesprongen. De moeder vond dat een mooi resultaat. Zie je wel, al dat begrip is nergens goed voor, zachte heelmeesters maken stinkende wonden. Wat mijn kind nodig heeft is een schop onder zijn kont. Wat denk jij, werkt het inderdaad goed om je kind op deze manier stevig aan te pakken als het bang is?

Perfecte ouders van perfecte kinderen; is dat waar ouders van nu naar streven? In een meta-analyse van Curran en Hill schetsen deze onderzoekers een zorgwekkend beeld van toegenomen perfectionisme onder jong volwassenen en adolescenten. Zij wijzen op drie mogelijke oorzaken van die slechte ontwikkeling. Een van de verklaringen die zij aandragen is de veranderde opvoedstijl van ouders. Soenens en Vansteenkiste stellen zo hun vraagtekens bij deze verklaring.