De kracht van luisteren. De onderzoekers Vinokur et al (2024) geven in dit onderzoek een samenvatting van die kracht van luisteren. Echt luisteren naar iemand anders draait om drie aspecten: aandacht, begrip en positieve intentie. Goede luisteraars tonen aandacht, proberen de boodschap van de spreker te begrijpen en hebben een welwillende houding tegenover de spreker.

Luistergedrag

Oprecht luisteren gaat gepaard met oogcontact, gezichtsuitdrukkingen waaruit de spreker kan afleiden dat de luisteraar focust op wat hij hoort, een uitnodigende lichaamshouding, het stellen van vervolgvragen en het geven van reflectieve reacties. De luisteraar richt zich op de boodschap van de spreker en minimaliseert mogelijke afleidingen. Die afleidingen kunnen van buitenaf komen (telefoon) of van binnenin (eigen niet-gerelateerde gedachten).

Begrijpen

Een luisteraar die echt probeert te begrijpen heeft belangstelling voor de de cognitieve en emotionele toestand van de spreker. De luisteraar vat samen en stelt open vragen. De luisteraar heeft een welwillende intentie, dus hij luistert met een positieve houding en een niet-oordelende aanpak. Mensen zijn niet goed in staat om de gedachten en gevoelens van andere mensen accuraat in te schatten. Daarom is aandachtig luisteren en vragen stellen door de luisteraar essentieel voor de spreker om zich begrepen en geaccepteerd te voelen.

De kracht van luisteren

Wanneer mensen goed luisteren, ervaren ze er zelf voordelen van. Zo winnen goede luisteraars het vertrouwen van hun sprekers, worden ze gewaardeerd door hun sprekers, worden ze door hun werknemers gezien als leiders, presteren ze goed op het werk, en krijgen ze nabijheid en sociale verbindingen met hun sprekers. In de onderwijskundige context hebben schooldirecteuren die goed naar hun leraren luisteren minder last van personeelsverloop en tonen hun leraren meer betrokkenheid bij de school.

De mogelijke keerzijde

Maar luisteren naar uitdagende informatie, zoals die vaak voorkomt in het onderwijs, kan aanzienlijke kosten met zich meebrengen voor de luisteraar. Vinokur et al (2024) deden onderzoek naar deze keerzijde. Hier kun je iets lezen over hun onderzoek.