Het verwachtingseffect speelt een grote rol in wat er daadwerkelijk in ons leven gebeurt. In het boek The Expectation Effect beschrijft David Robson de vele manieren waarop onze verwachtingen van invloed zijn op onze ervaringen. Hoe lang we ons voldaan voelen na een maaltijd, hoe we genezen na een operatie of ziekte, hoe snel we ouder worden, hoe medicijnen en placebo’s ons daadwerkelijke herstel beïnvloeden en zelfs wanneer we sterven.

Schriftelijke vragen ter voorbereiding van een gesprek kunnen de kwaliteit van dat gesprek ten goede komen. Een arbeidsdeskundige in onze training progressiegericht werken vertelde de afgelopen week dat zij tegenwoordig twee schriftelijke vragen aan haar cliënten mailt en aan hen vraagt om hun gedachten vast te laten gaan over die twee vragen.

Van typologiefixatie naar werkelijkheid. Lisa Feldman-Barrett nodigt in dit artikel iedereen, wetenschappers en niet-wetenschappers, uit om los te komen van typologiefixatie in de psychologie. Daarnaast pleit ze voor een alternatieve manier van denken over en bestuderen van psychologie. Ze zegt dat we op een andere manier naar de rol van de context in menselijk gedrag moeten kijken.

De (on-)zin van de Duchenne-lach wordt beschreven in een artikel van Krumhuber et al (2022). De auteurs bestudeerden meer dan 20 onderzoeken naar de Duchenne-lach en ze concluderen dat geen enkele studie empirisch bewijs levert dat de Duchenne-lach uitsluitend een indicator is van positief affect en dat alleen een Duchenne-lach authentiek zou zijn.

Being you is geschreven door Anil Seth, neurowetenschapper die zich heeft gespecialiseerd in bewustzijn en perceptie. Dit boek leert ons meer over de biologische basis van bewuste ervaring: wat het is om jou te zijn.

Hoe ervaar je deze situatie? Vragen naar hoe iemand zijn situatie ervaart heeft iets bijzonder elegants. Vragen naar ervaring heeft vermoedelijk zelfs voordelen boven vragen naar gevoelens, gedachten of percepties.

Het verlengde geest is de titel van het nieuwste boek van Annie Murphy Paul. Ze bedoelt hiermee dat de menselijke geest niet alleen wordt gecreëerd door onze hersenen, maar ook door ons lichaam, onze omgeving en onze relaties met anderen.

Onderstromen zijn gedefinieerd als stromingen dieper in het water of het verloop van iemands diepere gevoelens. Het verschil tussen die eerste en tweede definitie is dat de eerste objectief waarneembaar is, een fysisch verschijnsel, terwijl de tweede niet objectief waarneembaar is en berust op een ervaring. Met het introduceren van het begrip onderstroom in bijvoorbeeld teams lopen we het risico om een werkelijkheid te creëren die leidt tot stagnatie en regressie in plaats van progressie.

Seven and a half lessons about the brain is de titel van het nieuwe boek van Lisa Feldman Barrett. Het is geschreven voor het grote publiek, in een prettige en vlotte schrijfstijl. Daarbij is de wetenschapster niet getrapt in de marketing valkuil, waarbij met superlatieven en ‘pakkende’ titels getracht wordt om de wetenschap te verkopen. Feldman Barrett verpest haar interessante en indrukwekkende wetenschappelijke kennisbijdrage niet met verkooptrucjes.

Variatie is de norm, niet de afwijking. Achter deze uitspraak schuilt wellicht een paradigma-verandering voor wetenschappelijk onderzoek, onder andere in de psychologie. Lisa Feldman-Barett zet in deze lezing deze paradigma-verschuiving uiteen. Drie kernpunten in haar lezing zijn: adopteer een populatie-mindset, vraag hoe het brein emoties en andere ervaringen construeert in plaats van waar die ervaringen plaatsvinden en voorkom naïef realisme.