Geeft niks dat je bent gezakt, je hebt wel goed je best gedaan. Dat zei Jurgens vader tegen Jurgen die was gezakt voor zijn natuurkunde-examen.

Is dit een goede manier van reageren?

Uit groeimindsetonderzoek blijkt dat dit soort inspanningscomplimenten averechts kunnen werken. De opmerking van Jurgens vader kan door Jurgen worden geïnterpreteerd als teken dat hij weinig aanleg heeft voor natuurkunde. Mensen die denken dat er een inverse relatie is tussen aanleg en inspanning blijken een inspanningscompliment voor een slecht resultaat te interpreteren als een teken van lage aanleg. En er zijn veel leerlingen die denken dat degenen die het beste in een vak zijn, degenen zijn die weinig hoeven te doen voor hoge cijfers.

Preciezer

Carol Dweck pleit daarom voor een preciezere vorm van complimenteren. Dus niet in het algemeen iemand complimenteren met zijn geleverde inspanning. Maar complimenteren op de inspanning die gerelateerd is aan de uitkomst of het leerproces. Dan wordt duidelijk dat het niet alleen gaat om inspanning, maar om effectieve inspanning. Immers, uren lang boven je natuurkundeboek hangen terwijl je niks begrijpt is wel veel inspanning maar weinig effectief. En een inspanningscompliment zou ertoe kunnen leiden dat Jurgen nog meer uren op dezelfde ineffectieve manier gaat blokken.

Wat had Jurgens vader beter kunnen zeggen?

In deze situatie is het geven van een compliment niet zo nuttig. Wel is het belangrijk om erkenning te geven voor wat Jurgen al heeft geprobeerd en wat hem al lukt. Jurgens vader had bijvoorbeeld kunnen zeggen: ‘Vervelend voor je! Ik heb gezien dat je er genoeg uren in hebt gestopt, dus ik vermoed dat de manier waarop je hebt gestudeerd nog niet effectief genoeg is. Heb je een idee hoe je effectiever kunt gaan studeren voor natuurkunde zodat je er meer van leert begrijpen en je resultaten dus ook gaan verbeteren?’

Drie samenhangende groeimindsetinterventies

Een interessante en veelbelovende reactie zou ook zijn geweest om de drie samenhangende groeimindsetinterventies te gebruiken.

Het gaat erom dat Jurgen betere leerstrategieën gaat vinden, hulp krijgt, feedback krijgt, doorgaat met inspanning leveren maar dan op een effectievere manier. Daartoe is Jurgen bereid wanneer hij zijn onvoldoende verklaart in termen van ‘ik begrijp het nog niet goed genoeg’, in plaats van ‘ik heb hier geen aanleg voor’.

Carol Dweck schreef in HBR van 13 janari 2016 over drie misvattingen over de groeimindset die ze veel tegenkomt. De eerste is dat de groeimindset wordt verward met open minded zijn en met positief zijn. Mensen die denken dat de groeimindset hetzelfde is als het hebben van een positieve kijk op de zaak, zijn ook geneigd om te zeggen “ik heb altijd al een groeimindset gehad, ik blijf altijd positief!”. De tweede misvatting is dat een groeimindset alleen maar draait om het complimenteren en belonen van inspanning. Dat is niet het geval. Goede resultaten zijn en blijven altijd belangrijk, zowel voor studenten als in organisaties. Waar gaat het wel om? Klik hier om meer te lezen

Heb je gehoord van de groeimindset en spreekt die je aan? Ben je geïnteresseerd om er meer over te weten te komen en te leren hoe je een groeimindset kunt stimuleren bij jezelf en anderen? Dat kan tijdens de training groeimindset. De training wordt gegeven door Coert Visser en Gwenda Schlundt Bodien. Tijdens de dag krijgen de deelnemers de gelegenheid kennis te nemen van en te oefenen met de concepten van de groeimindset en de statische mindset, progressiegerichte feedback, deliberate practice, complimenteren en introduceren we het begrip breinplasticiteit. Filmpjes, oefenen met de andere deelnemers en met de trainers en theoretische toelichtingen wisselen elkaar af. De training vindt plaats in Conferentiecentrum Drakenburg in Baarn. Hebt u een vraag over deze opleiding? Stuur ons dan gerust mailtje Data: 7 juli en 8 september 2015. De kosten voor de training bedragen € 595,– excl. BTW.

Carol Dweck’s boek Self Theories staat boordevol waardevolle informatie voor ouders, docenten, coaches en alle anderen die o.a. met jongeren en studenten werken. We hebben al veel aandacht besteed aan haar werk. In haar boek Self Theories schrijft ze onder andere over hoe meisjes die initieel goed presteren in wiskunde en wetenschapsvakken, een statische mindset kunnen ontwikkelen. Ze schrijft:
In reactie op de jarenlange negatieve stereotypering van meisjes (ze zijn minder slim dan jongens en minder goed in wiskunde dan jongens en dergelijke), hebben veel ouders en scholen het roer omgegooid en zijn ze meisjes uitbundig gaan prijzen over hoe slim en goed aan aardig ze zijn. De assumptie daarbij is dat het zelfvertrouwen van meisjes groeit wanneer zij ervan overtuigd zijn dat ze slim zijn en dat dit ze zal helpen om door te zetten wanneer ze met tegenslagen te maken krijgen. Slimme meisjes presteren het best op de lagere school, beter dan slimme jongens. En ze gedragen zich vaak beter, en krijgen daarvoor complimenten, zoals “You’re a star”.
Klik hier om meer te lezen

De manier waarop je complimenteert kan progressie stimuleren of juist een stagnerend effect hebben. Persoonsgericht complimenten blijken een stagnerend effect te kunnen hebben. Procesgerichte complimenten stimuleren juist progressie. Hier kun je een samenvatting vinden van wat werkt bij complimenteren. A4 Complimenteren – Workshop Mindset