Zelfleiderschap is de voorloper van jobcrafting

Zelfleiderschap is de voorloper van jobcrafting. Jobcrafting verwijst naar zelfgeïnitieerd gedrag van werknemers om hun functie vorm te geven en te definiëren. Dit gedrag is niet alleen belangrijk voor organisaties, het levert medewerkers zelf ook allerlei voordelen op. Werk is minder voorspelbaar dan vroeger en contexten zijn complex en veranderen snel. Dat vergt van medewerkers dat ze initiatieven nemen om hun werk zelf vorm te geven en af te stemmen op wat de situatie van ze vraagt.

Job crafting

Medewerkers die hun werk zelf bepalen en vormgeven blijken meer betrokken te zijn bij hun werk en bij de organisatie. Daarnaast komt het hun welbevinden ten goede en hebben ze perceptie dat ze betekenisvol werk doen. Wat zorgt ervoor dat medewerkers aan job crafting doen? De aandacht is veelal uitgegaan naar kenmerken van de functie, persoonskenmerken van de medewerker en de leiderschapsstijl van de leidinggevenden van de medewerkers. Maar Liu et al keken naar een andere factor: zelfleiderschap.

Zelfleiderschap

Liu et al onderzochten door de lens van de zelfdeterminatietheorie de invloed van zelfleiderschap op job crafting. Zelfleiderschap gaat over jezelf beïnvloeden, door via een reeks specifieke reeks gedrags- en cognitieve strategieën zelfsturing en zelfmotivatie te bereiken. Medewerkers kunnen in meerdere of mindere mate autonoom gemotiveerd zijn voor hun werk. Wanneer ze zich autonoom, competent en verbonden voelen en hun werk belangrijk en interessant vinden zijn ze autonoom gemotiveerd voor hun werk. Wanneer ze die psychologische basisbehoeften niet worden vervuld of worden gefrustreerd en ze geen interesse hebben in hun werk of de waarde van hun werk niet zien, zijn ze gecontroleerd gemotiveerd voor hun werk, of is sprake van amotivatie.

Zelfleiderschap is een voorloper van job crafting

Uit het onderzoek van Liu et al blijkt dat zelfleiderschap een significant positief effect heeft op job crafting. Daarnaast blijkt dat autonome motivatie de medierende factor is tussen zelfleiderschap en job crafting. Medewerkers die zelfleiderschap vertonen vinden hun werk waardevol, belangrijk en interessant (zijn autonoom gemotiveerd), wat leidt tot job crafting.

Stimuleren zelfleiderschap

Ook bleek dat leidinggevenden die zelfleiderschap stimuleren en faciliteren een positieve bijdrage leveren aan zelfleiderschap en autonome motivatie bij medewerkers. Daarnaast spelen leiderschapsgedragingen die zelfleiderschap stimuleren ook een medierende rol in de relatie tussen autonome motivatie en job crafting. Via progressiegericht leidinggeven kunnen leidinggevenden deze stijl van leidinggeven praktisch in de vingers krijgen.

Implicaties

Omdat zelfleiderschap een positieve invloed heeft op het jobcraften van werknemers is het verstandig om het jobcraften van werknemers te bevorderen, via het faciliteren van zelfleiderschap. Leidinggevenden doen er goed aan om de noodzakelijke voorwaarden te creëren zodat medewerker zelfleiderschap kunnen ontwikkelen. Bijvoorbeeld door trainingen aan te bieden, door medewerkers zelf doelen te laten opstellen en zelf in staat te stellen om hun progressie te monitoren. Daarnaast is het cruciaal dat organisaties het werk zo inrichten dat autonome motivatie bij medewerkers mogelijk wordt. Dat kan door de internalisatie van externe doelen te bevorderen en door medewerkers hun interesses te laten ontwikkelen.

Behoeftenondersteunend leidinggeven

Een harmonieuze werksfeer creëren, de druk op werknemers verminderen, waardering tonen aan werknemers, en investeren in een goede relatie tussen leidinggevende en medewerker zijn manieren waarop medewerkers autonome motivatie ontwikkelen. Leidinggevenden kunnen werknemers aanmoedigen om deel te nemen aan besluitvorming door actief hun ideeën en suggesties te vragen, ze meer autonomie geven door hen in staat te stellen werkzaamheden op hun eigen manier uit te voeren, en ervoor zorgen dat het zelfleiderschap van werknemers duurzaam wordt ondersteund door voldoende middelen te bieden. Transparante informatiedeling, flexibiliteit bieden, de zelfcontrole en het zelfvertrouwen van werknemers versterken, zijn daarnaast goede manieren om het verdere jobcraften van werknemers te stimuleren. We kunnen optimistisch zijn dat medewerkers in staat zijn om zichzelf te motiveren (ondanks dat velen van ons deze zelfmotivatie onderschatten).