Denk opnieuw is de titel van het nieuwe boek van Adam Grant. Een boek dat je uitnodigt om de bereidheid te hebben steeds opnieuw na te denken, ook en misschien wel vooral, over onderwerpen die een uitgemaakte zaak voor je zijn. Het boek bestaat uit vier delen. Deel I gaat over individueel ‘opnieuw denken’, deel II gaat over anderen helpen om ‘opnieuw te denken’, deel III gaat over collectief ‘opnieuw denken’ en deel IV bevat conclusies. Grant haalt veel interessante onderzoeken aan (eigenlijk zijn de interessantste daarvan de onderzoeken die hij niet zelf heeft gedaan). De schrijfstijl is laagdrempelig en boeit vanaf de start, maar vervalt jammer genoeg soms in simplistische tekeningetjes en modelletjes.

Individueel opnieuw denken

In deel IV reikt Grant acties aan die individuen kunnen ondernemen als ze hun eigen denken op scherp willen zetten. Allereerst pleit Grant ervoor dat je er een gewoonte van maakt om ‘opnieuw te denken’. Zie wat je denkt dat waar is als een hypothese, net zoals een wetenschapper dat doet. Test je hypothesen door feiten op te zoeken. Daarnaast suggereert Grant dat het een goed idee is om je eigen identiteit te formuleren in termen van waarden en niet in termen van meningen. Als je jezelf bijvoorbeeld ziet als iemand die op zoek is naar kennis en die nieuwsgierig is dan blijf je mentaal flexibel, terwijl je jezelf afsluit wanneer je jezelf ziet als iemand wiens identiteit hetzelfde is als de mening die hij ergens over heeft. Wanneer je een bepaalde mening hebt gevormd, ga dan actief op zoek naar informatie die die mening weerlegt en omarm twijfel. Twijfel is een springplank van groei. Vraag anderen om jouw manier van denken kritisch te bevragen en probeer van iedereen die je ontmoet iets nieuws te leren. Creëer een netwerk van mensen die je uitdagen, en niet alleen maar een netwerk van mensen die het met je eens zijn. En wees niet bang voor constructieve conflicten.

Interpersoonlijk opnieuw denken

Grant pleit ervoor dat mensen goede vragen leren stellen en dat de ratio van luisteren : eigen mening geven doorslaat naar luisteren en vragen stellen. Vraag liever naar het ‘hoe’ dan naar het ‘waarom’: hoe wil je gesprekspartner bepaalde ideeën die hij heeft in de realiteit brengen, in plaats van ‘waarom’ wil je gesprekspartner dat? Vraag aan de ander welke feiten en bewijzen hij zou moeten krijgen wil hij van mening veranderen en vraag hoe mensen tot bepaalde overtuigingen zijn gekomen. Benader meningsverschillen als een dans en niet als een strijd, dus erken dat er veel overeenkomsten zitten tussen wat jij denkt en wat de ander denkt. Beperk het aantal argumenten dat je naar voren brengt om je eigen mening te onderbouwen en benadruk dat de ander vrij is om zelf te kiezen.

Collectief opnieuw denken

Tenslotte pleit Grant ervoor dat we op collectief niveau gaan kijken door een prisma, zodat we genuanceerd alle verschillende invalshoeken belichten. Dit in tegenstelling tot een simplistische indeling in twee kampen. Er zijn meer dan twee kanten aan gevoelige maatschappelijke issues. Door alle verschillende kleuren te zien gaan we samen meer genuanceerd denken. Wees niet bang om publiekelijk te erkennen dat we dingen nog niet weten, dat er tegenstrijdige claims en tegenstrijdige informatie beschikbaar is. Leer kinderen van jongs af aan om opnieuw te denken, bijvoorbeeld door elke week een mythe door te prikken tijdens het avondeten. Laat het idee van best practices los en streef continue naar betere practices.

Tijd om opnieuw te denken

Het kost minder energie om vast te houden aan wat we al denken en geloven, maar progressie bereiken we door bereid te zijn onze gekoesterde overtuigingen opnieuw in overweging te nemen. Daar hebben we tijd voor nodig. Bouw die opnieuw denken-tijd in, suggereert Grant de lezer. Want wanneer je tijd hebt om rustig en diepgaand te denken krijg je ruimte om opnieuw te denken.