Geforceerd lachen: doen of laten? Geforceerd lachen betekent dat de persoon zichzelf dwingt om te lachen of glimlachen in plaats van dat die lach spontaan opkomt. Is dat geforceerd lachen positief voor het welbevinden van de persoon of heeft geforceerd lachen juist negatieve effecten?

 
Trainingen Progressiegericht Werken
 

Positieve effecten op welbevinden

In dit kleine onderzoek is gebruik gemaakt van de zogenaamde Laughie. Dat is net zoiets als een selfie, alleen nu betreft het een opname van je eigen lach. Studenten luisterden drie keer per dag naar hun eigen laughie en lachten dan mee. Dit bleek een positief effect te hebben op hun welbevinden en creativiteit.

Negatieve effecten op welbevinden

Maar je kunt je net zo goed voorstellen dat geforceerd lachen een negatief effect heeft op welbevinden. Geforceerd lachen kan immers gaan over het vervalsen van eigen emoties en het onderdrukken van negatieve emoties. Een reden daarvan kan zijn dat bij het geforceerd opzetten van een blij gezicht de persoon bewust het gevoel kan krijgen dat hij niet authentiek handelt. Dat heeft vaak ook een negatief effect op de relaties met anderen, want als iemand zijn eigen emoties verbergt en onderdrukt om anderen tegemoet te komen, kan hij zijn identiteit verliezen.

Controle en manipulatie

Er blijken twee vormen van geforceerd lachen te bestaan die gaan over controle en manipulatie. De eerste vorm is dat de glimlach een uitdrukking is van controle. De persoon dwingt zichzelf dan om negatieve emoties te verbergen of te vervalsen, zodat anderen deze emoties niet waarnemen binnen een interpersoonlijke relatie. De persoon probeert zo bijvoorbeeld om mogelijk conflicten met anderen te vermijden. Of de persoon lacht mee met de groep in een poging om geaccepteerd te blijven door de groep. Bijvoorbeeld: Wanneer een vriend lacht, doe ik alsof ik lach, zelfs als het niet grappig is. De tweede vorm is die van de actiecontrole. Nu beoogt degene die geforceerd lacht om de acties van anderen te reguleren of te controleren. De persoon wil de acties van anderen beïnvloeden of manipuleren. Bijvoorbeeld: Ik maak een andere groep belachelijk en lach dan expres met mijn vrienden.

 
Trainingen Progressiegericht Werken
 

Intimiteit en beïnvloeding

Er zijn ook twee vormen van geforceerd lachen die beide tot doel hebben om verbinding te maken met anderen en interpersoonlijke relaties te vormen of te versterken. Dat zijn de vorm van een geforceerde lach die is bedoeld om intimiteit te behouden. Degeforceerde lach wordt gebruikt om de sfeer te verbeteren of om het niveau van intimiteit met iemand anders te behouden of te verbeteren. Bijvoorbeeld: Om de sfeer op te vrolijken, lach ik bewust veel. De laatste vorm van de geforceerde lach is bedoeld om emoties van anderen te beïnvloeden en dan specifiek om negatieve emoties, zoals angst bij zichzelf of de ander, om te zetten in positieve emoties. Bijvoorbeeld: Wanneer iemand in een slechte bui lijkt, begroet ik hem bewust met een glimlach.

Controle: negatief effect op welbevinden

De geforceerde glimlach die een uitdrukking was van controle bleek in dit onderzoek een significante negatieve voorspeller te zijn van welbevinden.  Maar de geforceerde glimlach die was bedoeld om andermans gedrag te manipuleren bleek niet samen te hangen met welbevinden.

Intimiteit: positief effect op welbevinden

De geforceerde glimlach die bedoeld is om intimiteit te behouden bleek in dit onderzoek een significante positieve voorspeller van welbevinden. Maar de geforceerde glimlach bedoeld om negatieve emoties van een ander om te buigen naar positieve emoties bleek niet samen te hangen met welbevinden.

Niet elke geforceerde lach is positief of negatief

Het blijkt dus dat niet elke geforceerde lach positief samenhangt met mentale gezondheid. En niet elke geforceerde lach hangt negatief samen met mentale gezondheid. De manier waarop elke vorm van de geforceerde lach gerelateerd is aan welbevinden is niet uniform. Eerdere onderzoekers stelden wel dat de relatie tussen geforceerde lach en mentale gezondheid consequent een positief effect heeft. Maar dit onderzoek laat zien dat de effecten op welbevinden afhankelijk zijn van het type geforceerde lach. Sommige geforceerde lachjes kunnen juist een negatief effect hebben. Wil je zelf experimenteren met de Laughie, dan is het belangrijk om dit niet te doen om je negatieve emoties te onderdrukken en om er zelf helemaal achter te staan om drie keer per dag te oefenen met lachen.

 
Trainingen Progressiegericht Werken