Progressiegerichte lesbezoeken
Lesbezoeken door docenten onderling worden in veel onderwijsinstellingen gebruikt. In een grote onderwijsinstelling gebruiken de docenten nu een eenvoudig systeem van progressiegerichte lesbezoeken.
Progressiegericht werken
Een onderwijsinstelling pakte een organisatieverandering aan via de test-and-learn benadering van progressiegericht werken. Dat wil zeggen dat er geen plannen-en-implementeren aanpak werd gevolgd, maar een stapsgewijze, experimenterende, lerende, uitproberende, appelerend aan de autonome motivatie-aanpak.
Resultaten
De onderwijsinstelling bereikte er bijzonder goede resultaten mee, binnen amper een schooljaar. Een klein clubje mensen was begonnen met het leren toepassen van de progressiegerichte aanpak, er ontstond interesse en enthousiasme bij anderen en er werd aangesloten bij de behoefte van steeds meer docenten om meer te leren over progressiegericht werken.
Enthousiast
Veel docenten waren aan het einde van het schooljaar enthousiast over de progressiegerichte aanpak, ze gebruikten die aanpak in hun gesprekken met studenten en met elkaar, mensen die interne studiemiddagen hadden gemist kwamen bij de interne experts in de progressiegerichte aanpak vragen wat er was behandeld, er kwam steeds meer congruentie in de benadering van leidinggevenden tov docenten, docenten tov leerlingen en docenten tov elkaar.
Eenvoudig systeem lesbezoeken
Aan het einde van het schooljaar ontstond het idee om met progressiegerichte lesbezoeken te beginnen. Dat zijn lesbezoeken die collegadocenten bij elkaar doen, en waarbij ze bewust in hun leerzone stappen en elkaar helpen om de progressiegerichte interventies in de klas steeds beter toe te passen. Ik heb een eenvoudig systeem van progressiegerichte lesbezoeken voor ze gemaakt, zodat er een duidelijke structuur is.
Dwang?
Een organisatie die volgens de plannen en implementeren aanpak zou werken, zou het systeem van progressiegerichte lesbezoeken via een gestructureerd plan gaan uitrollen, waarbij iedereen verplicht zou deelnemen, er verplichte formulieren ingevuld zouden moeten worden en mensen aangesproken en afgerekend zouden worden op hun deelname, er een nulmeting zou worden gedaan aan het begin en de prestaties van de docenten zouden worden gemonitord (en onderdeel zouden worden van hun beoordelingsgesprek). Die aanpak zou de beste manier zijn om weerstand op te roepen tegen progressiegerichte lesbezoeken. Deze onderwijsinstelling doet het dus anders. Met de test-and-learn benadering gaan de geinteresseerden die autonoom gemotiveerd zijn om het systeem van progressiegerichte lesbezoeken uit te proberen een kleine uitprobeerstap zetten. Na een paar experimenten wordt gekeken of het systeem werkt en zo ja, wat er goed werkt. Ook wordt gekeken welke aanpassingen verstandig zijn om aan te brengen. Vanuit daar wordt dan weer een volgende kleine stap gezet.
Optimistisch
Ik ben optimistisch dat eind volgend schooljaar er weer betekenisvolle progressie zal zijn geboekt in deze onderwijsinstelling. Of dat het systeem van progressiegerichte lesbezoeken is of met andere middelen, dat zien ze wel. Dat het betekenisvolle progressie zal zijn in de beleving van de mensen op de school is zeer waarschijnlijk.
Update 2019
Ben je benieuwd hoe het verder ging met deze onderwijsinstelling? Lees dan dit artikel: wij zien kansen en mogelijkheden in iedereen.
2 Reacties
Ik zit toch met een dubbel gevoel over deze post.
Ik begrijp goed dat je het principe wil toepassen van leerobjectieven in plaats van resultaatsobjectieven.
Maar tegelijk, als je wetenschappelijk wil wil gaan wil je toch weten of de aanpak die je toepast ook effectief (beter) resultaat oplevert (dan de traditionele aanpak). Dus zou je toch wel willen meten wat de initiele status was en wat de status na een jaar is? Hoe weet je anders dat je aanpak effectief resultaat had en dat het niet gewoon een subjectief gevoel is van de docenten die op buikgevoel denken dat de nieuwe aanpak effectiever is.
Ik zou dus geneigd zijn om te beslissen om wel degelijk aan het begin een meting te doen en aan het einde, maar tussendoor die meting te vergeten om te kunnen focussen op het leerproces en ik zou dan natuurlijk ook de resultaten van de eindmeting niet koppelen aan een beoordeling(sgesprek), maar enkel gebruiken om vast te stellen of de methode echt werkt en eventueel zaken bij te sturen om verder te verbeteren.
Wat is jouw bedenking daarover?
Beste Jozef,
Ik weet niet of ik je aarzeling helemaal goed begrijp en zal een poging doen te beschrijven zoals ik het zie. De best passende insteek is situationeel bepaald, denk ik. Een focus op leerdoelen leidt ertoe dat de resultaten beter en sneller worden bereikt, en daarmee onderschrijf ik dat het zo nu en monitoren van die resultaten inderdaad belangrijk is om te weten welke progressie je aan het boeken bent. De situatie in deze onderwijsinstelling was dat men de evidence-based aanpak van progressiegericht werken ter beschikking wilde stellen en stapsgewijs wilde gaan gebruiken. Het criterium voor progressie was hier in welke mate de aanpak inderdaad autonoom gemotiveerd door de docenten werd benut. De wetenschappelijke basis van de aanpak is onder andere de zelfdeterminatietheorie en de groeimindsettheorie, zoals je weet en de onderwijsinstelling had niet de vraag om wetenschappelijk te onderzoeken of die theorieën kloppen, noch was de vraag van deze onderwijsinstelling om een wetenschappelijk onderzoek te starten naar de effecten van de toepassing van de progressiegerichte aanpak op bepaalde prestatiecriteria voor de school. Als dat wel het geval zou zijn geweest, dan zou het inderdaad goed zijn om prestaties op diverse gebieden inzichtelijk te maken en de progressie daarin te monitoren. Je kunt daarbij overigens nog steeds beter een test-and-learn benadering hanteren, dan een plannen-en-implementeren benadering. Ook in een test-and-learn benadering is het inzichtelijk maken van progressie belangrijk. Sorry dat mijn reactie even op zich liet wachten, ik was er even tussenuit. Ik hoop dat er iets bruikbaars tussen zit.