Progressie-rituelen zijn misschien een interessante variant wanneer je nieuwe rituelen wilt creëren in je gezin. In samenlevingen zijn rituelen voortdurend aan verandering onderhevig. Vroeger waren er bepaalde rituelen die door het grootste deel van de bevolking werden onderschreven terwijl die nu door veel minder mensen nog waardevol worden gevonden. Sommige rituelen die vroeger normaal gevonden werden zijn nu in veler ogen zelfs verwerpelijk en ongewenst.

Markeren

Mensen hebben wel behoefte aan het markeren van bijzondere gebeurtenissen en sommigen zoeken naar nieuwe, moderne manieren om dat te doen. De waarde van het markeren van gebeurtenissen is dat je herinneringen met elkaar bouwt en samen betekenis geeft. Zo construeer je samen een coherent verhaal.

Progressie in het leven

Progressiegerichte rituelen hebben als kenmerk dat ze je bewust maken van de progressie in het leven. De rituelen maken je wat optimistisch en creatief en vrolijk en versterken je gevoel van verbondenheid, competentie en autonomie. Vijf rituelen die misschien leuk en interessant zijn om te doen zijn de volgende:

Progressierondje tijdens het avondeten

Tijdens het avondeten vertelt iedereen waar ze een beetje in vooruit zijn gekomen die dag of waar ze mee hebben geworsteld die dag. De andere gezinsleden luisteren en leven mee. Ze stellen vragen zoals:

  • Wat gaf je voldoening vandaag?
  • Waar ben je in vooruit gekomen vandaag?
  • Hoe kreeg je dat voor elkaar?
  • Waar wil je verder in vooruit komen en hoe kunnen wij je helpen?

Progressiegericht slaapritueel

Vlak voor het slapen gaan vraag je aan je kind wat het leukste was die dag en wat hem het meeste plezier heeft gegeven. Vervolgens vertel je ook wat voor jou het leukste was en wat je het meeste plezier heeft gegeven. Vragen die je kunt stellen zijn:

  • Wat was het leukste vandaag?
  • Wat heeft je het meeste plezier gegeven vandaag?
  • Waar werd je vrolijk van vandaag?
  • Waar moest je vandaag om lachen?

Verjaardagsritueel

Op de verjaardag van jezelf of je partner of kind blik je samen terug op de hoogtepunten van het afgelopen jaar en waar je naar uit ziet het komende levensjaar. Vragen die je kunt stellen zijn:

  • Wat waren de hoogtepunten voor je het afgelopen levensjaar?
  • Waar ben je het meest tevreden over als je kijkt naar het afgelopen levensjaar?
  • Waar zie je vooral naar uit het komende levensjaar?
  • Waar zou je vooral aandacht aan willen besteden het komende levensjaar?

Progressiegerichte jaarwisseling

Rondom de jaarwisseling blik je met het gezin terug op het afgelopen jaar en kijk je samen vooruit naar het komende jaar. Ieder krijgt gelegenheid om op oudejaarsdag te vertellen over zijn afgelopen jaar en vooruit te kijken naar volgend jaar. Vragen die je elkaar kunt stellen zijn:

  • Wat heeft je vooral geïnteresseerd en geboeid het afgelopen jaar?
  • Waar heb je vooral energie van gekregen het afgelopen jaar?
  • Waar ben je het afgelopen jaar (een beetje) in vooruit gekomen?
  • Waar wil je het komende jaar graag vooral je tijd en aandacht aan besteden?
  • Waar wil je het komende jaar graag (een beetje) in vooruit komen?
  • Hoe kunnen wij elkaar hierbij ondersteunen het komende jaar?

Progressiedagje

Eens in de drie tot zes maanden staat de progressie van 1 gezinslid centraal op een progressiedagje. Het betreffende gezinslid neemt de anderen mee in waar hij de afgelopen periode energie uit heeft gehaald, waar hij progressie in heeft geboekt.

Dat gezinslid neemt de anderen bijvoorbeeld mee naar zijn sportclub en geeft een lesje in de technieken waar hij beter in is geworden. Of hij vertelt iets over het recept dat hij heeft verbeterd en gaat dat receptje voor de anderen maken. Of je kind is verhuisd naar een andere stad en heeft progressie geboekt in het vinden van zijn weggetje in die stad. Op de progressiedag gaat hij met de andere gezinsleden langs de speciale plekjes in zijn stad. Of alle gezinsleden vertellen elkaar over de progressie die ze hebben geboekt de afgelopen drie maanden in iets dat belangrijk en waardevol voor ze is.

Progressiewandeling

Een vijfde ritueel is het maken van een progressiewandeling, bijvoorbeeld op een vast moment op de dag (na het avondeten) of op een vaste dag in de week. Tijdens de progressiewandeling vraag je elkaar waar de ander een beetje in vooruit is gekomen en waar hij de komende week graag wat in vooruit wil gaan komen. Je kunt ook zelf vertellen over jouw bereikte en te bereiken progressie. Vragen die je elkaar kunt stellen zijn:

  • Waar ben je momenteel mee bezig wat je belangrijk of interessant vindt?
  • Welke vooruitgang heb je ten aanzien daarvan bereikt de afgelopen tijd?
  • Wat lukt je al beter dan eerder?
  • Hoe heb je dat voor elkaar gekregen?
  • Wat heb je geleerd over wat goed voor je werkt?
  • Stel dat je de komende week merkt dat je nog een beetje meer vooruit bent gekomen, waar merk je dat dan aan?
  • Wat doe je dan beter? Hoe pak je het dan aan?
  • Wat is je eerstvolgende kleine stapje vooruit?

Progressie-rituelen

Net als bij alle andere rituelen geldt dat autonome motivatie om deel te nemen aan het ritueel een voorwaarde is voor het welslagen ervan. Sommige rituelen kun je gewoon beginnen te doen, voor andere is het nodig dat je gezinsleden ermee in stemmen om ze te gaan uitproberen. Wanneer er een van de vijf rituelen je aanspreekt om te gaan doen ben ik benieuwd naar je ervaringen ermee.