IMG_3003Voorwaardelijke eigenwaarde. Dat is eigenwaarde die afhankelijk is van je prestaties. Het gaat dan om je je waardeloos voelen wanneer je volgens je eigen normen te dik bent, omdat je het heel belangrijk vindt om slank te zijn. Of je waardeloos voelen wanneer je vriend iets negatiefs over je zegt, omdat je het heel belangrijk vindt wat anderen over je denken. Voorwaardelijke eigenwaarde draait dus om hoe we reageren op succes of falen in een bepaald levensdomein. Voorwaardelijke eigenwaarde is een categorie van resultaten waarvan een persoon zijn eigenwaarde afhankelijk stelt, zodat het gevoel van eigenwaarde afhangt van de perceptie van succes of falen naar eigen maatstaven op dat betreffende gebied. Over het algemeen is een voorwaardelijke eigenwaarde niet gunstig voor mensen.
Als je eigenwaarde afhangt van je gewicht, of je al dan niet in een relatie zit, of je relatie goed gaat of niet, of je sport of niet etcetera, dan hangt dit samen met allerlei negatieve uitkomsten. Als je eigenwaarde afhangt van je gewicht hangt dit bijvoorbeeld samen met eetproblemen. Als je eigenwaarde afhangt van de goedkeuring van je liefdespartner, hangt dit bijvoorbeeld samen met een slechtere relatie.
Hoe zit dat met voorwaardelijke eigenwaarde ten aanzien van je werkprestaties? De verwachting zou zijn dat een voorwaardelijke eigenwaarde met betrekking tot hoe je presteert op je werk, ook negatieve consequenties zou hebben. Dat een dergelijke voorwaardelijke eigenwaarde bijvoorbeeld samen zou hangen met burnout en slechtere prestaties op het werk.
Er zijn inderdaad onderzoeken die in die richting wijzen. Als je gevoel van eigenwaarde afhangt van je prestaties op je werk, hangt dit samen met burnout en stress. Maar er zijn ook onderzoeken die in een andere richting wijzen. Dat voorwaardelijke eigenwaarde ten aanzien van je werkprestaties niet samenhangt met burnout en wel samenhangt met goede werkprestaties en met inspanning leveren om goed te presteren. De onderzoeken van Ferris laten bijvoorbeeld zien dat als iemands eigenwaarde afhangt van hoe goed hij presteert, dit op korte en lange termijn samenhangt met een hoog prestatieniveau op het werk. En dat is een indicatie dat eigenwaarde (voorwaardelijk of onvoorwaardelijk) op zich geen eenduidige relatie heeft met werkprestaties.
Vooralsnog lijkt het erop dat we in onze organisaties geen focus hoeven te leggen op het direct versterken van het gevoel van eigenwaarde van medewerkers. In plaats daarvan lijkt het een veelbelovender weg om condities te creëren waarin de autonome motivatie van medewerkers om het werk te doen versterkt worden.