Het alternatief voor druk en controle
In deze post schreef ik over de misvatting dat iemand onder druk zetten een effectieve manier is om die persoon op termijn autonoom gemotiveerd te laten raken. Als iemand al autonoom gemotiveerd wordt voor de activiteit, dan zal het ondanks de eerdere druk zijn en niet dankzij. Dus wat is een goed alternatief?
Condities creëren
Wat kunnen ouders doen om de condities te creëren waarbinnen hun kind zichzelf kan motiveren voor de activiteit? Of dat nu gaat om meehelpen met boodschappen doen, leren koken of schoolwerk? Hier zijn een paar tips
Perspectief
Onderzoek het perspectief van het kind. Hoe denkt hij of zij over de activiteit? Wat is belangrijk voor hem of haar? Geef erkenning voor dat perspectief en heb begrip voor positieve en negatieve gevoelens die het kind heeft ten aanzien van de activiteit. En geef deze erkenning zonder voorbehoud. Dus niet:”Ja, ik begrijp wel dat je geen zin hebt om je kamer op te ruimen, maar….” Deze erkenning geeft het kind de perceptie van autonomie en verbondenheid met jou als zijn ouder.
Onderzoek
Onderzoek de doelen en eigen beslissingen van het kind. Bijvoorbeeld:”Wat waren je redenen om vorig jaar op tennisles te willen?” of “Wat deed je na je lagere school ook al weer besluiten dat je het VWO wilde doen en niet het gymnasium?”
Deze onderzoekende houding en respectvolle verkenning van de beslissingen van het kind geeft het kind de perceptie van autonomie en competentie en geeft een gevoel van verbondenheid met jou als ouder.
Besluitvorming
Betrek je kind bij de besluitvorming en als je kind iets moet doen waarvoor het niet zelf heeft gekozen, leg dan goed uit wat het belang is van wat er van hem of haar wordt verwacht. Geef een duidelijke reden voor de verwachting.
Rationale
Bijvoorbeeld:”Vanavond komen er gasten en die hebben kleine kinderen die nog alles in hun mond stoppen, het is daarom belangrijk dat jouw tassen en boeken en elektriciteitssnoeren opgeruimd zijn voordat de gasten komen. Wanneer komt het jou het beste uit om het even op te ruimen?”
Internaliseren
Hierdoor voelt je kind zich serieus genomen en maak je het mogelijk voor hem om de waarden die jij belangrijk vindt te internaliseren (zich eigen te maken).
Structuur
Geef je kind structuur en de vrijheid om binnen die structuur zijn eigen keuzes te maken. Autonomie ondersteuning betekent niet hetzelfde als laissez faire. Er zijn in elk gezin gewoontes en manieren van met elkaar omgaan, die je als ouder belangrijk vindt om te hanteren in de opvoeding.
Autonomie-ondersteunende gespreksvoering
Je kunt over die structuren en verwachtingen op een autonomie ondersteunende manier praten met je kind. Bijvoorbeeld:”Als het eten op tafel staat is het de bedoeling dat iedereen direct aan tafel gaat zitten, zodat we samen het eten kunnen opeten als het nog warm is. Hoelang van te voren wil jij graag dat ik je een seintje geef dat het eten bijna klaar is, zodat je weet wanneer je aan tafel wordt verwacht?”
Autonome motivatie
De condities die je zo als ouder creëert maken het voor je kind mogelijk om autonoom gemotiveerd te raken voor activiteiten die hij of zij niet zelf heeft bedacht en die hij of zij niet inherent interessant vindt. En deze principes zijn ook van toepassing in leidinggeven.