Autonome motivatie voor onhaalbare doelen, wat voor effecten zou dit kunnen hebben voor degene die het onhaalbare doel probeert te bereiken? Ntoumanis et al onderzochten de gedragsregulatie van mensen bij het nastreven van een onhaalbaar doel en de rol die de motivatie om het doel te bereiken daarin speelt.

 

Trainingen
Progressiegericht Werken

 

Onhaalbare doelen

Doorzetten bij het proberen te bereiken van een belangrijk doel wordt over het algemeen gezien als iets goeds. En opgeven wordt vaak gezien als zwaktebod. Inspanning blijven leveren en commitment tonen als het tegen zit is een noodzakelijk om doelen te bereiken. Maar soms is een doel onhaalbaar. En in die situaties is doorzetten zinloos. Het is dan beter voor je psychologische welbevinden en gezondheid om het doel los te laten. Hoe reageren mensen die autonoom gemotiveerd zijn voor een doel en hoe reageren gecontroleerd gemotiveerde mensen, wanneer ze zich realiseren dat het doel onhaalbaar is?

Fietsen en roeien

In het onderzoek van Ntoumanis et al gingen mensen proberen een fietsdoel te behalen, en tijdens het proberen te bereiken van het doel manipuleerden de onderzoekers de progressiefeedback die de mensen kregen en zorgden ze ervoor dat het fietsdoel onbereikbaar was. In twee verschillende opgezette studies keken de onderzoekers naar de reactie op de realisatie dat het doel onbereikbaar was in termen van opgeven, vasthouden aan het proberen te bereiken van het doel, kiezen voor een alternatief doel dat wel haalbaar was, piekeren, schaamte en plezier in de activiteit.

Autonome motivatie voor onhaalbare doelen

Uit het onderzoek van Ntoumanis bleek dat autonome motivatie voor het bereiken van het doel een voorspeller was voor het mentale gemak waarmee de persoon een alternatief doel ging nastreven, wanneer de persoon zich realiseerde dat het oorspronkelijke doel onhaalbaar was. Als mensen zich tijdig realiseerden dat het fietsdoel onhaalbaar was, stapten ze soepel over op het proberen te bereiken van het roeidoel. Maar het bleek ook dat mensen die autonoom gemotiveerd waren voor het bereiken van het doel het lastig vonden om het onhaalbare fietsdoel los te laten. Ze bleven piekeren over het doel en bleven zich erg inspannen om het doel te bereiken terwijl het onhaalbaar was.

 

Trainingen
Progressiegericht Werken

 

Vasthouden in werkgeheugen

Expliciete doelen kunnen gedurende langere tijd in ons werkgeheugen worden geactiveerd (Jostmann & Koole, 2009). Wanneer het expliciete doel een onhaalbaar doel is kan dit problematisch zijn; het kan leiden tot piekeren, oncontroleerbare gedachten en ongewenste gevoelens.

Gecontroleerd gemotiveerd en onhaalbare doelen

De gecontroleerd gemotiveerde personen voor het fietsdoel bleek schaamte op te treden toen ze zich realiseerden dat ze het doel niet konden bereiken. Sommigen gingen meer hun best doen omdat hun ego op het spel stond. Gecontroleerde motivatie bleek geen effect te hebben op de zelfregulatie van de persoon voor het bereiken van het doel; mensen hielden noch vast aan het bereiken van het doel, noch kozen ze voor het nastreven van een ander, haalbaarder doel (roeien).

Progressiedoel

In dit onderzoek ging het over een onhaalbaar fysiek doel, een niveaudoel: het gestelde fietsdoel kon niet in de gestelde tijd gehaald worden. Dat de autonoom gemotiveerde proefpersonen zich bleven inspannen om het doel te bereiken noemen de onderzoekers nutteloos, omdat het doel onbereikbaar was. Vanuit een progressieperspectief kun je daar ook anders naar kijken: de autonoom gemotiveerde personen bereikten, hoewel het einddoel onhaalbaar was, wel degelijk progressie door hun aanhoudende inspanningen. In veel situaties is het bereiken van progressie waardevol, ongeacht of er een bepaald niveau gehaald wordt. In andere situaties zal het wel degelijk belangrijk zijn om een bepaald niveaudoel te bereiken, en in die situaties zou het dus wellicht zo kunnen zijn dat autonome motivatie een voorspeller is van nutteloze inspanning en verminderd welbevinden. Opgeven kan in sommige situaties de beste keuze zijn. Kijk uit met Grit.

 

Trainingen
Progressiegericht Werken