Heeft positieve feedback altijd een positief effect op intrinsieke motivatie? Het onderzoek daarnaar geeft duidelijk antwoorden op die vraag.

Goed zo, je hebt het al goed in de vingers

Stel dat iemand vanuit interesse een nieuwe vaardigheid aan het leren is, bijvoorbeeld cello spelen. En stel dat de leraar zegt:’Ik had je de suggestie gegeven om te oefenen met de vingerplaatsing, he? Wil je eens een stukje doen? Dan kan ik even kijken of ik het je vorige keer goed heb uitgelegd’ en na afloop:’Je hebt deze vingerplaatsing al goed te pakken zeg! Prima! We kunnen een volgend stapje gaan zetten, want dit kun je al.’ Wat denk je dat hiervan het effect is op intrinsieke motivatie?

Goed zo, precies zoals het hoort

En stel nu eens dat de leraar het volgende zegt:’Ik heb je als huiswerk gegeven om te oefenen met vingerplaatsing. Nou laat maar eens zien wat je kunt. Succes!’ En als de leerling zijn oefening heeft gedaan: ‘Je hebt deze vingerplaatsing gedaan zoals ik het van je wil zien, precies zoals ik al van jou had verwacht.’ Wat denk je dat het effect is op de intrinsieke motivatie van de leerling?

Functionele significantie

Positieve feedback kan de intrinsieke motivatie verhogen, afhankelijk van de betekenis die de ontvanger van het compliment geeft aan de feedback. De functionele significantie die de gebeurtenis heeft voor de persoon is doorslaggevend voor het effect van positieve feedback op intrinsieke motivatie.

De positieve feedback kan namelijk worden ervaren als informatief of controlling.

Informatief

In het eerste geval is de positieve feedback of beloning informatief, wat wil zeggen dat de autonomie en competentie van de persoon in tact blijft of wordt verhoogd. De persoon ervaart de feedback als informatie over zijn goede prestaties of gedrag.

Controlling

In het tweede geval heeft het compliment de betekenis dat de persoon zich zo heeft gedragen zoals hij zich hoort te gedragen. Er is dan externe druk op de persoon om bepaalde prestaties te halen of zich op een bepaalde manier te gedragen. Dit heeft een negatief effect op de perceptie van autonomie en verlaagt de intrinsieke motivatie.

Als de situatie waarin de positieve feedback wordt gegeven de ontvanger ervan het gevoel geeft dat hij wordt beoordeeld of gecontroleerd, als de feedback wordt gegeven in een controlerende context, als de feedback heel erg op de voorgrond staat dan neemt de intrinsieke motivatie af.

Positieve feedback die als informatief wordt ervaren

Het voordeel van positieve feedback is dat de persoon zich competenter gaat voelen, maar het positieve effect op intrinsieke motivatie treedt dus alleen op als de persoon zich niet gecontroleerd of beoordeeld voelt.

]