In 2016 verscheen mijn boekje Hersenvitaminen, meer succes met de groeimindsetmix. Hier is een stukje uit dat boek dat gaat over het kiezen van doelen die werken, dus doelen waarmee je vooruit komt.

 

 

 

 

Een progressiedoel kiezen: waar begin je?

Het is verstandig om goed na te denken over de vraag welk doel je wilt bereiken. Het ene doel is immers het andere niet.

Progressiedoelen

Doelen waar je helemaal achter staat, verhogen de kwaliteit van je motivatie en daarmee de kwaliteit van wat je doet en je plezier. Doelen die bijdragen aan je persoonlijke groei, je interesses, de verdieping van je belangrijke relaties en je bijdrage aan een groter geheel vervullen je drie psychologische basisbehoeften en daarmee je welbevinden. Doelen die je formuleert in termen van wat je wilt leren, stimuleren een groeimindset bij je en vergroten je kans op goed presteren.

Om te beginnen met het kiezen van een groeidoel is het handig als je je bewust bent van welke doelen je eigenlijk aan het nastreven bent en welke doelen anderen voor ogen hebben.

Herken soorten doelen bij jezelf en anderen

Vraag eens aan anderen welke doelen zij hebben bereikt waar ze trots op zijn, en welke doelen ze willen bereiken in hun leven. Reflecteer vervolgens op welk soort doelen dit zijn. Denk ook eens na over de doelen die je zelf hebt bereikt en waar je trots op bent. Wat zeggen deze doelen over je interesses en over datgene wat je belangrijk vindt in je leven? Door te herkennen welk soort doelen je in het verleden hebt nagestreefd, kun je beter onderbouwde keuzes maken voor de doelen die je jezelf in de toekomst gaat stellen.

Kies iets waar je autonoom voor gemotiveerd bent

Als je je bewust bent van de activiteiten die je interessant en belangrijk vindt, kun je doelen kiezen waarvoor je autonoom gemotiveerd bent. Kijk daarom eens waar je nu graag je tijd aan besteedt.

De dingen die je graag doet en waarbij de tijd vliegt als je ermee bezig bent, zijn de activiteiten die je interessant vindt. Daarvoor ben je intrinsiek gemotiveerd. Welke dingen doe je omdat je ze belangrijk en waardevol vindt?

Voor deze activiteiten ben je extrinsiek gemotiveerd, maar je doet ze wel helemaal vanuit jezelf en dus autonoom. Tegenover de dingen die interessant en/of belangrijk voor je zijn, staan de dingen die oninteressant en/of onbelangrijk voor je zijn, maar die op een of ander manier wel verplicht zijn.

Welke activiteiten doe je met tegenzin en bij welke bezigheden kruipt de tijd als je ze uitvoert? Dit zijn de doelen waarvoor je niet autonoom gemotiveerd bent. Kun je die doelen misschien laten vallen? Of
kun je ervoor zorgen dat je voor die doelen meer autonoom gemotiveerd raakt?

Focus op intrinsieke doelen

Je kunt zelf een focus aanbrengen op je intrinsieke doelen. Dat zijn dus die doelen waarmee je persoonlijk groeit, je je belangrijke relaties verdiept en een bijdrage levert aan het welbevinden van anderen. Kies om die focus aan te brengen eens twee intrinsieke doelen die belangrijk voor je zijn en schrijf in twintig minuten op waarom deze doelen zo waardevol voor je zijn.


Noteer bovendien hoe deze doelen en waarden terug te zien zijn in je leven. Sta vervolgens elke week een keertje stil bij je twee intrinsieke doelen. Lees dan even door wat je hebt geschreven. Bedenk twee slogans of quotes die aansluiten bij je intrinsieke doelen en ga na waarom die belangrijk voor je zijn. Reflecteer ook hoe je de afgelopen week bezig bent geweest
met je intrinsieke doelen.

Kies voor beter worden

Als je weet wat je doel is, formuleer het dan eens in termen van wat je wilt leren, wat je wilt verbeteren. Dat kan gaan om een plusje dat je wilt bereiken. Dat is iets positiefs waarnaar je streeft: werken aan betere relaties, je presentatievaardigheden proberen te vergroten.

 

Het zijn allemaal leerdoelen waarmee je een groeimindset stimuleert. Dergelijke doelen nastreven gaat gepaard met een open houding, met creativiteit, met flexibiliteit, met aanpassingsvermogen en met geluksgevoelens wanneer het doel dichterbij komt. Het kan ook gaan om een min die je wilt vermijden: iets negatiefs wat je wilt voorkomen. Ook dit kan je doen groeien.

 

Mark wil bijvoorbeeld vermijden dat hij opnieuw een burn-out krijgt. Karin wil voorkomen dat ze haar baan verliest. Gerard wil vermijden dat hij zijn huis moet verkopen. Dit kunnen heel belangrijke doelen zijn om na te streven, omdat ze directe invloed hebben op iemands veiligheid en zekerheid. De consequenties van het niet halen van dit soort doelen zijn sterk negatief.

Vermijden

Het behalen van dit soort doelen maakt het mogelijk om te ontspannen en rustig te leven. Mensen die als doel hebben om verlies te vermijden, zijn voorzichtig en analyseren de situatie goed, zodat ze voorkomen dat het misloopt. Ze zijn ook sterk gecommitteerd aan het doel om het negatieve te vermijden, omdat de consequenties zo groot zijn.

Progressiefocus

Dus zowel doelen die draaien om een positievere toekomst als doelen die draaien om het voorkomen van een negatievere toekomst, kunnen je doen groeien. Maar dan moet je je wel in alle gevallen richten op de progressie die je wilt bereiken ten aanzien van dat doel: op het verbeteren van je fouten, het leren van je successen en van je falen.  Maar ook op beter worden in je presentatievaardigheden, in het op tijd rust nemen en minder perfectionistisch zijn. Of beter worden in het verdienen van genoeg geld, zodat je je huis niet hoeft te verkopen.

Zeven vragen om je groeidoel te kiezen

Al met al kun je een groeidoel kiezen aan de hand van een zevental eenvoudige vragen. Niet alle vragen zijn waarschijnlijk op elk moment relevant voor je, maar je kunt deze vragen zien als hulpmiddel om te bepalen welk soort doel het best past bij waar je nu staat. Dit zijn die zeven vragen:


1 Wat vind ik interessant om te gaan doen?
2 Wat vind ik belangrijk om te gaan doen?
3 Wat zou ik graag willen verbeteren?
4 Welke plus zou ik graag leren bereiken?
5 Welke min zou ik graag leren vermijden?
6 Op welke intrinsieke doelen zou ik me graag willen richten?
7 Welke extrinsieke doelen zou ik graag willen loslaten?

]