Psychologische rijkdom en complexe cognitieve stijlen

Psychologische rijkdom en complexe cognitieve stijlen. Oishi en Westgate onderzoeken psychologische rijkdom, en stellen dat een psychologisch rijk leven iets anders is dan een gelukkig of een betekenisvol leven. Hier kun je daar meer over lezen. In twee nieuwe studies onderzochten ze de verbanden tussen drie aspecten van een goed leven en individuele verschillen in complexe cognitieve stijlen: attributiecomplexiteit, holisme en essentialisme.

Attributiecomplexiteit

Attributiecomplexiteit gaat over de mate waarin je gelooft dat de oorzaken van menselijk gedrag complex zijn in plaats van eenvoudig. Iemand die vanuit het niets de nieuwe minister-president wordt is ‘gewoon een ijdeltuit’ (of ‘is gewoon een goed mens’) zou een voorbeeld zijn van een simpele redenering en een eenvoudige attributie. De attributiecomplexiteit wordt in onderzoek gemeten met items zoals: ‘Ik heb gemerkt dat de oorzaken van menselijk gedrag meestal complex zijn in plaats van eenvoudig’ en ‘Ik geloof dat je, om een persoon te begrijpen, de mensen moet begrijpen met wie die persoon nauw contact heeft.’

Holisme

Holisme gaat over de mate waarin je ervaringen in een samenhangende en complexe context beziet. In het onderzoek wordt holisme gemeten via vier dimensies. De eerste is causaliteit, bijvoorbeeld ‘Alles in het universum is op de een of andere manier met elkaar verbonden’. De tweede is de houding ten opzichte van tegenstrijdigheden, bijvoorbeeld ‘Wanneer er meningsverschillen bestaan tussen mensen, zouden ze moeten zoeken naar manieren om te compromitteren en ieders mening te omarmen’. De derde is perceptie van verandering , zoals ‘Huidige situaties kunnen op elk moment veranderen’. En de vierde is locus van aandacht, bijvoorbeeld ‘Het geheel, in plaats van de delen, moet worden beschouwd om een fenomeen te begrijpen’.

Essentialisme

Essentialisme gaat over de mate waarin je gelooft dat je mensen kunt indelen in types, zie ook hier. Er zijn drie dimensies die essentialisme weergeven. De eerste is de biologische basis van persoonlijkheid, bijvoorbeeld ‘Het soort persoon dat iemand is, kan grotendeels worden toegeschreven aan hun genetische erfenis’. De tweede is afgebakendheid, bijvoorbeeld ‘Het soort persoon dat iemand is, is duidelijk gedefinieerd; ze zijn ofwel een bepaald soort persoon of ze zijn dat niet’. Het derde is de overtuiging dat het bij het leren kennen van een persoon mogelijk is om snel een beeld te krijgen van het soort persoon dat ze zijn.

Attributiecomplexiteit en holisme

In het onderzoek bleek dat psychologische rijkdom geassocieerd is met meer attributiecomplexiteit en holisme. Dit was het geval, zelfs wanneer er statistisch gecorrigeerd werd voor alle Big Five-persoonlijkheidstrekken en demografische variabelen. Mensen met een psychologisch rijker leven blijken consistent en robuust hogere niveaus van attributiecomplexiteit en holisme te hebben. Gelukkig leven en betekenisvol leven zijn niet consistent geassocieerd met de drie maten van cognitieve complexiteit.

Essentialisme

De resultaten met betrekking tot essentialisme waren veel minder robuust. In studie 1 was psychologische rijkdom geassocieerd met minder essentialisme, zelfs wanneer persoonlijkheidstrekken en demografische variabelen werden gecontroleerd. In Studie 2 was psychologische rijkdom echter slechts marginaal geassocieerd met minder essentialisme, en wanneer persoonlijkheidstrekken en demografische variabelen werden gecontroleerd, verdween de associatie. Toekomstig onderzoek moet onderzoeken of individuen die een psychologisch rijk leven leiden minder geneigd zijn tot stereotypering en dispositionele attributie dan degenen die een minder psychologisch rijk leven leiden.

Openheid voor ervaringen

Uit het onderzoek bleek dat openheid voor ervaring geassocieerd was met attributiecomplexiteit en dat openheid voor ervaring consistent geassocieerd was met psychologische rijkdom, maar niet consistent met betekenis in het leven of geluk. Er is een unieke associatie tussen psychologische rijkdom en cognitieve complexiteit die niet wordt verklaard door openheid voor ervaring. Wat betreft de Big Five-trekken waren openheid voor ervaring en vriendelijkheid in beide studies geassocieerd met meer attributiecomplexiteit. Openheid en vriendelijkheid waren in Studie 2 ook geassocieerd met meer holisme en minder essentialisme. Deze bevindingen zijn consistent met eerder onderzoek waarin werd gevonden dat attributiecomplexiteit niet alleen geassocieerd was met openheid, maar ook met bedachtzaamheid en empathie, indicatoren van vriendelijkheid.

Psychologische rijkdom en complexe cognitieve stijlen

Individuen met een hoge psychologische rijkdom verwerken informatie over sociaal gedrag holistisch en met meer complexiteit dan degenen met een lage psychologische rijkdom. In deze complexe wereld, met slecht gestructureerde problemen hebben we veel aan complexe cognitieve stijlen van informatieverwerking. Geluk ervaren en ervaren dat je een betekenisvol leven leidt omdat je ergens sterk in gelooft wil niet zeggen dat je wijze beslissingen neemt.