Veranderingen in zelfperceptie zijn niet alleen cognitief, maar ze reconfigureren ook ons hele motivationele systeem en beslissingsvormende systeem. Sociale identiteit verandert namelijk onze perceptie en sociale evaluatie van leden van onze sociale groep. Deze processen zijn niet zozeer bewust, ze gaan snel en automatisch. Bavel en Cunnigham deden een aantal experimenten waaruit dit bleek.

Huidskleur

In de experimenten werden groepen gevormd, zodat er in elke groep evenveel mannen met een donkere huidskleur als met een lichte huidskleur waren. De participanten kregen de tijd om zich bekend te maken met de gezichten van de mensen in hun eigen groep. Vervolgens werd gekeken hoe men de eigen groepsleden beoordeelde ten opzichte van de groepsleden van de andere groep. Het bleek dat men de eigen groepsleden positiever beoordeelde dan de groepsleden van de andere groep, ongeacht hun huidskleur. Simpelweg toebedeeld worden aan een sociale groep leidde er dus al toe dat er geen automatische rassenbias optrad. De amygdala activiteit was sterker voor leden van de eigen groep dan voor leden van de andere groep.

Biases

Raciale biases zijn niet onvermijdelijk en hardwired. In plaats daarvan identificeren mensen zich snel en sterk met hun eigen sociale groep, ongeacht of die groep bestaat uit mensen met een andere huidskleur. Een sociale groep kan al ontstaan als mensen simpelweg in ad random in twee groepen worden verdeeld, bijvoorbeeld een groep met rode petjes en een groep met blauwe petjes.

Herkenning

Via een andere reeks experimenten toonden de onderzoekers aan dat het herkennen van gezichten ook sneller gaat wanneer die gezichten tot je eigen groep behoren dan tot een andere sociale groep. Er is vaak gedacht dat mensen gezichten van hun eigen ‘ras’ sneller kunnen herkennen dan gezichten van iemand van een ander ras, omdat ze beter in staat zijn om de nuances te herkennen in gezichten van hun eigen ras.

Sociale groep

Maar in de experimenten bleek dat mensen gezichten van iemand van een ander ras die in hun sociale groep behoorden sneller herkenden; ingroup faces worden sneller herkend dan outgroup faces ongeacht het ras. Breinregio’s die betrokken zijn bij visuele perceptie zijn gevoelig voor veranderingen in zelfcategorisatie: je reageert selectief op gezichten die psychologisch significant voor je zijn omdat ze in jouw sociale groep zitten.

Racistisch

We zijn niet hardwired om racistisch te zijn. Als we zorgen dat we groepen vormen met mensen met een andere huidskleur, dan blijkt dat ons brein positief reageert op alle leden van onze ingroup, ongeacht hun ‘ras’.

]