We zitten weer vlak voor de jaarwisseling, een mooi moment om onze gedachten te laten gaan over dingen die ertoe doen. En wat er toe doet, is wat je gelooft dat waar is. Welke overtuigingen je hebt. Waarvan je (vaak onbewust) uitgaat. Wat voor jou zo evident is, dat je er geen vraagtekens meer bij stelt. Hier zijn tien reflectievragen.

Wat zijn vijf dingen waarin ik geloof?

Deze vraag gaat over je overtuigingen. Schrijf eens vijf dingen op waarin je gelooft. Probeer ze zo kort en bondig mogelijk op te schrijven. Bijvoorbeeld: Ik geloof in de goedheid/slechtheid van de mens. Of: Ik geloof dat zwarte piet niet racistisch/racistisch is. Of: Ik geloof dat een goede man/vrouw altijd klaar moet staan voor zijn echtgenoot/echtgenote et cetera. Denk niet al te lang na over de vijf dingen, schrijf redelijk vlot op wat er in je opkomt.

Over welke van deze vijf onderwerpen zou ik als eerste willen doordenken?

Kies nu één van deze vijf dingen die je hebt opgeschreven waarvan je het interessant of belangrijk vindt om als eerste over te gaan doordenken aan de hand van de vragen 3 tot en met 10. Je kunt kiezen voor de overtuiging waar je het sterkst in gelooft, maar je kunt ook kiezen voor een overtuiging die emotioneel iets minder zwaar voor je weegt.

Hoe kunnen anderen in mijn gedrag merken dat ik die overtuiging heb?

Je hebt een van de vijf overtuigingen gekozen. Stel je voor dat ik aan iemand in jouw omgeving zou vragen:”Waaraan kun jij merken dat hij/zij die overtuiging heeft?”, wat zou die persoon dan antwoorden? Welke keuzes maak je waaruit je overtuiging blijkt? Wat doe je wel omdat je die overtuiging hebt? Wat doe je niet omdat je die overtuiging hebt?

Hoe zou ik aan iemand kunnen uitleggen waarom wat ik geloof waar is?

Stel je voor dat je met iemand in gesprek bent die nog nooit heeft gehoord van jouw overtuiging, en die er nog niks van weet. Stel dat die persoon je vraagt:”Hoe ben jij tot je overtuiging gekomen?” en “Hoe weet je dat het waar is wat je gelooft?”, wat zou je dan antwoorden?

Welke bewijzen heb ik dat het waar is wat ik geloof?

Deze vraag draait om objectieve bewijzen voor je overtuiging. Welke feiten zijn er beschikbaar die bewijzen dat jouw overtuiging klopt? Schrijf eens op welke feiten je kent, die jouw overtuiging onderbouwen. Een feit is iets anders dan hoop. Hopen dat iets waar is, is geen bewijs dat het waar is. Feiten kun je vinden in gedegen wetenschappelijk onderzoek.

Wat weet ik nog niet zo zeker over of het waar is wat ik geloof?

Welke aspecten van je overtuiging zijn nog het minst duidelijk voor je? Welke vragen heb je nog ten aanzien van of je overtuiging klopt? Wat vind je nog lastig uit te leggen aan anderen over waarom je gelijk hebt dat je overtuiging klopt?

Hoe zou ik erachter kunnen komen wat waar is ten aanzien van de aspecten waaraan ik twijfel?

Welke bronnen zou je kunnen gaan opzoeken om meer informatie te verzamelen over je overtuiging? Welke boeken van experts of youtube filmpjes van experts zou je kunnen gaan lezen en bekijken om meer te weten te komen over de aspecten waar je nog niet zo zeker over bent?

Stel dat ik er niet meer in zou geloven, wat zou ik dan anders doen?

In het hypothetische geval dat je je overtuiging los zou laten, wat zouden anderen dan kunnen merken in jouw gedrag? Welke andere keuzes zou je dan maken? Wat zou je dan wel gaan doen en waarmee zou je stoppen? Hoe zou je je tijd dan besteden?

Wat vond ik interessant en bruikbaar in mijn reflectie tot nu toe?

Kijk eens terug op alle antwoorden die je hebt opgeschreven of bedacht tot nu toe. Zijn er aanvullingen die je te binnen schieten als je je gedachtegang zo overleest en overdenkt? Wat springt eruit voor je dat je met name interessant vindt? Hoe is dat bruikbaar voor je?

Wat is het eerstvolgende waarover ik graag meer kennis zou willen hebben?

Je bent aan het einde gekomen van de reflectievragen. Schrijf tenslotte eens één of een paar vragen op ten aanzien waarvan je je kennis zou willen vergroten. Welke vragen zou je in 2017 graag willen kunnen gaan beantwoorden, waarop je nu het antwoord nog niet weet?

Als deze manier van doordenken waardevol voor je is, dan kun je een andere overtuiging nemen en de reflectievragen opnieuw beantwoorden. Hier kun je de eindejaarsreflectievragen vinden die ik schreef in 2014 en waarmee je kunt reflecteren op de kwaliteit van je motivatie.