Geen antwoord op de nuttigheidsvraag

Geen antwoord op de nuttigheidsvraag. Progressiegerichte coachingsgesprekken starten met de nuttigheidsvraag. Dat die vraag gesteld wordt wil trouwens niet zeggen dat de coach verwacht dat de client direct een antwoord geeft. Er zijn verschillende redenen waarom clienten soms geen antwoord hebben op de nuttigheidsvraag. Hoe kan de coach daar progressiegericht op reageren?

Niet vrijwillig

De eerste situatie waarin de nuttigheidsvraag moeilijk te beantwoorden is, is wanneer de client onvrijwillig in gesprek is met de coach. De leidinggevende van de client heeft de persoon bijvoorbeeld naar de coach gestuurd, maar de client zelf is het daarmee oneens. De client zit er met inwendig protest, hij wil niet gecoacht worden. De nuttigheidsvraag is in die situatie niet makkelijk te beantwoorden. De client zal eerder reageren met: ‘Geen idee wat dit gesprek nuttig zou kunnen maken, het was niet mijn idee om in coaching te gaan!’ Wat je kunt doen om het gesprek met onvrijwillige clienten te voeren kun je hier beluisteren.

Nog geen idee

De tweede situatie waarin de nuttigheidsvraag moeilijk te beantwoorden is, is wanneer de client nog niet zo goed weet wat de coaching hem zou kunnen opleveren. Hij heeft wel vage gedachten over wat er in zijn leven speelt en hij staat op zich wel positief tegenover praten met de coach. Maar hij weet nog niet zo goed wat hij zou willen bespreken zodat de coaching nuttig voor hem zal zijn. In deze situatie biedt de coach het beste wat meer houvast om het gesprek op gang te laten komen. Dat kan de coach bijvoorbeeld doen door te schetsen wat hij vaak merkt dat clienten nuttig vinden om te bespreken: ‘Ik heb gemerkt dat mensen deze gesprekken vaak nuttig vinden als ze kunnen reflecteren op wat er al is bereikt en op wat er verder bereikt moet worden. Zou het een idee zijn om daar eens mee te beginnen?’ Deze focus op bereikte betekenisvolle progressie en verder te bereiken betekenisvolle progressie (bijvoorbeeld via de cirkeltechniek), levert dit de client vaak interessante en nuttige inzichten op. Door vervolgens te kijken naar een eerstvolgende progressiestap om de verder te bereiken progressie te gaan bereiken, komt de client op een laagdrempelige manier alsnog met een antwoord op wat de rest van het gesprek nuttig zou maken voor hem.

Tijd nodig

De derde situatie waarin de nuttigheidsvraag moeilijk te beantwoorden is, is wanneer de client wel een duidelijk idee heeft over waar hij tegen aanloopt, maar nog niet zo’n duidelijk idee over wat deze interactie met de coach voor hem zou moeten opleveren. De client kan nu wel vertellen over zijn problemen en de obstakels die hij ervaart, maar heeft tijd nodig om te formuleren wat de coaching nuttig voor hem zou maken. In deze situatie kan de coach het beste eerst aansluiten bij de probleemonderkenning, om vervolgens terug te gaan naar de nuttigheidsvraag. Dus van stap 1, naar stap 2 en dan weer naar stap 1 van de CPW-zeven stappen aanpak.