9789460360701-178.jpgDoodgaan, daar denken mensen gewoonlijk waarschijnlijk niet elke dag aan. We hebben een sterke overlevingsdrang en de gedachte aan ons eigen dood of de dood van belangrijke anderen gaat juist in de andere richting dan overleven. Er zijn zoveel interessante en mooie dingen te doen in het leven, we kiezen over het algemeen liever voor volop leven dan voor veel denken aan onze dood. Toch zijn er (op gezette tijden) interessante en belangrijke vragen rondom het sterven. Bijvoorbeeld de vraag: wat is een goede dood en voor wie?
Er is in Nederland een ontwikkeling zichtbaar naar meer aandacht voor de mogelijke eigen regie rondom de dood. Boeken zoals “Liever goed Sterven”, initiatieven zoals het burgerinitiatief vrijwillige levensbeëindiging, de NVVE en de levenseindekliniek, de boeken en dvd’s van Boudewijn Chabot en Stella Braam, de hulpverlening van de Stichting de Einder en de publicaties van Ton Vink, die is aangesloten bij De Einder, zijn voorbeelden van die zichtbare ontwikkeling. Ton Vink introduceerde het woord “zelfeuthanasie”, en dat is een zelfgekozen en zelf uitgevoerd sterven. Naast zelfeuthanasie spreekt Vink van artseneuthanasie, waarbij de arts de euthanasie uitvoert naar de wens van de betrokkene.
In zijn boek “Zelf euthanasie, een zelfgekozen goede dood onder eigen regie”, beschrijft Vink aspecten van de “goede dood”. Hij focust op de zelfgekozen goede dood. Een zelfgekozen goede dood is een dood (Vink, 2013):
• Waartoe na heldere en bewuste afweging wordt besloten
• Die op zorgvuldige wijze bewerkt wordt
• Die niet in gedwongen eenzaamheid plaatsvindt
• Die, indien mogelijk, na en in gesprek met de naasten plaatsvindt
• Die plaatsvindt zonder toevoeging van pijn en lijden
• Die binnen de mogelijkheden door de betrokkene als waardig wordt gezien
• Die de betrokkene (uiteindelijk) in rust en overgave aanvaardt
• En die een dood betekent waar betrokkene vrede mee heeft
Voor de betrokkene is het vermoed ik mogelijk om tot het moment van sterven nog kleine progressie te boeken, wellicht in de vorm van minder lichamelijke pijn of in de vorm van steeds meer vrede krijgen met je dood en in verbinding met je belangrijke anderen zijn. Het nadenken over de vraag “Hoe definieer ik een goede dood?”, zou kunnen helpen om zicht te krijgen op hoe betekenisvolle progressie in de definitieve allerlaatste fase van het leven eruit kan zien.